Aqparattyq tehnologıalar: búgin jáne erteń

/uploads/thumbnail/20170708201220241_small.jpg

Aqparattyq-kommýnıkasıalyq tehnologıalar ómirimizdiń máni men sánine aınalǵaly qashan. Búgingi kúnde ınternetsiz jáne uıaly telefonsyz ómirdi elestetý múmkin emes. Qazirgi zamanda kompúter men symsyz baılanystardy meńgermegen jan HH ǵasyrdyń basyndaǵy jazý-syzýdy, oqýdy bilmegen adammen teń. Osyny eskergen Memleket basshysy «Jańa álemdegi jańa Qazaqstan» atty Joldaýynda elimizdi aqparattyq-kommýnıkasıalyq tehnologıalardyń eń úzdik úlgilerimen qamtý máselesine keńinen toqtalyp, tıisti organdarǵa birqatar tapsyrmalar júktegen edi.
Atalǵan Joldaýynda Elbasy: «Biz búkil elimiz boıynsha álemdik standarttar deńgeıinde sapaly bilim berý qyzmetin kórsetýge qol jetkizýimiz kerek», degen edi. Aqparattyq tehnologıalar men aqparatty taratýdyń jańa nysandaryna baǵyttalǵan mamandandyrylǵan bilim berý baǵyttaryn qurý mindeti men on-laın tásilinde oqytý tájirıbesin damytyp, elimizde oqý teledıdaryn qurý qajet ekendigi de osynaý melekettik qujattan oryn tapqan. Sebebi, halyqty aqparattyq-kommýnıkasıalyq tehnologıalarmen tolyq jaraqtandyryp, ony jetkilikti deńgeıde meńgertý úshin birinshi kezekte bilim berýdi tıanaqtap, salany ıgergen sapaly mamandar jasaqtalýy lázim. Osyǵan oraı, búgingi kúni bilim berý júıesi jańa pedagogıkalyq tehnologıaǵa negizdelýin jáne aqparattyq quraldardyń keńinen qoldanylýyn qajet etedi. Ma­mandardyń pikirine júginsek, oqý-tárbıe úrdisinde jańa aqparattyq tehnologıalardy paıdalaný zaman talabynan týyndap otyr.
Ashyq Úkimet, ashyq qoǵam qurýdy maqsat etip qoı­ǵan Qa­zaq­stan aqparattyq-teleko­m­mý­nıkasıalyq tehnologıanyń elektrondy eseptegish tehnıkasymen jumys isteýge, kompúterdi paıdalanýǵa, modeldeýge, elektrondy oqýlyqtardy, ınteraktıvti quraldardy qoldanýǵa, ınternette jumys isteýge, kompúterlik oqytý baǵdarlamalaryna bas­ty nazardy aýdaryp otyr. Aqparattyq ádistemelik materıal­dar komýnıkasıalyq baılanys quraldaryn paıdalaný arqyly únemi bilim berýdi jetildirip júrýdi kózdeıdi. Óıtkeni, aq­pa­rattyq-kommýnıkasıalyq teh­nologıanyń keleshek urpaqtyń jan-jaqty bilim alýyna, isker ári talantty, shyǵarmashylyǵy mol, erkin damýyna jol ashatyn pedagogıkalyq, psıhologıalyq jaǵdaı jasaý úshin de tıgizer paıdasy mol bolmaq. Sebebi, HHİ ǵasyr – bul aqparattyq qoǵam dáýiri, tehnologıalyq mádenıet zamany, aınaladaǵy dúnıege, adamnyń densaýlyǵyna, kásibı mádenıetine muqıat qaraıtyn dáýir. Onyń jarqyn mysaly – Birikken Ulttar Uıymynyń sheshimimen «HHİ – ǵasyr aqparattandyrý ǵasyry» dep atalǵany. Qýanarlyǵy, qazirgi kezde bizdiń elimiz de ǵylymı-tehnıkalyq progrestiń negizgi belgisi – qoǵamdy aqparattandyrý bolatyn jańa kezeńine endi.
Internettiń múmkindigi sheksiz. Talǵamyńyz ben kóńil-kúıińiz­ge qaraı odan sizdi qyzyq­ty­ratyn kóp nárse tabýǵa bolady. Yıden shyqpaı gazettiń tyń nó­mirin paraqtaǵyńyz keleme, meıilińiz. Tek WWW nemese Web dep atalatyn álemdik shyr­maý­yqty qoldansańyz jetedi. Gıpersilteme júıesi arqyly qa­jetti basylymyńyzdy qas-qaǵym sátte taýyp alasyz. In­ter­netten ǵalym da, bıznesmen de, kompúterlik oıyn áýesqoıy da, bári-bári qajet málimetin tabady. Internet osylaı kúndelikti turmys pen jumystyń aınymas quralyna aınalyp keledi. Onyń negizi AQSH-ta jasalǵanmen, naqty ıesi joq. Árbir úkimet, kompanıa, ýnıversıtet aqparattyq qyzmet usyna otyryp, bul jeliniń tek qana óz bóligine ıelik etedi. Osy oıǵa oıyssaq, ınternetke jeke-dara eshkim de qojalyq jasaı almaıdy. Sondyqtan ol shyn máninde adamzattyń álemdik qazynasy bolyp tabylady.
Bizdiń elimizde aqparattyq qoǵamnyń birine ǵana ekpin jasaldy. Halyqaralyq reıtıńterge zer salsaq, sátti iske asyrylǵan elektrondy úkimetti qalyptastyrý men damytý isi júıeli júrgizilip keledi eken. Alaıda, aqparattyq qoǵamdy qalyptastyrý mindeti álbette tek elektrondy úkimet pen telekomýnıkasıa salasyn da­my­týǵa qaraǵanda áldeqaıda keńirek.
Sondyqtan, aqparattyq qo­ǵam­ǵa kóshýge yqpal jasaıtyn bar­lyq qajetti jaǵdaılardy qaras­tyrý úshin jáne Memleket basshysynyń «Qazaqstannyń áleý­mettik jańǵyrtylýy: Jalpyǵa Ortaq Eńbek Qoǵamyna qaraı 20 qadam» atty maqalasynda beril­gen tapsyrmalardy oryndaý maq­satynda «Aqparattyq Qa­zaq­stan-2020» memlekettik baǵ­darlamasy ázirlendi.
Baǵdarlamany daıyndaý barysynda aqparattyq qoǵamdy qurýdyń halyqaralyq tájirı­be­sine jáne birqatar mańyzdy qujattardyń erejelerine súıene otyryp, tórt negizgi baǵyty anyq­­taldy. Olar – memlekettik bas­qarý júıesiniń tıimdiligin qam­ta­masyz etý, aqparattyq-kom­mý­­nı­­kasıalyq ınfra­qury­lym­nyń qoljetimdiligin retteý, qoǵamdy áleýmettik-ekono­mı­kalyq jáne mádenı damytýǵa arnal­ǵan aqparattyq ortany qurý men otan­dyq aqparattyq keńis­tikti damytý. Atalǵan baǵyt­tardyń sheńberinde AKT-ny jer-jerde engizý arqyly memle­kettik basqarýdy jetil­dirip, ashyq ári utqyr úkimet qury­lady. Nátıjesinde, aqparat­tyq ınfraqurylymnyń qoljetim­diligin damytý boıynsha mindetter sheshiledi.
Aqparattyq qoǵamdy damytý – adamı resýrstardy damytý ekeni málim. Sondyqtan, azamattarǵa elektrondy bilim alý arqyly aqparattyq tehnologıalardy ıgerýge jáne olarmen jumys isteýge daǵdylanǵan jón. Buǵan qosa, ómir boıy oqýǵa jáne daıyndalýǵa, qa­shyqtan jumys isteýge, qoljetimdi elek­trondy densaýlyq saqtaý qyzmetterin alýǵa jaǵdaı jasalýy kerek. Osynyń bári atalǵan baǵdarlamada bar. Sondaı-aq, elimizdiń ashyq, qoljetimdi jáne básekelestikke qabiletti ekonomıkasyn qurý úshin, baǵdarlama arqyly sharýashylyqtyń negizgi salalaryna zıatkerlik júıelerdi barynsha kóp engizý kózdelgen. Aqparattyq qoǵamǵa kóshý saıasa­tynyń tıimdiligi, AKT-ny keńi­nen qoldanyp, elektrondy qyz­met­terdi kórsetý jónindegi bıznes pen memlekettiń kúshin shoǵyr­landyrýǵa baılanysty bolady.
«Aqparattyq Qazaqstan-2020» memlekettik baǵdarlamasy eli­miz­diń aqparattyq qoǵamǵa kóshý strategıasyn júzege asyrýdyń qorytyndy kezeńi bolady, deıdi mamandar.

Derekkóz: Egemen Qazaqstan

Qatysty Maqalalar