قازىرگى ۋاقىتتا ەلەكتر قۋاتىن ۇنەمدەۋ جاھاندىق ماسەلەگە اينالدى. ەلەكتر قۋاتىن كوپ تۇتىنۋ ونى وندىرۋگە جۇمسالاتىن شيكىزات كوزدەرىن كوپ پايدالانۋعا عانا ەمەس، جاھاندىق ەكولوگياعا دا كوپ زالال كەلتىرۋدە. سوندىقتان ادامزات بولاشاعى ءۇشىن الاڭدايتىن ءاربىر ازامات ەلەكتر قۋاتىن كۇندەلىكتى تۇرمىستا ۇنەمدەي الۋدىڭ العىشارتتارىن ءبىلۋى قاجەت، - دەپ جازادى قازاقپارات.

بۇگىندە ەلەكتر ۇنەمدەيتىن شامدار كوپ كەزدەسەدى. قازاقستاندا قۋات كوزىن ۇنەمدەيتىن شامداردىڭ پايدالانۋىن ارتتىرۋ ءۇشىن  قىزۋمەن جارىق شىعاراتىن شامداردى پايدالانۋ جانە وزگە ەلدەردەن يمپورتتاۋعا تىيىم سالىنعان. الايدا وسى شامدار قولدانىستان ءالى ىعىستىرىلىپ شىعارعان جوق. ال ەلەكتر توگىن از تۇتىناتىن شامدارعا كەلسەك، ولار قىزۋ لامپاسىنان 5-6 ەسە از ەنەرگيا جۇمسايدى. تاعى ءبىر پايدالىسى ول شامداردىڭ عۇمىرى كادىمگى لامپادان قاراعاندا 8 ەسە ۇزاق.

ءبىر شامنىڭ باعاسى ءقازىر ساتۋ ورىندارىندا 400-800 تەڭگە ارالىعىندا. بۇل قىمبات دەگەنمەن پايدالانۋشىلار وعان جاقسى باعا بەرۋدە. الايدا كەيبىر تۇتىنۋشىلار «شام تەز كۇيىپ كەتەدى» دەپ شاعىمدانۋدا. سەبەبى، كوپ ساۋدا ورتالىقتارى وسىنداي شامنىڭ قىتايدا جاسالعان ساپاسىز ءتۇرىن ساتۋدا. سوندىقتان شامدى تەك مامانداندىرىلعان دۇكەندەردەن ساتىپ العان ابزال.

ءبىز حابارلاسقان مامانداندىرىلعان تەحنيكا دۇكەندەرى «ءبىر لامپا كەمىندە 8 مىڭ ساعات جۇمىس ىستەۋى ءتيىس» دەيدى. وسىنداي ءبىر لامپا ايىنا 200 تەڭگە توك قۋاتىن ۇنەمدەيدى. ءۇش ايدا شام ءوزىنىڭ ساتىپ الىنعان قۇنىن تولىق اقتايدى. ماماندار لامپانىڭ كەيبىر كەمشىلىكتەرى بارلىعىن جاسىرمايدى. شامدى كۇنىنە 2، 5  ساعاتتان ارتىق قوسۋعا بولمايدى. ەگەر ءسىز تۇراتىن اۋداندا نەمەسە تۇرعىن ۇيدە توك تۇراقتى بولماي، كەرنەۋ اۋىتقىپ تۇرسا شامنىڭ عۇمىرى ۇزاققا بارمايدى. ول تەك تۇراقتى كەرنەۋگە ارنالعان. تاعى دا ءبىر ەسكەرە كەتەر جايت، ەگەر ءسىزدىڭ قوسقىشىڭىز جارىقتى كۇشەيتىپ، ازايتاتىن رەتتەگىشى بولسا دا شامعا زياندى.

توكتى ۇنەمدەگەندە ۇيالى تەلەفون، نوۋتبۋك سەكىلدى قۇرىلعىلاردىڭ زاريادتاعىشىن توكتان ۇنەمى اجىراتىپ وتىرىڭىز. روزەتكاعا قوسىلىپ تۇرعان قۇرىلعى ەنەرگيا تۇتىنادى. باسقا جاققا بىرەر كۇنگە كەتەر بولساڭىز شامدى ءوشىرىپ قانا قويماي، روزەتكادان تەليەۆيزور، مۋزىكالىق ورتالىق، DVD-ويناتقىشتاردى دا اعىتىپ كەتىڭىز. ولار توكقا قوسىلىپ تۇرسا از دا بولسىن ەنەرگيا شىعىنداپ وتىرادى.

تاعى دا ءبىر كەڭەس، شاڭسورعىشتىڭ قوقىس قاپشىعىن جانە ءفيلترىن دەر كەزىندە اۋىستىرۋ قاجەت. ويتكەنى، بىتەلىپ قالعان نەمەسە شاڭعا بوككەن قوقىس قاپشىقتان شاڭسورعىشتىڭ جۇمىسى اۋىرلاپ، قالىپتى نورمادان كوپ قۋات جۇمسايدى. 

اۆتوماتتى كىر جۋعىشقا مولشەردەن ارتىق كىر سالىپ جۋۋعا بولمايدى. بۇل جاعدايدا ونىڭ موتورىنا كۇش ءتۇسىپ، ول 10-15 پايىز مولشەردەن ارتىق قۋات جۇمسايدى. جانە كيىمدەردىڭ تۇرلىلىگىنە بايلانىستى جۋۋدىڭ باعدارلامالارى بەلگىلەنگەن. ەگەر قاتە باعدارلاما تاڭداعان جاعدايدا ەنەرگيا شىعىنى 30 پايىزعا ارتادى.

توڭازىتقىش اس ازىرلەيتىن پليتكاعا جاقىن تۇرماعانى ابزال. ەگەر توڭازىتقىش تۇرعان جىلى بولمەدە تۇرسا نەمەسە ونىڭ ماڭايىنداعى جىلۋ 30 گرادۋسقا جەتسە، توڭازىتقىش ىشەن قويىلعان تاعامدى سالقىنداتۋعا كوبىرەك قۋات جۇمساپ، توكتى ەكى ەسە ارتىق تۇتىنادى.

دەر كەزىندە مۇزداتقىش كامەراداعى قاتىپ قالعان مۇزدى ءجىبىتىپ، تازالاپ وتىرعاننىڭ پايداسى بار. سەبەبى، قالىڭ مۇز قاباتى ازىق-تۇلىكتى سالقىنداتۋعا كەدەرگى جاسايدى. ءارى توڭازىتقىشتىڭ ەلەكتر قۋاتىن كوپ تۇتىنۋىنا اكەلىپ سوعادى.

ەگەر توكتى ەسەپتەپ جۇمساۋ قاجەتتىلىگ تۋسا، تومەندە تۇرمىستا كوپ قولدانىلاتىن قۇرال-جابدىقتاردىڭ نەگىزگى قۋات جۇمساۋ شىعىنىن ەستە ساقتاۋ كەرەك. ايتالىق، ەلەكتر شاينەك 5 مينۋتتا - 0،18 كۆتس، قىسقا تولقىندى پەش  5 مينۋتتا - 0،125 كۆتس، توڭازىتقىش تاۋلىگىنە - 2،4 كۆتس، ۇتىك 15 مينۋتتا - 0،55 كۆتس، كومپيۋتەر 1 ساعاتتا -  0،35 كۆتس، تەليەۆيزور ساعاتىن - 0،07 كۆتس، اۆتوماتتى كىر جۋعىش ماشينا 1،5 ساعاتتا - 3 كۆتس توك جۇمسايدى.