باۋىرجان حاليوللانى كۇتۋ
كىرەتىن ۇيىقتاسا تۇسىنە ولەڭ
مەن سەنى كيەسى بار كىسى دەپ ەم.
جايلاۋىن جىر-عالامنىڭ دۇبىرلەتەر
دونەنىڭ بار ەدى عوي كىسىنەگەن؟!
اقىن ەڭ جىر ايناسىن كىرلەتپەگەن،
باسىڭدى باقتىقوجا قۇرمەتتەگەن.
قوعاداي يىلەتىن نۇرلان اعاڭ
ءوتسىن دەپ ءومىرى دۋ-دۇرمەكپەنەن.
كىسەندەپ قاسيەتتى قالام، ءتىلدى
ءجۇرمىسىڭ شومىلدىرىپ تالانتىڭدى.
قولداعى التىنىڭدى قۇمعا كومىپ
تابا الماي قالدىڭ با الدە سول التىندى؟
جۇيرىكتى قور ەتكەندە قولعا ماتاپ،
بولادى قيسىق تەمىر بالعاعا تاپ.
وتىڭا ماي قۇيعانمەن جۇرت گۋىلدەپ
جانىڭا جەلەۋ بولماس جالعان اتاق.
داقپىرتتىڭ دەمەۋ بولماس قۇر قامشىسى
اقىننىڭ جارمەڭكە عوي بۇرقانسا ءىشى.
تاڭدايىن تالايلاردىڭ جىبىتپەي مە
ءۇزىلىپ تۇسكەن جىردىڭ ءبىر تامشىسى.
دەمەيمىن ءىنىمىزدىڭ سىيى ءۇزىلدى،
دەي كورمە اعامىزدىڭ كۇيى ءزىلدى.
سانىنا ساقسىر تيگەن بۇعىداي بوپ
شايقايمىن شاڭىراقتاي ءمۇيىزىمدى.
اۋزىڭا كەپتەلمەسە جىر اپتىعىپ
شايىردى شارشاتادى تۇراقتىلىق.
مەن سەنى كۇتىپ ءجۇرمىن قانسوناردا
كەلەر دەپ قۇرىق سۇيرەپ، قۇر ات ءمىنىپ!
***
جۇرەكتە – جىر، كوڭىلدە – كۇي تۇرعانمەن
ءوتىپ جاتىر ءومىرىم يت-ىرعاڭمەن.
ۋايىممەن ويانام تاڭعى ۇيقىمنان
ويانۋدىڭ ورنىنا سىيقىرلى انمەن.
ۋاقىت – زايا، سامالداي جىر ەسپەگەن،
تاعدىرىم دا سەكىلدى ءبىر ەسكى ولەڭ.
ءوتىپ جاتىر تۇندەرىم ۋايىممەن
كەتىپ جاتىر كۇندەرىم كۇرەسپەنەن.
ايتىلعاندا وتىرىك بەت قىزارماي
ىزالانام بارىنە كەكتى جانداي.
ءبارىن الىپ – ساتاتىن حان بازاردا
شىندىعىمدى جۇرەمىن وتكىزە الماي.
يۋ-قيۋ شىعارار ەسەبىن كىم
ادىلەتپەن تولماسا ەسە ءبىر كۇن
نەسى قىمبات قورلىقپەن وتكەن كۇننىڭ،
نەسى اياۋلى وكسىگەن وسى ءومىردىڭ؟...
***
جۇرت جۇرەدى سىرتىمنان كوپ تون ءپىشىپ،
سىرت كوز ءۇشىن كيۋ كەرەك وڭدى ىشىك.
تايكە تۇرعان اسىعىمدى بۇك دەيدى،
الشى تۇسكەن ساقام ىلعي بولدى شىك.
اعايىنعا الاسارىپ جاقپايمىن،
قاقپاقىلعا ءتۇسىپ كەتكەن دوپتايمىن
بويىما شاق جۇمىستاردى اتقارماي
ويىما شاق ەمەس ءسوزدى وتتايمىن.
كوڭىلىمە تۇسكەننەن سوڭ قاياۋ مۇڭ
وڭىپ كەتكەن سىرماقتاعى بوياۋمىن.
ىڭعايىنان تابىلام دەپ اركىمنىڭ
ءوزىمدى ءوزىم جوعالتۋعا تاياۋمىن...
***
بارام - كەلەمىن،
سەندەلىپ كەلەم-كەتەمىن،
نە بولسا سوعان كوڭىلدى – ەلەڭدەتەمىن
قادالما، قالام، قاعازعا كەنەدەي بولىپ،
ولە الماي ءجۇرىپ، وڭمەندەپ ولەڭ نە تەڭىم؟!
«سىرىمدى جۇرتقا جايۋعا» نەگە ىنتىعامىن،
جەلكەمدى قيىپ بارادى كوگەن-تۇمارىم.
...ارانىن اشقان اشقاراق كوڭىل-پەشىمە
كومەيى تولىپ قالعانشا ولەڭ تىعامىن!
***
تەمىرشە.
تەمىرشە دوس.
تەمىرشە اعام،
وگەيلىگىن كورسەتتى-اۋ ءومىر ساعان.
شومىشتەن قىسىپ قۇيدى ول سىباعاڭدى
قىتىمىر سەكىلدەنىپ كەلىن ساراڭ.
بۇرقاتىپ اندا-ساندا جىر داۋىلىن
ساعىنىپ ءجۇرۋشى ەدىڭ سىر قاۋىنىن.
مىلتىعىڭدى كەزەنىپ بۇكەڭ-بۇكەڭ
قۋالاپ جەتىسۋدىڭ قىرعاۋىلىن.
اڭشىلىق قۇرار شاعىڭ تەك كۇزدە ەدى،
قۇستاردىڭ الدارقاتىپ كوپ تىزبەگى
قىرعاۋىل قاناتىنداي قىزىل-جاسىل
كوپ ارمان قۋعانىڭمەن جەتكىزبەدى
جەتەم دەپ سىرعا باردىڭ، قىرعا باردىڭ،
ءۇنى ەدىڭ سۇڭقىلداعان ءبىر عالامنىڭ.
قىرعاۋىل قاۋىرسىنى سەكىلدەنگەن
كىم بىلگەن بايانسىزىن جىر-قالامنىڭ!
اقتوبەلىك اقىن ەرشات ءقايبولديندى ايتىسقا شاقىرۋ
ەرشات ءىنىم!
توبەڭە شابىتىڭنىڭ كەر شاتىرىن.
تەربەتىپ نۇرپەيىستىڭ ارۋاعىن
الا كەل اقىن باباڭ بەرسە اقىلىن.
ايتەۋىر ولەڭ اكەل استاناعا
ءسوز اكەل ايتا المايتىن باسقا بالا.
تورعايداي شىرىلداعان جانىڭدى اكەل
تاسىعان مەيماناسى تاس قالاعا.
سۋساعان ساعىنىشتان كىم ارىلعان،
شىعايىن يىسكەلەپ قۇمارىمنان.
ەسىمە ەسەنبايدى تۇسىرەتىن –
ءبىر جۇتىم جۇپار اكەل شۇبارىڭنان.
قوناتىن كەز بولماي ما ورەنگە ب ا ق،
قاراعىم، كۇمىلجىمەي تومەن قاراپ
وتەجان اۋىلىنىڭ وتىن اكەل
ءبىر شۋماق بىلدىرلاعان ولەڭگە وراپ.
اق پەرزەنت اقىنى ەدىڭ اقتوبەنىڭ،
الديلەپ جىر-انانىڭ ب ا ق بوبەگىن.
بوساتىپ بەسىگىنەن قول-اياعىن
ايتىپ كەل قۋاندىقتىڭ جاتقا ولەڭىن.
الماتى دۋىلداسىن، دۇركىرەسىن،
اق جاڭبىر ولەڭ بولىپ سىركىرەسىن.
كوشەنى سىپىراتىن كامازدارى
ابايدىڭ داڭعىلىنان جىر كۇرەسىن.
كۇدىكتىڭ كوك تۇمانى تۇرىلەر شاق،
تۋادى تۇلپارعا دا مىنىلەر ءسات.
الاڭداپ ءجۇرمىن كۇندە اۋەجايعا
اڭقىلداپ كەپ قالار دەپ ءىنىم ەرشات!
جوعالعان دوس
زاماندا شايداي اشىق كۇشىلەرىم
سەن مەنىڭ بولىپ ەدىڭ ءبىر تىرەۋىم.
مامىراجاي كۇندەردى ەسىڭە الىپ
ءجون شىعار جايماشۋاق جىر تىلەۋىڭ.
ەلگەزەك قالپىڭمەنەن ەلەڭ ەتىپ
سەزۋشى ەڭ كوڭىلدە كۇن سىركىرەۋىن.
ەلەمەي ءجۇرۋشى ەدىك تىزە قوسساق
سەرگەلدەڭ سەل-ومىردىڭ سىلكىلەۋىن.
ول داۋرەن ورالماسقا كەتكەن شىعار
نەسىنە كۇلبىلتەلەپ ىركىلەمىن.
كۇشى بارلار سوڭىما تۇسكەن كەزدە
كولەڭكەمنىڭ وزىنەن ۇركىپ ەدىڭ.
كورمەگەن-بىلمەگەن بوپ كۇمىلجيمىز
ورتاعا كىرگەن ءومىر تۇلكىلەرىن.
باسىڭا ب ا ق قونعاندا باس- التى كۇن
كوكتەن تۇسە قالعانداي كۇركىرەدىڭ.
اۆگييدىڭ ات قوراسىن تازارتاردا
بولىپ ەم بوق كۇرەيتىن ءبىر كۇرەگىڭ
ماعان بيلىك دەگەنىڭ بۇيىم ەمەس
قولداپ تۇرسا قۇداي مەن جۇرتىم-ەلىم.
قالا بەرەم ءوزىمنىڭ بيىگىمدە
ەلەمەي كۇدىكتىڭ كوپ كىرپىلەرىن.
اجال كەلىپ قالماسا اياقاستى
ۇزەدى جاقسىلىقتان كىم كۇدەرىن.
ساباسىنا تۇسەدى داريا دا
كىربىڭنىڭ تابار مەزگىل مۇمكىن ەمىن.
قابىل بولسا قانەكي ءبىر تىلەگىم
تۇزەلەر رياسىز كۇلكىلەرىم.
«مەن سولاي بار شاڭنان ءبىر سىلكىنەمىن،
مەن سولاي راحاتتانىپ ءبىر كۇلەمىن»
سىر ساندىعىم سىڭعىرلاپ اشىلماي ءجۇر
جوعالعان كۇمىس باۋلى كىلتىم ەدىڭ!
ءوز ءۇيىم
ءوز ءۇيىم – ولەڭ توسەگىم،
وسىندا ءونىپ، وسەمىن.
وسىندا كەلىپ قۇتىلام
داڭعازاسىنان كوشەنىڭ.
وسىندا بۇكىل قازىنام،
كەزدەرىم بولسا قاجىعان
اڭكى دە تاڭكى باسىمدى
وسىندا تىعىپ جازىلام.
كولدەنەڭ كوزدىڭ سۇعىنان
وسىندا كەلىپ تىعىلام.
ۇيرەكتەي اتسا بىرەۋلەر
ۇيىمە جەتىپ جىعىلام.
ايتا المان سۇتتەي اقپىن دەپ،
ءۇيىمنىڭ ءدامىن تاتقىم كەپ،
قانسىراپ كەلىپ وسى ۇيگە
قانىمدى جالاپ جاتتىم كوپ!
كوڭىرسىپ جانسا وشاعىم
كۇن مەنەن ءتۇندى قوسامىن.
كۇتەدى مەنى وسى ۇيدە
كۇدەرىن ۇزبەي قوساعىم.
اكەمنەن قالعان شاڭىراق
قالماسىن دەدىم قاڭىراپ.
جامىراپ كەلىپ جاتسا ەكەن
ۇلىم مەن قىزىم ماڭىراپ.
التىننان ارداق بوساعام،
ايتارمىز ءالى قوش-امان.
بىلدىرمەي الشى وسى ۇيدە
جانىمدى ءبىر كۇن، جاساعان.
ۇلىقبەك ەسداۋلەت
نەلىكتەن نەمەرەسى ەسداۋلەتتىڭ
قۋمادى قىر سوڭىنان ەش داۋلەتتىڭ.
ول ءسىرا ادال ۇلى بولسا كەرەك
ەل داڭقىن ەسەلەيتىن ەستى اۋلەتتىڭ.
قۋلىققا ۇلىقبەكتى قىلىپتى ەپسىز،
تۇرعانى قانداي جاقسى كۇلىپ كەكسىز.
ۇلىقبەك ولەڭسىز دە كۇنىن كورەر،
ولەڭ كۇنى نە بولار ۇلىقبەكسىز؟!
تابا الماي اعالارى بەرەر باعا،
جاسىنان اتاندىردى شەبەر بالا.
ءدان بولىپ تۇسكەن جەرى دارىندى ۇلدىڭ –
وسىرگەن توپىراق قوي نەلەر دانا.
بولمادى ول جاقسىلارعا جايداق ءىنى،
وقالاپ ولەڭ ەتىپ ويداعىنى.
ىشىنە ينتەرنەتتىڭ ينە سۇعىپ،
تابادى قايداعى مەن جايداعىنى.
تامشىسى تەكتى زايسان تولقىنىنىڭ
الادى اسپانعا ۇشىپ ول تىنىمىن.
سەنبەسەڭ، شەشىندىرىپ كورىڭدەرشى –
قانات بار استىندا قوس قولتىعىنىڭ.
وتەدى جىر عۇمىرى جارىسپەنەن،
ول ءۇشىن ءبورى دە ولەڭ، بارىس تا ولەڭ.
قۇلاعىنىڭ ىشىندە انتەننا بار
جۇرەدى حابارلاسىپ عارىشپەنەن.
ءتاڭىرىم قۋات بەرسىن تالاپقا تىڭ،
جانىنا جارىق ءتۇسىر، جولاتپا ءتۇن.
ۇشۋعا تالپىناسىڭ سەن دە كوككە –
قاسىڭدا جۇرگەننەن سوڭ قاناتتى اقىن!
اقان سەرىنىڭ مۇڭى
(ورازالىنىڭ رۋحىنا)
تابيعاتتىڭ زاڭىنا نارازىمىن
ورالمايتىن بولسا ەگەر وراز ءىنىم:
توگىپ-توگىپ وتەتىن تەلەگەي جىر
تارتىلماسا تىلىنە تارازىنىڭ!
تابيعاتتىڭ زاڭىنا نارازىمىن.
وزەگىنە ونەر-وت تۇسكەن ءىنىم
تارقامايتىن بولدى عوي ىشتەگى مۇڭ.
قىران قۇسى قايرىلىپ تاسقا ءتۇسىپ
كوككە قاراپ كۇرسىنگەن قۇسبەگىمىن.
شاڭقىلداعان كوپ شۋلان سول قىرانىم
توپقا تۇسكەن ۇلدارعا بولدى ۇرانىم.
تاماعىمدا قۇمىعىپ وكىنىشىم،
ساعاعىندا قالدى ءۇنىڭ دومبىرانىڭ.
ءسوزدى كاسىپ ەتكەندەر،
جىردى مانساپ
كەز كەلگەندە ساعىمدى سىندىرار شاق
مەنىڭ تۇسىنىگىمدى تارك ەتكەندە
سەنىڭ كىسىلىگىڭدى ءجۇرمىن اڭساپ.
قۇلمامبەتسىڭ،
كودەكسىڭ،
ءسۇيىنبايسىڭ،
بىزگە تارتقان ءتاڭىردىڭ سىيىندايسىڭ
اتتەڭ، ەندى بيىككە شىعىپ الىپ
توبەسىنەن تۇلكى-جىر قۇيىلمايسىڭ.
ءبىرى بولماي ءسوز ساتقان ساۋداگەردىڭ
ءوزى بولدىڭ توقىمنان اۋعان ەردىڭ.
سەنى كوزگە جارق ەتىپ ءبىر كورسەتكەن
ميعراجىنا ءتاڭىردىڭ ءتاۋبا دەرمىن.
ءباداۋيمىن شىلدەدە قاتالاعان،
ساعىندىم سەنى كورمەي ساحانادان.
... ەرتوقىمىن ارقالاپ جالعىز قايتقان
ساعىنايدىڭ اسىنان اقان اعام.
اسىل – اجار تۋعان كۇن
ءجۇر-اۋ دەپ قىر استىندا توسىپ اجال
سەن ەندى ەش قورىقپا، شوشىما، جار.
ءوزىڭدى اپارادى الىستارعا
اۋزىڭنان تۇسە سالعان اسىل-اجار.
ءوزىڭ عوي جارقىلداعان جانار، ءتۇرى،
وزىڭنەن كەمىسى جوق، جوق ارتىعى.
وسىلاي الا بەرسە تاربيەڭدى
ەكىنشى باقىتجامال بولار ءتۇبى.
قادامىن قاپىسىز عىپ ساناپ باسقان
بارلىعىن اڭعاراتىن قاباق-قاستان.
قايتكەندە ۇقسايمىن دەپ ۇلى اناما
ساتىمەن ينەڭدى دە ساباقتاسقان.
تەزىرەك ورالسىن دەپ قوسىنا امان
ول ءبىزدىڭ ءبارىمىزدى توسىپ الاڭ.
قاسيەت-قادىرىڭدى كيە تۇتىپ
باسادى ورىنىڭدى وسى بالاڭ.
ويانساڭ ورتاسىندا كەيدە ءتۇننىڭ
قايتقانى قايىرىمەن بەينەتىڭنىڭ
بەينەسى سول بولار ما بىزگە جەتكەن
اقبالا، حانىمبيكە، زەينەكۇلدىڭ!
ەكەۋمىز ەسكى قونىس، ەڭىستەمىز
ۇرپاقتى شىعارارمىز ورىسكە ءبىز.
جۇرەر-اۋ شىر اينالىپ قاسىمىزدا
جەبەۋشى اق قاناتتى پەرىشتەمىز.
اينالعان قاسىندا ءالى شىركوبەلەك،
ول ساعان ءپارۋانا ءبىر كوبەلەك.
سەن مەنسىز قالعان كۇنى ۇمىتتەنەم
سول عانا كوز جاسىڭدى سۇرتە مە دەپ.
تابىلدى دوسىموۆ
تاۋلار مەن توبەلەردى ايىرماعان
شايىر بوپ كورىنبەيدى شايىر ماعان.
تەڭىزدىڭ جاعاسىندا سۋساپ تۇرمىن
كەمەڭە قولىم جەتپەي قايىرلاعان.
قالايشا تىرلىگىڭدە تانىماعام؟
بولادى تاعدىرىڭا جانىم الاڭ.
كۇڭگىرتتەۋ كۇن استىندا كۇڭىرەنىپ
جۇرگەندەي كورىنەسىڭ ءالى ماعان؟
ۇلتىم-اۋ، ۇلىسىم-اۋ دەپ شىرىلدار
جۇرەكتە جاسىرۋلى كوپ سىرىڭ بار.
الاشقا اسقاقتاتپاي اتاعىڭدى
جانىڭدا ءجۇردى مە ەكەن جەكسۇرىندار؟!
اقىنعا اجال جەتپەي جوق باقىت شىن،
اششى مەن تۇششىنى دا كوپ تاتىپسىڭ.
شالقۇيرىق شاڭىن ۇزەر شاق تۋعاندا
شارق ۇرعان ساپارىڭدى توقتاتىپسىڭ.
تابىلىپ تاۋدان بيىك تابالدىرىق
بەرمەدى-اۋ ءزالىم زامان ساعان دا ىرىق.
شەرىڭ مەن شەمەنىڭدى شىعارۋعا
ايعايلاپ انگە باستىڭ امال قۇرىپ.
ونەرسىز وزدەرىنىڭ باسىن كۇيتتەر
شۇبىرىپ جۇرگەن شىعار قاسىڭدا يتتەر.
بىرەۋلەر پەندەلىگىن جاسىردىق دەر،
بىرەۋلەر ەلگە قۇنىن اسىردىق دەر.
كەتەرىن بىلەدى ولار كىم ءسۇرىنىپ،
استىنان تابانىمنىڭ قۇم سۋىرىپ،
ارقامنان قاققان بولىپ ءوزىمنىڭ دە
قاسىمدا قاراۋىلداپ ءجۇر شۇبىرىپ.
سوزىڭە وتىرعام جوق ءسوز قوسقالى،
جولىڭا شالار ەدىم بوز قاسقانى.
ماحامبەتتى ولتىرگەن دۇشپانى ەمەس،
ماحامبەتتى ولتىرگەن ءوز دوستارى!
تىرلىكتە اق پەن قارا سابىلىسقان
اقىن كوپ جولداسى – ايار، جارى – مىستان.
سۇرايتىن ەرىككەندە ەردىڭ قاسىن
جاناشىر دەگەنىڭنىڭ ءبارى – دۇشپان.
بۇل ءوزى ءالىمساقتان بىلەتىن ءىس،
بايىزداپ تاۋىپ جاتسىڭ مىنە تىنىس.
ۇدەرىپ كوشەر كەزدە كەرۋەن-ومىر
ءۇزىلىپ كەتۋ قانداي ۇلى وكىنىش.
كوتەرىپ قۇرمەتىڭە توستارىمدى
شاراپپەن جۇباتايىن اش قارىندى.
ءتىرى ەمەس، ولىلەردەن دوس تاڭداسام،
مەن سەنى تاڭدار ەدىم، دوس تابىلدى!
ۇلىتاۋدىڭ قىمىزى
قانەكي، قىمىزىڭنان قۇيشى، ال، قىزىم،
شاناقتان ءان توگىلسىن كۇي شالقىسىن.
قىمىزدىڭ شالىعىمەن جازعان جىردان
كوك مايسا شابىندىقتىڭ ءيسى اڭقىسىن.
ءبىز ءۇشىن اتامىزدىڭ اسى – قىمىز،
قىمىزبەن الشى تۇسەر اسىعىمىز.
سۋسىنىن ماحابباتتىڭ قانىپ ءىش دەپ
قولىنان قىمىز قۇيسىن عاشىعىمىز.
بال ءدامى تاڭعالتادى، تولعانتادى،
تولتىرىپ توستاعاندى قولعا ال تاعى.
قىمىزبەن قوسا جۇتقىڭ كەلەدى ەكەن
قىمسىنىپ قىمىز بەرگەن سول قالقانى.
قىمىز قۇي!
قىمىز ىشسەم – باپقا كەلەم،
قىمىزدان ارتىق قازاق تاپپاعان ەم.
اتامنىڭ اسىن ىشسەم، جەلىك بۋىپ،
اۋزىمنان اقتارىلار قاپ-قاپ ولەڭ.
شولىنەن شىعىپ ەدىم ساعىنىشتىڭ،
قىمىزىن ۇلىتاۋدىڭ قانىپ ءىشتىم.
اڭقاڭدى القاعاندا اپپاق سۋسىن
باسىلار الاۋلاعان جالىنى ءىشتىڭ.
ءقادىرىن قايدان ءبىلسىن جوق ۇلگىنىڭ،
تورسىقتى توسىرقايدى كوپ ۇل بۇگىن.
باپتاۋلى بال قىمىزدان اڭقىپ تۇرار
ءتۇتىنىن اڭسادىم-اۋ توبىلعىنىڭ.
تەلمىرتپەي توستاعانعا، قىمىزدى بەر،
قىمىزعا قازاقتاي بوپ كىم ۇزدىگەر.
مەن ناعىز قازاقپىن با، باسقامىن با –
قىزىعىپ جۇتقانىمدا قىمىز بىلەر.
بولسىن دەپ ءۇيىر-ۇيىر جىلقىم امان
كوڭىلىم قامبار اتا جۇرتىنا الاڭ.
بالشىقتاي ۇلدارىمدى باۋلي بەرسىن
جارىقتىق جۋسان ءيسى بۇرقىراعان.
شەشەمنىڭ شەلەك شايىپ، ءىس قىلعانى،
تەرى مەس، جەز ساماۋىر، مىس قۇمعانى
ەلەستەي كولبەڭدەيدى كوز الدىمدا
تاتىسا تاڭدايىما ىستىڭ ءدامى.
قاپىسىز قادىرلەسەڭ قوناعىڭدى،
قاراعىم، قىلتىڭداتپا كونياگىڭدى.
سارقىپ قۇي ساباداعى سۋسىنىڭدى،
ءجىبىتسىن جىبىرلاعان تاماعىمدى!
قۇدايبەردى مىرزابەكوۆ ەلۋدە.
قۇداشىم، قۇداش – ءىنىم قۇدايبەردى،
مەن ساعان تەڭگەرمەيمىن بىلايعى ەلدى.
سەرىنى سەرتكە بەرىك سەن دەپ بىلەم،
بۋىنىپ شىعا كەلسەڭ قىناي بەلدى.
باسىڭنان جىلدار زۋلاپ وتكەنىمەن،
مەن سەنى ءالى جاس قوي دەپ كەلىپ ەم.
اتىڭدى باۋىرلاتىپ تالاي ءوتتىڭ
قارا ولەڭ دارياسىنىڭ وتكەلىنەن.
جانىڭدى جارقىلداتساڭ جىرعا جايىپ،
تاعاتىم تالاي مەنىڭ تۇردى ازايىپ.
اۋزىڭنان اقىق سوزدەر اقتارىلسا
بولۋشى ەم ءتۇس كورگەندەي ءبىر عاجايىپ.
كەيدە ءسۇت تە از بولىپ، كوپ كومىرىڭ،
ايتىستىڭ ءبىر مىنبەدىڭ كوك تەمىرىن.
كومبەگە قارا ءۇزىپ كەلە مە دەپ
قىسۋمەن تاقىمىمدى ءوتتى ءومىرىم.
كومبەگە قۇلاگەر بوپ جەتپەگەندەر
ءبارىڭ دە بۇگىن ماعان وكپەلەڭدەر.
كەرمەدە تىپىرشىعان تۇلپار قۇساپ
جۇلدەسىز كەتتى قانشا تەكتى ولەڭدەر.
جاراتقان، جاقسىلاردى جات قىلماشى،
شايىرعا انىق ەكى شاق تۋماسى.
سىيمادىڭ قالىبىنا بۇل زاماننىڭ،
نوقتاعا سىيماعانداي اتتىڭ باسى.
ايتىستىڭ تاپتىڭ دەپ ەم بەل بالاسىن،
ءوزىڭ دە تالايلارعا ەندى اعاسىڭ.
وڭايعا يىلمەيتىن ءور باسىمدى
يىلتكەن تالانتىڭمەن سەن عاناسىڭ!
جاقىنداۋ جۇرمەسەڭ دە وتە ماعان
مەن سەنى دەگەن جوقپىن بوتەن ادام.
كيەسى كوكشەتاۋدىڭ سەن دەپ بىلەم
باتاسىن بەرىپ كەتكەن كوكەن اعاڭ.
كيىپ اپ ساق بابانىڭ ساپتاماسىن
سەن ەندى تۇلپار باپتاپ، ات باعاسىڭ.
قازاققا قازاق بولۋ وڭاي ەمەس،
تاعدىرىڭ تالانتىڭدى تاپتاماسىن!
ەلۋدىڭ ەڭكەيتپەسىن تايانعانى،
سان بۇلبۇل پانالايدى ساياڭدى ءالى.
كوكشەنى كوتەرۋگە جارايسىڭدار
تولەگەن، ءوزىڭ جانە بايانعالي.
ساقا دەپ يىرمەيدى كىم اسىعىن،
ەل سورلى – تانىماسا شىن اسىلىن.
كوگىلدىر كوكشەتاۋدىڭ قۇداشىنىڭ
تىلەيمىن جىعىلماۋىن جىعاسىنىڭ!
سوزگە قۇرمەت
قازاقتىڭ بارلىق ءسوزى مەنشىگىمدە،
بەرەيىن مەنشىگىمەنەن ەنشى كىمگە.
ولەڭدى شۋماق=شۋماق شاشۋ ءۇشىن،
شابىتىم، شامىرقانىپ كەلشى كۇندە!
اق جاۋىن سەكىلدەنىپ سىركىرەگەن
قۇيىلسا كوكتەن كۇندە شىركىن ولەڭ.
تاتىسا تاڭدايىما ءسوزدىڭ ءدامى
قۇمارىم باسىلماسا جىر تىلەگەن!
قازاقتىڭ ەكەۋىنىڭ ءبىرى ۇعىنار
ولەڭدە جۇرەگىمنىڭ ءدىرىلى بار.
ماڭگىلىك ساپارىڭدى باستاۋ ءۇشىن
سوزدەرىم، ماڭگىلىككە ءتىرىلىپ ال!
جازعىرار بۇل ولەڭدى جازدى دەپ كىم،
تالعاجاۋ ەتتىم ءسوزدى ازدى- كوپ كۇن.
ساجدەگە قويماي جۇرگەن باسىمدى ءيىپ،
انا ءتىل- ارداعىما تاعزىم ەتتىم!
*****
ءازىلىڭ تولىپ تۇرما شىن،
قالجىڭداپ قويشى، قۇرداسىم.
تۇسەردەي ميىم اۋىزعا
اۋرىپ تاعى تۇر باسىم.
سۋىرىپ، شانشىپ جانارىم
سەزدىرسە سىرقات حابارىن
وسىناۋ ميدىڭ ىشىندە
كىم ءبىلسىن- نە جوق، نە بارىن...
ميىمدا ءبارى، ميىمدا:
بۇيىمدا، تەڭگە، تيىن دا.
ميىمدا ويناق سالادى
اينالعان ولەڭ قۇيىنعا.
ميىمدا ءبارى، ميىمدا:
ءماجىلىس، ميمىرت جيىن دا.
ادالدان كەلگەن ماداق تا،
ادامنان كورگەن سيىم دا.
ميىمدا مىناۋ دەرت العان
ماڭگىلىك وشپەس بار تاڭباڭ-
اياقتان شالعان ايارلىق،
الاقان- قاققان ارقامنان.
اركىمنىڭ ءسوزىن مالدانار
ايارعا وڭاي الدانار
كەش دەسە، كونە سالاتىن
اقىماق قالپىم ول دا بار.
سۋماڭداپ جەتكەن وسەك تە،
سۋىنىپ قالعان توسەك تە.
مازالاپ جاتىر سول ميدى
ۇمىتتىق قانشا دەسەك تە.
جارىم دا، كارى شەشەم دە،
جاۋىمدا كەتكەن ەسەم دە،
شىرت ەتىپ سىنعان كەسەم دە
شۋىلعا تولى كوشەڭ دە
ميىمدا ءبارى، ميىمدا:
بىلمەيمىن، قالاي سىيۋدا
سىزداعان باستا سول ميعا
سولقىلداپ اۋرۋ قيىن با؟!
******
قىز ەدىڭ- كوزىندەگى مونشاعى ءازىر،
ءسۇيۋشى ەم،
سۇيمەيتىندەي ونشا ءقازىر
مەنى سەنى جاقسى كورەم دەمەگەم.
سۇمدىق- اي، ءوتىپتى سونشاما جىل؟!
جازىلماي قالعانداي – اۋ قانشاما جىر.
ءجۇر- اۋ دەپ ءبارىن ىشتەي ءوزىڭ ءبىلىپ،
قالدىرا جازداپپىن- اۋ سەزىمدى ۇمىت.
قاجەتسىز بۇل نە دەگەن قاتىگەزدىك،
ءجونى جوق بۇل نە دەگەن توزىمدىلىك؟
قامىقپا سامايىڭا قونسا كۇمىس،
لاپىلداپ ءجۇر مەندە ءالى سول ساعىنىش.
كەۋدەنى كەرنەپ تۇرعان ءسوزدى ايتپاعان
ءتىلىمدى كەسۋ كەرەك- بولسا قىلىش!
قاسىڭدا ءجۇرمىن عوي دەپ كۇيەۋسىمەن،
مەن سەنى سۇيەم ءالى، سۇيەم، سۇيەم.
قىل وتپەس ورتامىزعا قايدان تۇسكەن
مىنا ءبىر جۇگىرمەكتەر جيەنسىنگەن...
ماڭىندا ۇيىرىلگەن قىز=كەلىننەن
مۇرشاڭ جوق قايىرلاتىن بىزگە مۇلدەم.
مەن سەنىڭ جۇرەگىڭنەن اينالايىن
بارىنە جەتەمىن دەپ ءجۇز بولىنگەن!
قارتتىقتىڭ كۇپىسىنە يىعىم شاق
مەن بۇگىن اتا بولدىم ءيى جۇمساق.
ماحاببات شۋاعىنا بولە مەنى
كوزىڭنىڭ اندا=ساندا قيىعىن ساپ!
******
اشىندىرما اقىندى.
اشىنباسىن.
باسىنباسىن بىرەۋلەر اسىل باسىن.
سالەردەي- موسارتتى ماڭايلاعان
جۇرگەن جوق پا، بايقاڭدار، قاسىڭدا سۇم؟
مۇڭايتپاڭدار اقىندى.
مۇڭايماسىن،
مۇڭايتپاۋدىڭ تابىڭدار مىڭ ايلاسىن
باسقالاردىڭ قاباعى كىربيسە دە
اقىنىڭنىڭ كوزىندە كۇن ويناسىن!
جاسىتپاڭدار اقىندى.
جاسىماسىن.
تۇتقيىلدان تۇسپەسىن باسىنا سىن.
ەتەمىن دەپ ءبىرىمدى قايتسەم ەكەۋ
كۇيبەڭمەنەن ميى ونىڭ اشىماسىن.
كۇرسىنتپەڭدەر اقىندى.
كۇرسىنبەسىن.
قۋانىشتان جۇرەگى دۇرسىلدەسىن.
قاسىرەتتەن قان جىلاپ جۇرەگى ونىڭ
ارەڭ سۇيرەپ جۇرمەسىن قۇر سۇلدەسىن.
...تەڭىزدە دە قايىرعا باتىپ كەمەم
جىر ءشولىنىڭ ازابىن تارتىپ كەلەم.
ناعىز اقىن ۋايىمنىڭ ۋىن ءىشىپ،
قاسىرەتپەن جازادى باقىتتى ولەڭ!
