توزاق قاقپاسى. ەربەنت اۋىلىنان 90 شاقىرىم قاشىقتىقتاعى وتتى جالىندى وسىلاي اتاپ كەتكەن. ول 45 جىلدان بويى توقتاۋسىز جانىپ كەلەدى. كراتەردىڭ ديامەترى  60 مەتر، تەرەڭدىگى 20 مەتردى قۇرايدى.

شوعىرلانعان جەراستى گازىن 1971 جىلى قازۋ جانە بۇرعىلاۋ جۇمىستارى كەزىندە كەڭەس گەولوگتارى تاپقان. زەرتتەۋشىلەردىڭ بۇرعىلاۋ مۇناراسى مەن باسقا دا قۇرىلعىلارى پايدا بولعان شۇڭقىرعا ءتۇسىپ كەتەدى. ايماق تۇرعىندارى جانە مالعا زيانى تيمەۋ ءۇشىن گەولوگتار گازدى جاعىپ جىبەرۋ تۋرالى شەشىمگە كەلەدى. ءورت بىرنەشە كۇننەن كەيىن سونەدى دەپ بولجام جاساعان. الايدا، كراتەردەن شىققان گاز جالىنى 1971 جىلدان بەرى وشكەن ەمەس.

جەرگىلىكتى حالىق «قارعىس اتقان» دەپ ساناپ كەلگەنىمەن، بۇل جەر –  بۇگىندە تۋريستەردىڭ كوپ كەلەتىن تۇركىمەنستانداعى ەڭ تانىمال ايماعى. بىرنەشە جىلدان بەرى ەلگە الەمنىڭ ءتۇرلى مەملەكەتتەرىنەن كەلۋشىلەر سانى ارتىپ جاتىر.

وتى سونبەس ۇڭگىر – كەزىندە ادام قولىمەن جاسالعان قاتەلىك سالدارىنان ورىن العان اپاتتىڭ ناتيجەسى. «توزاق قاقپاسى» اتانىپ كەتكەن بۇل ۇڭگىردەگى جانىپ جاتقان تابيعي گازدىڭ مولشەرى قاشان تاۋسىلاتىنىن دا ەشكىم ءدوپ باسىپ ايتا الماي وتىر.

جەر استىنان شىعىپ شاتقان جالىننىڭ بيىكتىگى 10-15 مەتر بيىكتىككە دەيىن جەتەدى.
2013 جىلدىڭ قاراشا ايىندا زەرتتەۋ جۇرگىزۋ ماقساتىندا كانادانىڭ تانىمال ساياحاتشىسى دجوردج كورونيس كراتەرگە ءتۇسىپ، تۇبىنەن جوعارى تەمپەراتۋرادا ءومىر ءسۇرىپ جاتقان باكتەريالاردى تاپقان.

قىزعان كراتەر تۇبىندەگى كىشكەنتاي ەكوجۇيەدەگى مۇنداي باكتەريالار جەر بەتىندە كەزدەسپەيدى.