29 ماۋسىم كۇنى  شىعىس قازاقستان وبلىسى وسكەمەن قالاسىندا تىلدەردى دامىتۋ مەن قولدانۋدىڭ                                              2011-2020 جىلدارعا ارنالعان   قازاقستان رەسپۋبليكاسى مادەنيەت جانە سپورت  مينيسترلىگى  تىلدەردى دامىتۋ جانە قوعامدىق-ساياسي جۇمىس كوميتەتىنىڭ مەملەكەتتىك تاپسىرماسى نەگىزىندە  «جەكسەنبىلىك مەكتەپتەردە  قازاق ءتىلى مەن ۇلتتىق (انا) تىلدەردى جەدەلدەتە وقىتۋداعى ءادىس، تاجىريبە، يننوۆاسيا»  اتتى رەسپۋبليكالىق سەمينار-ترەنينگ ءوتتى دەپ حابارلايدى قامشى اقپاراتتىق اگەنتتىگى.

         سەمينار  ش.شاياحمەتوۆ اتىنداعى تىلدەردى دامىتۋدىڭ رەسپۋبليكالىق ۇيلەستىرۋ-ادىستەمەلىك ورتالىعى  «مەملەكەتتiك تiلدi ۇيرەتۋ   ەليتالىق كۋرسى» مادەني مەكەمەسىمەن بىرلەسىپ  ۇيىمداستىردى. رەسپۋبليكالىق سەمينار-ترەنينگ «ەدەلۆەيس» كونفەرەنس زالىندا ءوتتى. شاراعا  ءتىل وقىتۋ ورتالىقتارىنان جەتپىسكە جۋىق ادىسكەر مەن وقىتۋشى كەلدى.

         ش. شاياحمەتوۆ اتىنداعى تىلدەردى دامىتۋدىڭ رەسپۋليكالىق ۇيلەستىرۋ-ادىستەمەلىك ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى، ف.ع.ك. تىلەشوۆ ەربول ەردەمبەك ۇلى وسى شارانىڭ وزەكتىلىگى مەن ماقساتتارىن ايشىقتاپ، قۇتتىقتاۋ ءسوز سويلەدى.

«مەملەكەتتىك ءتىلدى ۇيرەتۋ ەليتالىق كۋرسى» مادەني مەكەمەسىنىڭ ديرەكتورى باقتىبايەۆا ساۋلە قايىرلى قىزى ەربول ەردەمبەك ۇلىنىڭ ءسوزىن جالعاپ، وقىتۋ كۋرستارىندا مادەني-تىلدىك بوي ۇيرەتۋ ساباقتارىنىڭ قۇرىلىمى مەن مازمۇنىن تالداي كەلە، جوبا ەرەكشەلىكتەرى جايىندا بىلايشا وي ءتۇيدى:

 «بۇل جوبانىڭ نەگىزگى ماقساتى تىلدەردى وقىتۋدىڭ وزىق ادىستەمەلەرى بويىنشا جانە باسقا دا وزىق ءتىل ۇيرەتۋ قۇرالدارىنىڭ كومەگىمەن ءتۇرلى ەتنوستىق توپتاردىڭ تىڭداۋشىلارىنا مەملەكەتتىك ءتىل مەن انا تىلدەرىن ۇيرەتۋ بولىپ تابىلادى. بۇل ءبىزدىڭ الدىمىزعا: قوعامدىق كەلىسىم مەن قازاقستاندىق ءپاتريوتيزمدى نىعايتۋ فاكتورى رەتىندە قازاق ءتىلىنىڭ مارتەبەسىن كوتەرۋ؛ ءتىل، مادەنيەت، ءسالت-داستۇر مەن ادەت-عۇرىپتار ارقىلى تىڭداۋشىلاردىڭ بويىندا تولەرانتتىلىق قارىم-قاتىناس ادەبىن قالىپتاستىرۋ مىندەتتەرىن قويادى. سوندىقتان، قازاق ءتىلى مەن ۇلتتىق (انا) تىلدەرى مادەني ورتاسىنا بوي ۇيرەتىپ، تىلدەردى مەڭگەرۋىنە، تاريح پەن مادەنيەتتى، باي سالت-داستۇرلەر مەن ادەت-عۇرىپتاردى ءاربىر تىڭداۋشىلاردىڭ جاس ەرەكشەلىگىنە قاراي بويىنا ءسىڭىرتۋ ءۇشىن، ءبىز ەڭ الدىمەن كادرلار دايىنداۋىمىز كەرەك».

        كوپتىلدى ءبىلىم بەرۋدى دامىتۋ ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى، ف.ع.ك.، دوسەنت اسانبايەۆا ساۋلە اسانباي قىزىنىڭ قازىرگى ءتىل ۇيرەتۋ جۇيەسىندە كوپتىلدى پوليمادەنيەتتى تۇلعانى قالىپتاستىرۋ تۋرالى بايانداماسىمەن جالعاستى. سەمينار بارىسىندا باياندامالار وقىلدى، ءتىل ۇيرەتۋدىڭ پسيحولوگيالىق اسپەكتىلەرى تۋرالى ترەنينگ وتكىزىلدى. ترەنينگتى EDTECH حالىقارالىق ءبىلىم ورتالىعىنىڭ باس ديرەكتورى، قازاقستاندىق ۇلتتىق يۋنەسكو كلۋبتارى فەدەراسياسىنىڭ ۆيسە-پرەزيدەنتى بەيسەمبايەۆ عاني بەكتاي ۇلى جۇرگىزىپ، ءتىل ۇيرەتۋدىڭ پسيحولوگيالىق تۇستارىن دالەلدەنگەن پراكتيكالىق جۇمىستار ارقىلى تالقىلادى.

سونىمەن قاتار،  قازاقستانداعى ەتنيكالىق وقىتۋ ورتالىقتارى دا قازاق ءتىلى مەن ەتنوس تىلدەرىن وقىتۋشىلار كورسەتكەن ساباق ۇلگىلەرىنە ۇلاستى. ساباق ۇلگىلەرىنىڭ قاتارىندا گ.ق.  جۇماعالييەۆا، ەليتالىق كۋرس پەن مەكتەپ وقىتۋشىلارى گ.ق. جۇماعالييەۆا، ا.ج. تۇكتىبايەۆا، ن.ە. دوسپانبەتوۆا، ق.م. ەسپايەۆا، گ.م. نۇرعازينا، ن.ي. جۇبانىشيەۆا، ش.س. سادۋوۆا، ن.س. مەيرمانوۆا، ا.ءا. اۋباكىروۆانىڭ جۇمىستارى كورسەتىلىپ، تالداندى. قاتىسۋشىلار سەمينار-ترەنينگتە ءتىل ۇيرەتۋدەگى ادىستەر مەن يننوۆاسيا، تاجىريبەنىڭ تالقىلانۋى ارقىلى مەملەكەتتىك ءتىلدى وقىتۋ جۇمىستارى جەتىلە تۇسەتىنىنە كوز جەتكىزدى. 

سەمينار-ترەنينگتە ە.پ. ليتۆينوۆا، د.ب. ابدۋۆاحاپوۆا، ح.ۆ. سانحۋ، س.گ. ارگيروپۋلو، ز.م. الييەۆا، م.ا. بايرامكۋلوۆا سىندى ءتۇرلى ۇلت وكىلدەرى تىلدەرىن وقىتۋداعى يننوۆاسيالىق ادىستەر مەن تاجىريبە ماسەلەسىن كوتەرىپ، سەمينارعا دايىنداعان جاڭا ۇلگىدەگى ساباق ۇلگىلەرىن كورسەتتى.

سەميناردىڭ قورىتىندى بولىمىندە وبلىستار مەن ايماقتاردان كەلگەن قاتىسۋشىلارىنىڭ پىكىرى تىڭدالىپ، ادىسكەرلەر مەن وقىتۋشىلار شارادان تۇيگەن تۇجىرىم، ۇسىنىستارىمەن ءبولىستى. قاتىسۋشىلار ءوز سوزدەرىندە ۇيىمداستىرۋشىلارعا پايدالى سەمينار-ترەنينگ ءۇشىن العىس ايتىپ، ريزاشىلىعىن ءبىلدىردى. سەمينار سوڭىندا ە.ە. تىلەشوۆ وتكىزىلگەن شارانىڭ بارىسى مەن ناتيجەسىن تالداپ، رەسپۋبليكامىزداعى وبلىس، ايماقتارىنان كەلگەن وقىتۋشىلار مەن ادىسكەرلەرگە سەرتيفيكاتتار تابىستادى.

بۇل شارا قازاقستاننىڭ بارشا ازاماتتارىنىڭ مەملەكەتتىك جانە انا تىلدەرىن مەڭگەرۋ جۇيەسىن قۇرۋ جونىندەگى جۇمىستى ۇيىمداستىرۋدى باعامدايدى. بۇل باعىتتا ەلىمىزدە ورتاق جۇيە جاساۋ قاجەتتىلىگى اسا وزەكتى. ويتكەنى، كۋرستاردى ۇيىمداستىرۋدا بولسىن، ولاردى قاجەتتى وقۋ-ادىستەمەلىك قۇرالدارمەن قامتاماسىز ەتۋدە بولسىن قاجەتتى جۇيە ءالى دە تەك قالىپتاسۋ دەڭگەيىندە عانا. ەڭ باستىسى، مۇنداي جۇمىستار قازاقستاندىق وتانشىلدىقتى قالىپتاستىرۋعا دا ىقپال ەتەدى. سوعان وراي، كوپتىلدى ءبىلىم بەرۋ، ءتىل ۇيرەتۋدەگى قولدانىلاتىن ادىس-تاسىلدەر، تىلدىك ساياسات جانە مەملەكەتتىك ءتىلدى وقىتۋ جۇمىستارى وسىنداي شارالار ارقىلى جەتىلە ءتۇسىپ،  ءتىل بولاشاعىنا جارقىن جول اشارىنا سەنىمدىمىز.

جەكسەنبىلىك مەكتەپتەرىنىڭ جۇمىسىن ارتتىرۋ ماقساتىندا ۇيىمداستىرىلعان سەمينار-ترەنينگ كەلەسى ماقسات-مىندەتتەر ورىندالدى:

- تىلدەردى مەڭگەرتۋ مەن وقىتۋدىڭ ادىستەمەسىن بىرىزدەندىرۋ:

- ءتىل وقىتۋ ورتالىقتارىندا جانە ەليتالىق كۋرستا ءتىل ۇيرەتۋدىڭ پسيحولوگيالىق اسپەكتىلەرىن تالداۋ؛

- تىلدەردى وقىتۋدىڭ ادىستەمەسىن جەتىلدىرۋ، وزىق تاجىريبەنى   زەردەلەۋ جانە قورىتۋ، وقىتۋدىڭ قازىرگى زامانعى نىساندارىن، ادىستەرى مەن تەحنولوگيالارىن تاجىريبەگە ەنگىزۋ؛

- وزگە ۇلت وكىلدەرىنىڭ ءوز انا تىلدەرىمەن قاتار مەملەكەتتىك ءتىلدى مەڭگەرۋىن ىنتالاندىرۋ؛

- وقىتۋدى جانە وقۋ باعدارلامالارىن جۇيەلەۋ، سوعان قاجەتتى وقۋ-ادىستەمەلىك قۇرالدار  ازىرلەۋ جانە باسىپ شىعارۋ؛

- تىلدەردى  وقىتۋدىڭ جاڭا، بالامالى، اناعۇرلىم جەتىلدىرىلگەن، ساپالى باعدارلامالارىن ازىرلەۋمەن جانە جاساۋمەن كاسىبي تۇردە اينالىساتىن مامانداردى ىنتالاندىرۋ.