Oblys ákimi A.Batalovtyń aıtýynsha, Memleket basshysynyń tapsyrmasymen oblysta «100 naqty qadam» Ult josparyn júzege asyrýǵa baǵyttalǵan jumystar atqarylýda. Óńirde 5 baǵyt boıynsha is-sharalar jospary ázirlenip, oryndalý merzimi, oryndaýǵa jaýaptylar belgilendi. Bul týraly Qamshy portaly Aıqynǵa silteme jasaı otyryp habarlaıdy.

Jasalǵan josparlardy iske asyrý jumystary bastaldy. Máselen, esepti merzimde oblystyń áleýmettik-ekonomıkalyq damýdyń barlyq baǵyttarynda turaqty ósim qamtamasyz etildi. Óndiriste 298 mlrd. teńgeden astam somaǵa ónim óndirilip, naqty kólem ındeksi 98,4%-dy qurady. Ónerkásipte 23 jańa nysan iske qosylyp, qoldanystaǵy 5 kásiporyn keńeıtildi. Shaǵyn jáne orta bıznes turaqty damý ústinde. Jumys istep turǵan sýbektiler sany 159,6 myńǵa jetip, 169,4 mlrd teńgeniń ónimi óndirildi. Al aýyl sharýashylyǵynda óndirilgen ónim kólemi 144,3 mlrd teńgeni qurady. Agroónerkásiptik keshende negizgi kapıtalǵa salynǵan ınvestısıa 9,5 mlrd teńge, bul ótken jylmen salystyrǵanda 1,8 esege artyq.

Áleýmettik ınfraqurylymdy damytý

Almaty oblysynyń ákimi Amandyq Batalov turǵyndar aldyndaǵy esebinde bilim berýdi damytý memlekettik baǵdarlamasynyń negizgi ındıkatorlary men kórsetkishteri tolyq oryndalǵanyn baıandaǵan bolatyn. Oblysta barlyǵy 13 mektep, 5 balabaqsha salynyp, 52 nysanǵa kúrdeli jóndeý júrgizildi. Búginde 735 mekteptiń 90-y jańa, 277-i kúrdeli jóndeýden ótti. Apatty mektepterdiń máselesi sheshimin tapty. Úshmaýsymdylyqty joıý úshin 51 mekteptiń qurylysy josparlansa, onyń 33-i Elbasy tapsyrmasymen Ulttyq qor qarajaty esebinen salynady delingen edi.

Osy oraıda qyrkúıek aıynda Almaty oblysy Alakól aýdanyna qarasty Lepsi aýylynda sportqa beıim balalarǵa arnalǵan jańa ınternat ashyldy. Alǵashqy oqýshylardy grek-rım kúresinen Olımpıada chempıony Jaqsylyq Úshkempirov quttyqtady. Bul mektep-ınternat aýyldyq jerde salynǵan alǵashqy ınternat ekendigin atap ótken jón. Igi istiń bastamashysy jáne mesenattyq demeýshilik kórsetken – kásipker Baýyrjan Ospanov.
Bıylǵy oqý jylynda boks, grek-rım kúresi, erkin kúres, aýyr atletıka, dzúdo jáne shańǵy jarysy sıaqty sport túrleri boıynsha 100 oqýshy bilim ala bastady. Bul sportshylar – irikteýdiń úsh kezeńinen ótkender. Olardyń ishinde Almaty oblysy aýdandary men aýyldarynyń týmalary, sondaı-aq Pavlodar, Shyǵys qazaqstan oblysy ókilderi bar. Jyl saıyn oqýshylar sany men sport túrleri ulǵaıatyn bolady.
Internat bazasynda sporttyń alty túri boıynsha mamandandyrylǵan zaldar ashyldy. Oıyn zaly, fýtbol alańy, monsha, kitaphana, asqana, 250 oryndyq jataqhana. Sondaı-aq bapkerler men oqytýshylarǵa arnalyp úıler salynǵan. Shańǵy joly men ıpodrom salý josparda bar. Ashylý rásiminde Baýyrjan Ospanov ınternatqa jańa shaǵyn avtobýs tabys etti, onymen balalar túrli jarystarǵa qatynaıtyn bolady.
Sonymen qatar oblysta «350 dárigerlik ambýlatorıalar» baǵdarlamasy aıasynda 36 medısına mekemesi, onyń ishinde 22-i ótken jyly salynǵan bolatyn. 
Ótken aptada Kóksý aýdanynyń Balpyq bı kentinde 250 orynǵa arnalǵan jańa emhananyń ashylýy – oblysta áleýmettik ınfraqurylymdy damytý jumystarynyń áli de qarqyndy júzege asýynyń kepili. Emhananyń saltanatty ashylý rásimine Almaty oblysynyń ákimi Amandyq Batalov qatysty. Jańa nysandy aralaǵan óńir basshysy densaýlyq saqtaý nysanynyń qoldanysqa berilýimen jınalǵandardy quttyqtaı kele, bul emhanada sapaly medısınalyq kómek kórsetýge barlyq jaǵdaıdyń jasalǵandyǵyn atap ótti.
– Memleket basshysy Nursultan Ábishuly Nazarbaev aıqyndap bergen Ult jospary «100 naqty qadam» baǵdarlamasyn iske asyrýda negizgi basymdyq – turǵyndarǵa alǵashqy medısınalyq-sanıtarlyq kómek kórsetýdi jaqsartý. Bul jospar elimizdiń medısına salasyn odan ári damytýǵa oń áserin tıgizedi. «Ult densaýlyǵy – bizdiń jarqyn bolashaǵymyzdyń negizi» dep atap kórsetken bolatyn. Elimizde densaýlyq saqtaý salasynyń damýyna kóp kóńil bólinýde. Memlekettik baǵdarlamalar aıasynda densaýlyq saqtaý isin reformalaý, halyqqa medısınalyq kómek kórsetýdi jaqsartý jónindegi is-sharalar tıimdi júzege asyp keledi, – dedi oblys ákimi.
Emhananyń qurylys jumystary 2014 jyldyń sáýir aıynda bastalǵan bolatyn. Onyń qurylysyna respýblıkalyq búdjetten 1,5 mlrd teńgeden astam qarajat bólingen. Emhana 3 qabattan turady. Ǵımarattyń jalpy kólemi – 3,6 myń sharshy metr. Emhana kúnine 250 adamdy qabyldaı alady. Onda terapıa, hırýgıa, nevrologıa, juqpaly aýrýlardy oqshaýlaý bólmeleri, balalardy qabyldaý bólmesimen áıelderge keńes berý, zerthana, rentgendik zertteý jáne últradybystyq zertteý bólmeleri bar. Emhananyń medısına qyzmetkerleriniń aıtýynsha, tabysty jumys isteý úshin, barlyq jaǵdaılar qarastyrylǵan.
Balpyq bı kentiniń turǵyndary jańa emhananyń ashylýyna baılanysty ózderiniń ystyq lebizderi men rızashylyqtaryn bildirdi. Aýyl turǵyny Lúbov Obdına: «Aýylymyzda úlken emhana ashylyp, qýanyshymyzda shek joq. Bul bizdiń kópten kútken armanymyz edi. Emhana ozyq úlgidegi zamanaýı qural-jabdyqtarmen qamtylǵan. Endi em izdep oblys ortalyǵyna barmaıtyn boldyq» deıdi. 
Balpyq bı kentinde ashylǵan emhanaǵa jas mamandar jumysqa tartylýda. «Oqýdy bitire salyp, jańa emhanaǵa alǵashqy dárigerlerdiń qatarynda jumysqa ornalasý – úlken qýanysh ári maǵan artylǵan joǵary senim. Sol senimdi aqtaý úshin turǵyndardy emdeý jolynda barlyq bilimimdi salamyn» deıdi jas maman Farıda Allahverdıeva.
Bıyl Almaty oblysynda densaýlyq saqtaý salasyna 68,6 mlrd teńge bólingen. Oblys turǵyndaryna 931 mekeme medısınalyq kómek kórsetedi. 2015 jyly oblys aýmaǵynda 24 densaýlyq saqtaý nysanynyń qurylysy josparlanǵan. Búgingi kúni 8 densaýlyq saqtaý nysanynyń qurylysy aıaqtaldy. Jergilikti búdjet qarajaty esebinen 17 densaýlyq saqtaý nysanyna 1,4 mlrd teńgege kúrdeli jóndeý jumystary júrgizilýde.
2015 jyly oblystyń medısına uıymdaryn jabdyqtaý maqsatynda jergilikti búdjet esebinen 1067,4 mln teńgege 156 dana medısınalyq qural-jabdyqtar jáne 148,5 mln teńgege 18 dana sanıtarlyq avtokólik alynǵan.

Qurylys máseleleri talqylandy

Almaty oblysy ákiminiń orynbasary Ǵalymjan Ábdiraıymovtyń tóraǵalyǵymen oblystaǵy qurylystardyń zańdylyǵy, qurylys erejeleri men normalarynyń saqtalýy jáne jer máselesine qatysty jıyn ótti.

Jıynda oblystyń bas sáýletshisi Dárken Nurjanov baıandama jasap, óńirimizdiń sáýlet jáne qurylys salasyndaǵy máselelerdi baıandap berdi. Aıtýynsha, 2001-2014 jyldar aralyǵynda oblystyń 552 eldi mekeni qala qurylysy qujattamalarymen qamtylǵan. Bıyl bul maqsatqa 1,690 mlrd  teńge qarajat bólinip, 35 eldi mekenge josparlaý jobasyn ázirleý jumysy júrgizilip, 11 eldi mekenge naqty josparlaý jobasy ázirlenýde. Sodan keıin baıandamashy aýdan, qalalarda Qazaqstan Respýblıkasynyń «Sáýlet, qala qurylysy jáne qurylys qyzmeti týraly» zańynyń talaptary buzylǵandyǵy týraly naqty derekter keltirdi.
Baıandamashynyń keltirgen derekterin tyńdaı kele, oblys ákiminiń orynbasary Ǵalymjan Ábdiraıymov jıynǵa qatysýshy aýdan, qala ákimderi men óńirlerdegi bas sáýletshilerge zańsyz qurylystardyń sebepterin anyqtap, sol keleńsizdikterdi joıý jáne aldaǵy ýaqytta zańbuzýshylyqtarǵa jol bermeý týraly tapsyrma berdi. 

«Toıqazan – 2015»

Bıyl oblys turǵyndary Qazaqstan halqy assambleıasy­nyń 20 jyldyǵy, Qazaq handyǵynyń 550 jyldyǵy, Uly Otan soǵysy Jeńisiniń 70 jyldyǵy, Qazaqstan Res­pýb­lı­kasy Konstıtýsıasynyń 20 jyldyǵy men respýblıkalyq aý­qymdaǵy Súıinbaı aqynnyń 200 jyldyǵyn keń kólemde atap ótýde. Búginge deıin elimiz úshin aıtýly mereıtoılarǵa arnalyp birqatar sharalar atqaryldy. Máselen, aıtýly me­rekelerge arnalǵan Qarasaı aýdanynda toılanǵan Al­maty oblysynyń Mádenıet kúnderi men Talǵar aýdanynda ót­ken «Toıqazan – 2015» ulttyq taǵamdar festıvalin atap ótý­ge bolady. Ótken aptada keń kólemde toılanǵan «Toı­qa­zanda» elimizdegi barlyq ult pen ulys ókilderiniń ulttyq taǵam­dary qamtylǵan dastarqan jaıylyp, aspazdyq flesh­mob kórsetildi. «Qyz qýý», «Aýdaryspaq» sekildi ulttyq sporttyq oıyndar  oı­natylyp, etnostyq bıler men án­der shyrqaldy. Oqyrman qaýym arasynda «Kitapfest» kitap al­masý festıvali, sondaı-aq ulttyq qolóner sheberleriniń buıym­darynan kórme uıymdas­tyry­lyp, túrli baıqaýlar ót­kizildi. 

Sonymen qatar Taldyqorǵan qalasyndaǵy Jýrnalıser úıinde Almaty oblysynyń jastar saıasaty máseleleri basqarmasynyń uıym­dastyrýymen Qazaq handyǵynyń 550 jyldyǵyna oraı­las­tyrylǵan «Orbulaq túbindegi shaıqas» tarıhı qoıylymyn uıymdastyrý jáne ótkizýge baılanysty jıyn ótti. Jıynǵa Almaty oblysynyń jastar saıa­saty máseleleri basqarmasynyń basshysy Rústem Alpysbaev, Kazakh Union Action Team kaskaderlik tobynyń jetekshisi Baýyrjan Ábishev, akter Murat Bısembın men Aıan Ótepbergen qatysty.
Kezdesý barysynda basqarma basshysy Rústem Álıuly men kaskaderlik toptyń ókilderi Qazaq handyǵynyń 550 jyldyǵyna oraılastyrylǵan iri sharaǵa qatysty birqatar suraqtarǵa jaýap berip, «Orbulaq túbindegi shaıqas» tarıhı qoıylymynyń ótý barysyna qysqasha toqtaldy.
2 qazanda ótetin tarıhı sharada qoıy­lymnan bólek ártúrli oıyndar men túrli kórmeler uıymdas­tyry­la­dy. Ulttyq sport túrlerinen jarys­tar, dala káýaby men palaýynyń fes­tıvali, baýyrsaq-party, qazaqtyń ult­tyq áshekeı buıymdarynyń kór­mesi, mo­del­derdiń etnoúlgidegi kıim­der kór­se­tilimi, zamanaýı ásker túr­leriniń qarý-jaraqtary men kıim úlgi­leriniń kórmesi jáne konserttik baǵ­darlama atalǵan jıynnyń kórkin kel­tiredi.
Basqarma basshysy Rústem Al­pys­baev ashyq aspan astynda ótkizi­letin sharanyń negizgi maqsaty – ulttyq qundylyqtardy jan­dandyrý, tarıhty eske túsirý, jastarǵa pat­rıot­tyq tárbıe berý, boıyndaǵy rýh­ty kóterý. «Orbulaq túbindegi shaı­qas» tarıhı qoıylymyna ar­naıy 100 úıretilgen jylqy, 100 atty ásker, 500 jaıaý ásker qatysady. Eli­mizdiń birqatar óńirlerinen qonaqtar keledi dep kútilýde. Orbulaq shaıqasy – qazaq halqynyń Jońǵar shapqyn­shylyǵyna qar­sy uzaqqa sozylǵan azattyq soǵysynyń bir úzigi. Bul soǵys 1643 jyldyń jazynda Jáńgir sultan basqarǵan 600 qazaq jaýyngeri men 50 myń jońǵar qolyn basqarǵan Erdenı Batyr arasyndaǵy shaıqas.
Jetisý jerinde Súıinbaı aqynnyń 200 jyldyq mereıtoıyna arnalǵan merekelik shara osy jyldyń qazan aıynda atalyp ótiledi. Aqynnyń týǵan jeri Jambyl aýdanynda aqynǵa arnalǵan eskertkishtiń, sondaı-aq aqynnyń atyndaǵy jańadan salynǵan saıabaq pen kúrdeli jóndeýden ótken murajaıdyń saltanatty ashylýy ótedi. Merekelik shara baǵdarlamasynda birqatar kezdesýler, konferensıalar, at jarysy, kórkem konserttik baǵdarlama men ózge de sharalardyń ótýi josparlanǵan. 
Sondaı-aq Súıinbaı Aronulynyń mereıtoıyn atap ótý aıasynda Almaty oblysynan qu­rylǵan delegasıa Túrkıada ótken aqyn eskertkishiniń ashylý saltanaty men ǵylymı-teo­rıalyq konferensıaǵa qatysyp qaıtqan bolatyn.

Qys azyǵyn jaz qamdap...

Almaty oblysynda 2015-2016 jyldardaǵy jylytý maýsymyna búdjetten 7,5 mlrd teńge bólindi.

Bul qarajatqa bújdet salasynyń 2243 nysanyn daıyndaý kózdelip otyr. Onyń ishinde 992 bilim berý nysany, 704 densaýlyq saqtaý nysany, 547 áleýmettik sala nysany. Búgingi kúni bilim berý nysandarynyń daıyndyǵy 992 nysan nemese 100 paıyz, densaýlyq saqtaý 693 nysan nemese 98 paıyzdy, áleýmettik saladaǵy 545 nysan nemese 99,8 paıyzdy qurap otyr.

Ortalyqtandyrylǵan jylýmen qamtamasyz etiletin 28 qazandyqtyń búgingi kúni jıyrma jetisi, ıaǵnı 96 paıyzy daıyn. 40,5 shaqyrym jylý júıeleriniń 39 shaqyrymy, 13,5 elektr júıeleriniń 13,2 shaqyrymy daıyn. Demek, Almaty oblysynyń jylý qazandyǵy qysqa saqadaı saı tur.