2025 jylǵy 31 naýryz kúni Astana qalasynda «Qazaqstandyq qoǵamdyq damý ınstıtýty» KeAQ «Ulttyq quryltaı. Eleýli kezeń» atty Býrabaıda ótken Ulttyq quryltaıdyń IV otyrysyn talqylaýǵa arnalǵan kezdesý ótkizdi.
Atalǵan kezdesýde Ulttyq quryltaı otyrystaryna sholý jasalyp, Býrabaıda ótken IV otyrysta kóterilgen máseleler talqylandy. İs-sharaǵa sarapshylar, L.N. Gýmılev atyndaǵy Eýrazıa ulttyq ýnıversıteti QHA kafedrasynyń profesor-oqytýshylar quramy jáne bilim alýshylar qatysty.
Kezdesý Qazaqstandyq qoǵamdyq damý ınstıtýty Qoǵamdyq úrdisterdi zertteý ortalyǵynyń basshysy Rızzat Tasymnyń moderatorlyǵymen ótti.
«Ulttyq quryltaı qyzmetiniń ereksheligi – onyń konsýltatıvtik-keńesshi sıpaty jáne áleýmettik-saıası damý máseleleri boıynsha konsensýsqa qol jetkizýge baǵdarlanýy. Býrabaıda IV Ulttyq quryltaı óz jumysyn qorytyndylady. Alań búgingi qoǵamdyq-saıası úderisterdi saraptaý ornyna aınaldy.
Prezıdent Q.Toqaev Býrabaıdaǵy sózinde eń basty másele – Qazaqstan Táýelsizdiginiń 40 jyldyǵyna qandaı jetistiktermen jetetini ekenin atap ótti. Oǵan qosa, bizdiń myqty tusymyz - tórt strategıalyq tirek aıqyndaldy, olar: sıfrlandyrý jáne jasandy ıntellekt – tehnologıalyq serpilis, memlekettik basqarý men bıznestiń tıimdiligin arttyrý; logıstıka – Qazaqstandy Eýrazıa keńistiginde mańyzdy kólik habyna aınaldyrý; agroónerkásip kesheni – aýyl sharýashylyǵyn damytý, azyq-túlik qaýipsizdigin qamtamasyz etý; energetıka – dástúrli jáne jańartylatyn energıa kózderin damytý, ornyqty ósýge negiz qalaý. Jalpy, aldaǵy ýaqytta normatıvtik-quqyqtyq qujattardyń júıelenýi jáne eldi jańǵyrtýǵa baǵyttalǵan birqatar tujyrymdamalyq qujattardyń qabyldanýy kútilýde. Kelesi, V Ulttyq quryltaı Qyzylorda qalasynda ótedi. Bul – tarıhı mánge ıe sheshim, óıtkeni Qyzylorda bir kezderi Qazaqstannyń alǵashqy astanasy bolǵan. Demek, bolashaqqa baǵyttalǵan talqy tereń tarıhı tamyrǵa súıenýde».
L.N. Gýmılev atyndaǵy Eýrazıa ulttyq ýnıversıteti Qazaqstan halqy Assambleıasy kafedrasynyń meńgerýshisi Natalá Kalashnıkova Ulttyq quryltaıdyń IV otyrysyndaǵy negizgi basymdyqtarǵa toqtala otyryp, QQDI men QHA kafedrasy arasyndaǵy Quryltaıda kóterilgen máseleler sheńberinde zertteý jumystaryn uıymdastyrý boıynsha áriptestik qarym-qatynas týraly aıtyp ótti.
«Shynynda da, búgin bizdiń tyǵyz yntymaqtastyǵymyzdyń mańyzdy aspektisi atap ótildi, Ulttyq quryltaı aıasyndaǵy zertteýlermen tanystyq. Ásirese, dál osyndaı yntymaqtastyq arqyly ǵylymı-sarapshylyq dıplomatıa sıaqty mańyzdy baǵyt qalyptasady dep oılaımyn, bul qazirgi jaǵdaıda óte mańyzdy. Qazaqstanda sarapshylyq orta belsendi túrde qalyptasyp keledi jáne osy ortada shetelde de qyzyǵýshylyq týdyratyn mańyzdy ıntellektýaldyq ortalyqtar bar. Alaıda, bul ortalyqtar kóbine avtonomdy jumys isteıdi. Búgingi kezdesý bizge óz múmkindikterimizdi keńeıtýge jáne tyǵyz yntymaqtastyq ornatýǵa tamasha múmkindik beredi».
Qoǵamdyq úrdisterdi zertteý ortalyǵynyń sarapshy-menedjerleri Oljas Tóremuratov pen Indıra Kýntýova Ulttyq quryltaı aıasynda jaryq kórgen taldaý baıandamalaryn tanystyryp, sarapshylarmen jumystyń qyr-syrymen bólisti.
«2023 jyldan bastap Qazaqstan Respýblıkasy Mádenıet jáne aqparat mınıstrliginiń «Qazaqstandyq qoǵamdyq damý ınstıtýty» KEAQ Ulttyq quryltaı sheńberinde qoǵamdyq-saıası taqyryptar boıynsha taldaý baıandamalaryn ázirlep keledi. 2023 jyly sarapshy M. Hasenovtiń, sondaı-aq Ulttyq quryltaı músheleri Q. Arystanbekov, Ǵ. Ábishev, G. Ileýova jáne A. Chebotarevtiń qatysýymen 5 taldaý baıandamasy jaryq kórdi.
2024 jyly úsh taldaý baıandamasy daıyndaldy, onda Qazaqstannyń jalpyulttyq qundylyq baǵdarynyń negizgi teorıalyq jáne qoldanbaly aspektilerin zertteý nátıjeleri (A. Chebotarev), jastardy qundylyqqa baǵdarlap oqytý jáne tárbıeleý júıesin qurý negizderi (R. Qaratabanov) usynyldy, sondaı-aq Qazaqstandaǵy kreatıvti sektordyń zamanaýı úrdisi, transformasıasy men damý perspektıvasy (R. Qadyr) taldandy. Árbir taldaý baıandamasy áleýmettanýlyq derekterge – Ulttyq quryltaı múshelerin qosa alǵanda, sarapshylarmen júrgizilgen jappaı saýalnamalar men tereńdetilgen suhbattarǵa negizdelgen».
Saıasattanýshy, «Kontrterrorıstik komıtet» RQB tóraǵasynyń orynbasary, L.N. Gýmılev atyndaǵy Eýrazıa ulttyq ýnıversıteti Qazaqstan halqy Assambleıasy kafedrasynyń doktoranty Assol Mırmanova Memleket basshysynyń Býrabaıdaǵy sózine qatysty sarapshy-akademıalyq qaýym tarapynan pikir bildirdi.
Talqylaý barysynda basqa da qatysýshylar Ulttyq quryltaıǵa qatysty týyndaǵan suraqtaryna jaýap aldy. Ó
