Keshe, shildeniń 1-i kúni Qazaqstanda Islam dinin nasıhattap júrgen belgili ýaǵyzshy Ábdýǵappar Smanov qaıtys boldy. Elde koronavırýs órship turǵanyna qaramastan, marqumnyń týǵan jeri – Túrkistan oblysy Saryaǵash aýdanynda ótken janaza rásimine myńdaǵan adam jınalǵan. 

Janazada túsirilgen vıdeolar áleýmettik jelide qyzý talqylanyp jatyr. Jeli qoldanýshylarynyń kóbi elde epıdemıologıalyq jaǵdaı ýshyǵyp turǵanyna qaramastan, myńdaǵan adamnyń dinı rásimge barǵanyna narazy. Olardyń birazy toptalyp jınalǵan jurtqa eshqandaı shara qoldanbaǵan jergilikti bılikke qarsy pikir jazyp jatyr. 

Qamshy tilshisi jelidegi jurttyń jazǵandaryna sholý jasap, osy másele boıynsha Saryaǵash aýdany ákimdigine jáne Qazaqstan musylmandary dinı basqarmasyna (QMDB) habarlasyp kórdi.

QMDB-nyń baspasóz hatshysy Aǵabek Qonarbaıuly Qamshy tilshisiniń "Elde indet órship turǵanda dinı rásimge kóp adamnyń jınalýy durys pa?" degen suraǵyna Múftıat málimdemesimen jaýap berdi. 

QMDB-nyń saıtyna búgin jarıalanǵan málimdemede janazaǵa jalpy sany 30 kisiden artyq jınalmaý, tek otbasy jáne jaqyn týmalarynyń qatysýy týraly aıtylǵan.

"JANAZADA SANITARLYQ TALAPTAR SAQTALDY"

Saryaǵash aýdany ákiminiń baspasóz hatshysy Qaırat Dúısenbaev "Dinı rásimde barlyq sanıtarlyq talaptar saqtaldy" dep otyr. Onyń sózinshe, janazaǵa eki myńǵa jýyq adam jınalǵan.

– Janaza rásimi marqum bolǵan "Saryaǵash-medrese" kolejniń dırektory Ábdýǵappar Smanovtyń Yntymaq aýylyndaǵy óz úıinde ótti. Oǵan 2000-ǵa jýyq adam qatysty. Jınalǵan adamdardyń qaýipsizdigi úshin dızınfeksıalyq týnel qoıylyp, medısınalyq maska taratyldy. Aýdandyq polısıa bólimniń 20 qyzmetkeri tártipti qadaǵalady. Aýdan ákimdigi qyzmetkerleri jáne aýdandyq sanıtarlyq epıdemıologıa qyzmetkerleri tarapynan qaýipizdikti jáne arqashyqtyqty saqtaý týraly túsindirý jumystary júrgizildi, – deıdi Dúısenbaev.

Ákimdik ókili "barlyq sanıtarlyq talaptar saqtaldy" dese de, jelide taraǵan vıdeodan myńdaǵan adamnyń bir-birine óte jaqyn júrip, tabyt kóterýge talasyp bara jatqany baıqalady. Keıbir adamdarda ákimdik ókili aıtqan medısınalyq maska da joq. 

"PREZIDENT TOQAEV QALAI KARANTIN JARIALAMAQ ENDİ?"

Jeli qoldanýshysy Serik Kereı "Túrkistan oblysynyń ákimi jumystan ketsin. QMDB basshysy qyzmetten ketsin! Ne masqara bul? Ne qastyq bul halyqqa? Ólgenniń artynan ólý kerek pe? Prezıdent Toqaev qalaı karantın jarıalamaq endi? Bizde tek qytaıdyń vırýsy emes, arabtyń vırýsy sumdyq taraǵannyń kórinisi. Bılik, dinmen oınap, otqa kúıesińder! Osy janazdan soń qanshama adam ómirmen qosh aıtýy múmkin?" dep jazdy. 

Jeli belsendisi Qýanysh Edilhantegi ýaǵyzshy Smanovtyń janazasyna kóp adamnyń jınalǵanyna qaıran qalyp, eldegi dinı ahýaldy synǵa alǵan. 

"Smanovty aqtyq saparǵa shyǵaryp salýǵa kelgenderdiń sanyn kórip shok bolyp otyrmyn. Mine, din memleketten bólek, olar bir-biriniń ishki isine aralasýǵa bolmaıdy dep alyp, neshetúrli sektalarǵa jol berýdiń aqyry osylaı bolypty, dinmen ýlanǵandar sany asa qaýipti deńgeıge jetipti. Onyń ústine telearna ashyp berip, salafızmdi ashyqtan-ashyq nasıhattaý, oǵan ýahabbıttik baǵyttaǵy bireýlerdi basshy qylyp qoıý da óz "jemisin" beripti" dep jazdy ol. 

Ábdýǵappar Smanov – Qazaqstandaǵy dinı ortada óte tanymal ýaǵyzshy. Ol 1970 jyly 22 aqpanda dúnıege kelgen. 1994 jyldan bastap "Taıaqty Eshan" meshitinde bas ımam bolǵan. 2010 jyldan bastap "Saryaǵash-medrese" kolejinde qyzmet atqardy. Smanovtyń aıtqan ýaǵyzdary áleýmettik jelide, qoǵamda qyzý talqylanyp, jıi synǵa ushyraıtyn.