Eýropalyq Odaq (EO) pen Birikken Ulttar Uıymynyń (BUU) «Jaryq sáýlesi» (Spotlight) bastamasy aıasynda «Ortalyq Azıadaǵy #NeMolchı qozǵalysy jynystyq jáne genderlik zorlyq-zombylyqtan zardap shekkenderdiń únin estirtip, qaýipsiz aımaq syılaýda» atty aımaqtyq konferensıa ótti. 

İs-shara barysynda zorlyq-zombylyqtan zardap shekkender men Ortalyq Azıadaǵy áıelder quqyǵyn qorǵaýmen aınalysatyn azamattyq belsendiler ózderiniń bastan ótkizgen oqıǵalaryn bólisip, áıelderdiń quqyqtaryn qorǵaýdyń úzdik tájirıbelerimen almasty jáne áıelderge qatysty zorlyq-zombylyqty toqtatý úshin qajetti qadamdardy talqylady. 

Konferensıaǵa sonymen qatar Qyrǵyz Respýblıkasynyń vıse-premer-mınıstri Elvıra Sýrabaldıeva, Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy BUU Turaqty úılestirýshisi Mıkaela Frıberg-Storı, Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy Adam quqyqtary jónindegi ýákil Elvıra Azımova, Ózbekstan Respýblıkasyndaǵy Bala quqyqtary jónindegi ýákil Alıa Iýnýsova, Tájikstan Respýblıkasynyń parlament múshesi (Zań jáne adam quqyqtary jónindegi komıtet) Rano Bobodjonıon, «Úndemegenińiz úshin rahmet» jobasynyń qatysýshylary, #NeMolchı qozǵalysynyń Qazaqstan, Ózbekstan, Qyrǵyzstan, Tájikstandaǵy jetekshileri qatysty.

Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy BUU Turaqty úılestirýshisi Mıkaela Frıberg-Storı óziniń kirispe sózinde: «Ortalyq Azıa aımaǵy genderlik teńdik salasynda aıtarlyqtaı jetistikterge jetti jáne áıelderge qatysty zorlyq-zombylyqty toqtatýǵa tolyq múmkindigi bar. BUU osy baǵytta kómek kórsetýdi jalǵastyrýǵa daıyn», - dep atap ótti. Sonymen qatar ol Qazaqstannyń Áıelderge qatysty zorlyq-zombylyqtyń jáne turmystyq zorlyq-zombylyqtyń aldyn alý jáne oǵan qarsy kúres týraly Eýropa Keńesiniń konvensıasyna (Ystanbul konvensıasy) qosylý nıetin quptaıtynyn atap ótti. 

Áıelder men qyzdarǵa qatysty zorlyq-zombylyqty tolyǵymen joıý búkil álemde, sonyń ishinde Ortalyq Azıada da kúrdeli másele bolyp otyr. BUU sońǵy málimetterine sáıkes, Ortalyq Azıadaǵy áıelderdiń 24%-dan astamy jaqyn seriktesinen nemese basqalardan fızıkalyq jáne/nemese jynystyq zorlyq-zombylyq kóredi.  

– Áıelder men qyzdarǵa qatysty zorlyq-zombylyq – barlyq elderge, mádenıetterge jáne qoǵamdastyqtarǵa qatysty qazirgi zamannyń eń úlken ádiletsizdikteriniń biri. Bul turaqty damýǵa qol jetkizýdegi eń úlken kedergilerdiń biri. Ortalyq Azıadaǵy «Jaryq sáýlesi» bastamasy jynystyq jáne genderlik zorlyq-zombylyq pen zıandy tájirıbelerdiń túpki sebepterin joıýǵa baǵyttalǵan, osal toptarǵa erekshe nazar aýdara otyryp, kóp salaly kózqaras ustanatyn bastama, – dedi Macheı Madalınskı, Qazaqstandaǵy Eýropalyq Odaq Ókildiginiń saıasat, baspasóz jáne aqparat bóliminiń jetekshisi. 

Ortalyq Azıadaǵy zorlyq-zombylyqpen kúres jónindegi qoǵamdyq birlestik jańa serpin aldy. Qazaqstan, Ózbekstan, Tájikstan jáne Qyrǵyzstannan #NeMolchı heshtegi boıynsha jumys isteıtin tórt bólek joba aımaqtaǵy agresıa men zorlyq-zombylyqqa qarsy birlesip kúresý úshin kúsh biriktirdi. 2018 jyly tórt eldiń belsendileri #NeMolchıCA jalpy heshtegi boıynsha áıelder men balalardy zorlyq-zombylyqtyń kez kelgen túrinen qorǵaý salasyndaǵy birlesken is-sharalar týraly memorandýmǵa qol qoıdy. 

– Biz Ortalyq Azıadaǵy áıelder qozǵalysynyń úlken áleýetin kórýdemiz. Zorlyq-zombylyqqa qarsy #NeMolchı áıelder qozǵalysynyń damýy barysynda qoǵam zorlyq-zombylyq týraly ashyq aıta bastady. Bıylǵy jyldyń basynda Qazaqstan seksýaldyq zorlyq-zombylyq úshin jazany kúsheıtý týraly zańnamaǵa túzetýler qabyldady. Bul áıelder men balalardyń quqyqtary úshin kúrestegi mańyzdy qadam, – dedi Dına Smaıylova, quqyq qorǵaýshy, #NeMolchıKZ qozǵalysynyń negizin qalaýshy.