«Bıik mansap – bıik jartas: erinbeı eńbektep jylan da shyǵady, ekpindep ushyp qyran da shyǵady», - deıdi danyshpan Abaı. Sheneýnikterdiń arasynda eńbek jolyn qarapaıym jumysshy retinde bastap, ter tógip óskender de, birden joǵary laýazymǵa qol jetkizip, úkimet pen mınıstrlik «kreslosyna» otyra qalǵandar da bar. Ásirese, sońǵylary kóbirek sıaqty. Qamshy.kz aqparat agenttigi kenetten  kóterilgen shendilerdiń tizimin jasap kórdi.

1. Qasymbek Jeńis Mahmuduly

Ár jyldary temirjol júıesi men teńiz porttary agentikterinde jumys istegen Jeńis Qasymbek 2005 jyly QR kólik jáne komýnıkasıa mınıstri bolyp saılanady. Negizgi mamandyǵy – «Sáýletshi-dızaıner», «Ekonomıs-menedjer». Bir qyzyǵy, 1997 jyly joǵary oqý ornyn bitire sala, birden «TemirBank» AAQ bas bankıri qyzmetine ornalasqan. Ary qaraı tek «bastyq» laýazymyn sátti jalǵastyryp, mınıstrlik deńgeıinen túspegen. Onyń sebebi de bar, árıne.

Jeńis Qasymbek – bılik júıesindegi turaqty tulǵalardyń biri Mahmut Qasymbektiń uly. Qazaqstan táýelsizdik alǵaly bir ǵana qyzmette – prezıdent apparatynda bolǵan Mahmut Qasymbektiń eki uly da qazir jiliktiń maıly basyn ustap otyr. Jeńis Qasymbek ekinshi ret mınıstr atanyp úlgerse, ekinshi uly Ardaq Qasymbek –  «QazMunaıGaz» ulttyq kompanıasynyń vıse-prezıdenti. Keıbir saıasatkerler Mahmut Qasymbekti prezıdenttiń adamy dep esepteıdi. Demek Jeńis Qasymbekke de ákesiniń ataq-abyroıy sep bolǵan sekildi.

2. Aısultan Nazarbaev

Avstrıada amerıkalyq halyqaralyq mektepti, brıtan áskerı akademıasyn bitirgen. Fýtbolmen áýestenetin A.Nazarbaev 2015 jyly «qazaq fýtbolyn damytýǵa barymdy salamyn» degen ýádemen Qazaqstan fýtbol federasıasynyń prezıdenttigine ózin usynǵan. Buǵan deıingi tájirıbesizdigine qaramastan, ol 2017 jyly atalmysh federasıanyń vıse-prezıdenti bolyp saılandy. Alaıda kóp uzamaı sol jyldyń qazan aıynda ornynan bosatyldy.

Byltyr A.Nazarbaev osyǵan deıin óziniń esirtkige táýeldi bolǵanyn aıtyp aǵynan jaryldy. Osy oraıda esirtkige qarsy kúres ortalyǵyn ashýdy josparlap otyrǵanyn málimdegen bolatyn.

3. Mádına Ábilqasymova

Jaqynda elimizdegi sheneýnik áıelderdiń sapyna Mádına Ábilqasymova  qosyldy. QR Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstri bolyp taǵaıyndalǵan ol buǵan deıin vıse-mınıstr bolǵan. M.Ábilqasymovanyń birneshe joǵarǵy bilimi bar. Strategıalyq josparlaý agenttiginde, Ekonomıka jáne búdjettik josparlaý mınıstrilginde basshylyq qyzmetter atqarǵan. Alaıda, eń qyzyǵy, bir jerde kóp turaqtamaı, bir-eki jyl saıyn jumys ornyn aýystyryp otyrǵan.

M.Ábilqasymovanyń ákesi Erasyl Ábilqasymov – 2005 jylǵy prezdent saılaýyna qatysqan qazaqstandyq tanymal ǵalym.

Bir aıta keterligi, M.Ábilqasymova nebári 24 jasynda QR Ekonomıka jáne búdjettik josparlaý mınıstirliginiń basqarma basshysy qyzmetine taǵaıyndalǵan. Qyzmet jolyn tek mınıstrlikter qabyrǵasynda ótkizgen Ábilqasymova 28 jasynan bastap vıse-mınısr dárejesinen tómen túspegen. Jańa mınıstr ózine deıingi eks-mınıstr Tamara Dúısenovanyń qatelikterin qaıtalamaýǵa, jumyssyzdar máselesin az ýaqytta sheshýge ýáde etti.  Jaqynda qazaqsha qoıylǵan saýalǵa qazqasha jaýap bere almaǵyny úshin qatty synǵa qalǵan bolatyn.

4. Tımýr Súleımenov

Úkimet derekterine súıensek, Tımýr Súleımenov memlekettik qyzmettegi eńbek jolyn 2009 jyly Ekonomıka jáne búdjettik josparlaý vıse-mınıstri bolyp bastaǵan. Buǵan deıin  Ernst & Young Kazahstan, «QazMunaıGaz» kompanıalarynda jumys istegen ol 2009 jyly aıaq astynan vıse-mınıstr atanyp shyǵa kelgen.

2016 jyly Ulttyq ekonomıka mınstri bolyp taǵaıyndalǵan Tımýr Súleımenov qazaq tilin bilmegeni úshin birtalaı synǵa ushyraǵan. Máskeýde turǵanda ana tilin umytyp qalǵanyn aıtyp aqtalyp, jarty jylda tildi úırenýge ýáde bergen. Obaly ne kerek, qazir baıandamalaryn qazaq tilinde oqýǵa tyrysyp-aq júr. Tımýr Súleımenov keshe ǵana senator Muhtar Qul-Muhammedtiń saýalyna qazaq tilinde mardymdy jaýap bere almaı, Senat tóraǵasynan sóz estip qaldy.

5. Ańsar Musahanov

Bul tulǵa – aqparat keńistigi úshin «jumbaq adam». Mamandyǵy – mal dárigeri, memlekettik jáne jergilikti basqarý menedjeri. Internettegi ashyq derekterge súıensek, eńbek jolyn qarapaıym jumysshy bolyp bastaǵan eken. Aýyldyq okrýg, aýdan, oblystarda qyzmet atqaryp júrgen Ańsar Musahanov 2010 jyly aıaq astynan Almaty oblysynyń ákimi bolyp taǵaıyndaldy. Halyq arasynda onyń bul qyzmetke kelýi aldyn-ala josparlanǵan degen sybystar tarady. Sóıtip júrgende 2014 jyly kópshiliktiń kúmánin keltirgen taǵy bir jańalyq boldy. Musahanov Almaty oblysynyń atynan QR Parlamenti Senatynyń depýtaty bolyp saılanady.

Eresek býynǵa qaraǵanda jańa tolqynnyń  artyqshylyǵy kóp desedi.  Olardyń bilimi de joǵaryraq,  kóńil kókjıegi de keńirek, barlyq jaǵynan kreatıvti.  Alaıda jas sheneýnikterdiń basty kemshiligi – oblys, aýdandandarda eńbek ótiliniń joqtyǵy. Mádına Ábilqasymova, Tımýr Súleımenov, QR mınıstriniń orynbasary Erbolat Dosaev, qarjy mınıstri Baqyt Sultanov jáne biz aıtpaǵan biraz sheneýniktiń qyzmet joly úkimet dálizderinde bastalǵan.