سۇيگەنىمە جەتپەي ءسۇرىندىم

/uploads/thumbnail/20170708181731891_small.jpg

ناعاشى اجەم اڭگىمەنى مايىن تامىزىپ ايتقاندا، سىلەكەيىمىز شۇبىرىپ، نەمەرەلەرى بىزدەر ءبىر ورىندا مەلشيىپ، ۇيىپ تىڭداپ وتىرىپ قالامىز. اڭگىمە ايتار الدىندا:

- بۇل نەگىزى بولعان وقيعا،- دەپ باستايدى. ەندەشە سىزدەرگە وسى ءبىر اڭىزدى ايتىپ بەرەيىن. ەرتەدە ءبىر انا دۇنيەگە ءسابي اكەلگەن. سويتسە كيىز ۇيدەن ونى بوساندىرىپ جاتقان ايەلدەر ۇركە قاشىپ شىققان. "نە بولدى؟" دەپ مولدا كىرىپ كەلسە، انانىڭ قۇرساعىنان باسى ادامدىكى، دەنەسى قاپ-قارا جىلان سياقتى شۇبار بالا دۇنيەگە كەلگەن ەكەن. مىنا سۇمدىقتى كورگەن ەل شۋلاپ، "قاراسىن قۇرتۋ كەرەك، تەزىرەك كوزىن جويايىق"،- دەپ الاس ۇرادى. سوندا ءسابيىن ەمىزىپ وتىرعان انا جىلاپ: -ىشىمە سىيعان شۇبار جىلانىم، سىرتىما دا سىيادى، -دەپ جىلان- بالاسىن بەلىنە وراپ الىپ، توعايدىڭ ىشىنە سۇڭگىپ كەتكەن ەكەن. قانشاما جىلدار وتسە دە، اجەمنىڭ وسى اڭىزى ەسىمنەن كەتپەيدى. كتك-دا جۇمىس ىستەپ جۇرگەنىمدە، ءبىر جىگىت سوڭىمنان ەردى. ءوزى سونداي جاقسى. اۋقاتتى. ءبىراق ويىمداعى جىگىت ەمەس. امەريكادا وقىپ كەلگەن، وتە ءبىلىمدى. قۇربىلارىم ءاليحان دەسە ءولىپ تۇرادى. سول كەزدەرى ءجۇرىپ جۇرگەن "چەكيست" جىگىتىممەن رەنجىسىپ قالعانمىن. راسى كەرەك ونىڭ ارامدىعى مەن زۇلىمدىعىن كورىپ، ودان قاتتى ءتۇڭىلىپ كەتكەن دە ەدىم. ال ءاليحاننىڭ بويىنان تەك پاكتىكتى، تۇنىپ تۇرعان مەيىرىمدىلىكتى كورەمىن. ول بولسا، مەن دەسە ىشكەن اسىن جەرگە قويادى. ماعان قاتتى عاشىق بولدى. ءاليحاننىڭ تۋعان-تۋىستارى مەن اناسى وسىنىسىن ءبىلىپ، قوياردا-قويماي مەنى تۇرمىسقا شىعۋىمدى ءوتىندى. ءبىر اۋلەتتىڭ ەركە، جالعىز ۇلى. كەرەك دەسەڭىز مەنىمەن كەزدەسەر الدىندا امەريكادا تۇرىپ جاتقان ناعاشى اپكەلەرى تەلەفونىنا زۆونداپ، قانداي كيىم كيۋ كەرەكتىگىنە دەيىن ايتىپ، پوسىلكامەن سالىپ جىبەرەدى. كەيدە سونىڭ وعاش قىلىقتارىنا قىزدار بارلىعىمىز ىشەك-سىلەمىز قاتىپ كۇلەمىز. بىردە "كوۆبويدىڭ" كيىمىمەن كەلىپ تۇر. باسىندا قوڭقيعان شلياپا. ۇستىندە شاشاق-شاشاق بىلعارىدان جاسالعان كيىم. "كينوعا قالاي بارماقپىن مىناۋمەن؟" دەپ، مەن زاۋرەش قۇربىما بۇرتيىپ ءجۇرمىن. ول بولسا ەدەندە دومالانىپ، كوزىنەن جاس اققانشا كۇلىپ جاتىر. "ماحاببات، ماحاببات" دەپ ولگەنشە، وسى جىگىتكە تۇرمىسقا شىعايىن دەگەن شەشىمگە كەلدىم. "ءجۇر عوي قانشاما قىزدار، الىپ قاشقان جىگىتتەرىمەن دە وتاسىپ، باقىتتى بولىپ" دەدى تاعى ءبىر ويىم. ءسويتىپ ءاليحانعا كەلىسىم بەردىم. تويعا دايىندالۋعا ەكى جاق تا كىرىسىپ كەتكەنبىز. ءبىر كۇنى اناۋ بۇرىنعى "چەكيست" جىگىتىم زۆونداپ تۇر. -ەگەر ءاليحاننىڭ ءومىرىن قۇرتقىڭ كەلمەسە، مەنىمەن ءدال ءقازىر كەزدەس. ونىڭ قانداي ادام ەكەنىن مەن ساعان ايتىپ بەرەمىن،- دەيدى. مەن بولسام: -ماعان ءبارىبىر. ول سەن سياقتى اۋىزبەن وراق ورىپ، قاتىنشا ۇرىس ىزدەپ جۇرمەيدى. ىسپەن ءوزىنىڭ قانداي ەكەنىن باياعىدا دالەلدەدى،-دەيمىن. ءسويتىپ تەلەفونىن مۇلدەم كوتەرمەي قويدىم. ەرتەسىنە ودان "سمس" كەلىپ تۇر: "ءاليحان ادام ءولتىرىپ، تۇرمەدە وتىرىپ شىققان. ەگەر مەنىمەن كەزدەسپەسەڭ، مىنا جىگىتتى قايتا تەكسەرتىپ، وتىرعىزامىن". باسىم مەڭ-زەڭ. نە ىستەرىمدى بىلمەي جىلاي بەردىم. قۇربىلارىمنىڭ دا سەنگىسى جوق. ءسويتىپ سول كۇنى ءاليحاننىڭ ءوز اۋزىنان ەستىگىم كەلدى. وقيعا بىلاي بولعان ەكەن. ءاليحان ءبىر وتباسىنىڭ ەمەس، ءبىر اۋلەتتىڭ تۇياعى، ءارى مۇراگەرى. اكەسى جاعىنان دا، شەشەسى جاعىنان دا قىزدار دۇنيەگە كەلگەن. اناسى 40-قا كەلىپ، ارەڭ وسى بالانى اكەلەدى عوي. قۋانىشتارى قوينىنا سىيماعان بۇلاردىڭ اۋلەتى ءاليحاندى "حان" سياقتى باستارىنا كوتەرىپ، قاتتى قۇرمەتتەيدى. ءبىراق ول وسى اۋلەتتىڭ اتىنا كىر كەلتىرمەيىن دەپ، ءبىلىمىن جەتىلدىرەدى. امەريكادان وقۋىن ءبىتىرىپ كەلگەننەن سوڭ، اقتاۋ قالاسىندا مۇنايدا جۇمىس ىستەپ جۇرگەن اعاسى قويماي بۇنى جۇمىسقا شاقىرتادى. سول جىلى اعاسى استىنا سۋ جاڭا كولىك تە الىپ بەرەدى. بىردە كەشكىسىن ءبىر جۇمىسپەن قالا سىرتىنا شىعادى. ءتۇن جارىمى. قاتتى نوسەر جاۋىن جاۋىپ تۇر. ءبىر كەزدە تراسسادان ءبىر ايەل جۇگىرىپ شىعا كەلەدى. تورموزىن باسامىن دەگەن بۇل، ۇلگەرمەي قالادى. ايەلدى كولىكپەن قاعىپ كەتەدى. قانجوسا بولعان قىرىقتان اسقان انانى كورگەن ول، نە ىستەرىن بىلمەي قاتتى ساسادى. اعاسىنىڭ نومىرىنە زۆونداپ، وقيعانى ايتىپ، جىلاي بەرەدى. -ەشكىم كورمەدى مە؟ قاش! ءقازىر ءوزىم رەتتەيمىن،- دەيدى اعاسى. -قالايشا؟ مەن ادام باسىپ كەتتىم دەپ تۇرمىن عوي. نە دەپ تۇرسىز؟- دەيدى بۇل ىزالانىپ. ءسويتىپ اعاسىنىڭ ايتقانىن ىستەمەي، قانعا بويالىپ جاتقان ايەلدى اۋرۋحاناعا جەتكىزۋگە تىرىسادى. 102-گە دە حابارلاسىپ، ادام باسقانىن ايتادى. اۋرۋحاناعا ەندى جەتە بەرگەنىندە، بايعۇس انا ءۇن قاتادى. -بالام، سەنىڭ ەش جازىعىڭ جوق. مەنىڭ ءوزىم جۇگىرىپ شىقتىم. يمانىڭ بار جىگىت ەكەنسىڭ، مەنىڭ شيەتتەي جەتىلمەي قالعان ءتورت بالامدى ساعان امانات ەتتىم. اكەسى وسىدان ەكى جىل بۇرىن ومىردەن وزعان،- دەيدى دە، كوز جۇمادى. قولىنان ءجانتاسىلىم بولعان انانى قۇشاقتاپ ءاليحان اۋرۋحانانىڭ الدىندا جىلاپ وتىرىپ الادى. ال پوليسيا قىزمەتكەرلەرى بۇنى كىسەندەپ الىپ كەتەدى. جالعىز ۇلىنىڭ وسىنداي حالگە دۋشار بولعانىن ەستىگەن اكەسىنىڭ جۇرەگى سىر بەرىپ، ينفاركتان قايتىس بولدى سول كۇنى. ال اناسى  شە؟ 60-تان اسقان شەشە بايعۇس سول كۇنى اقتاۋعا ۇشىپ كەلەدى. ءبىر اي بويى بالاسىمەن بىرگە اباقتىدا وتىرادى. ۇلىنىڭ جاساعان قىلمىسىن ءوز موينىنا العىسى كەلەدى. سول ءۇشىن ءومىر بويى تۇرمەدە وتىرۋعا بار. الايدا قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى قۇلاق اسپايدى. ءبىراق اباقتىعا وتىرۋعا رۇحسات بەرەدى. اعالارى مىقتى ادۆوكات جالداپ، ءاليحاندى بوستاندىققا شىعارىپ الادى. مىنا وقيعانى ەستىگەن جانىمداعى قۇربىم ەكەۋمىزدىڭ بەتىمىزدى جاس جۋىپ كەتتى. ەندى ءتۇسىندىم ايىنا نەگە ءبىر رەت اقتاۋعا ۇشاتىنىن. ەندى ءبىلدىم، كۇنىگە ءبىر قىزبەن تەلەفونمەن ساعاتتاپ تۇرىپ سويلەسەتىنىن. سويتسەم، ءاليحان جاڭاعى ايەلدىڭ ءتورت بالاسىنا قامقور بولىپ، مىندەتىنە العان ەكەن. ۇلكەن قىزىن كوللەدجگە ءتۇسىرىپتى. وقۋىنىڭ اقشاسىن جىل سايىن تولەپ تۇرادى. ودان كەيىنگى ءۇش بالاعا اقتاۋدان ءۇي الىپ بەرىپ، ءبىر ايەلدى جالداعان. ءوزىنىڭ باۋىرلارىنداي جاقسى كورىپ كەتكەن. ال اناۋ بالاقايلاردا ءاليحاندى تۋعان اعاسىنداي سىيلايدى. -انالارىنىڭ قايتىس بولعانىنا مەنىڭ سەبەپكەر ەكەنىمدى، ۇلكەن قىزدان باسقاسى بىلمەيدى. ەرتەڭ ولار ەسەيگەندە قالايشا بەتتەرىنە قارايمىن؟ -دەيدى ءاليحان جىلاپ. ءارى بەرى ويلانىپ، مىنا جىگىتتىڭ ومىرىنە بالتا شاپقىم كەلمەدى. ەگەر اناۋ سۇمپايى ىزىنە تۇسسە، بۇل بايعۇس جىگىتتىڭ ءومىرى ءماز بولماسى انىق. ءسويتتىم دە، ءاليحاننان باس تارتتىم. ءۇن-تۇنسىز كەتتىم. مەن ول كەزدە بالا ەدىم. كوپ نارسەدەن قورقاتىنمىن. ارادا ءبىراز جىل ءوتتى. وتكەندە سىرتىنان سامالداعى "رامستور" جاقتان بايقاپ قالدىم. جالعىز كەتىپ بارا جاتىر. جالعىز. قولىنا قارادىم، ساقينانى كورمەدىم. جۇزىنەن مۇڭ بايقالادى. جانىنا بارىپ، سويلەسكىم كەلدى. بالالاردىڭ جاعدايىن سۇراعىم كەلدى. بىلمەيمىن، نەگە ەكەنىن سال ادامدار سياقتى تۇرىپ قالدىم. سول كەزدەگى ءاليحاننىڭ اناسىنىڭ داۋسى ءقازىر ەستىلگەندەي. "ىشىمنەن شىققان بالام ءۇشىن، جانىپ جاتقان وتقا دا، اعىپ جاتقان سۋعا دا تۇسۋگە دايىنمىن. ويتكەنى ول مەنىڭ ىشىمنەن شىققان شۇبار جىلانىم" دەپ ەگىلگەن ەدى. اناسىنىڭ سول ءسوزىن ەستىگەن مەن، ءۇن-تۇنسىز ءاليحاننىڭ ومىرىنەن كەتىپ قالدىم.

بيبىگۇل داۋلەتحان، Facebook

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار