ەربولات ابىكەن ۇلى. جەلتوقسان ىزعارى (اڭگىمە)

/uploads/thumbnail/20170708150849852_small.jpg

"ەسىمدى جيعاندا جاناردى الگى ماي باس ورىس قاردىڭ ۇستىندە جۇلمالاپ جاتىر ەكەن. ءسۇزىلىپ تۇسكەن كوشە شىراقتارىنان بارلىعى انىق كورىنىپ تۇر. اق بالتىر، اق بوكسە كوزىمە بىردەن شالىندى. اپپاق قاردىڭ ۇستىندە، اپپاق جانارىم بىلعانىپ بارادى. ءوزىم جۇلماق تۇر عوي يىسكەۋگە قيماعان اپپاق گۇلىم ناجىسكە باتىپ بارادى. سوماداي كاپىر تاقىمىنا باسىپ الىپ نىعىزداپ جانشيدى-اۋ كەلىپ، جانارىم جانتالاسا تىپىرشيدى».

اۆتوبۋستىڭ ءىشى سيىر وقىرالاعانداي دۇرلىگىپ كەتتى.

– مىناۋ القاش قايدان پايدا بولا كەتتى ەي، ءوزى.

– قۇسىعى نەتكەن ساسىق ەدى كاپىردىڭ.

– ۇيات-اي، ءا.

– سموترەت پروتيۆنو!

– ۆىگوني ەگو!

ەڭگەزەردەي ەكى ورىس سۇرەپەتى كەتكەن بومجدى الدىڭعى جاقتان ەكى قۇلاعىنان ۇستاپ سۋىردىڭ ايعىرىنشا شىڭعىرتىپ سۇيرەپ الىپ شىقتى دا ارتقى ەسىكتەن لاقتىرىپ جىبەرمەكشى بولىپ ەدى. ۇلگىرە المادى. اۆتوبۋس قوزعالىپ كەتتى. بۇيىردەن ىڭق-ىڭق ەتكىزىپ ەكى تەپتى دە، ەڭ ارتقى قاتاردا وتىرعان مەنىڭ قاسىما لاقشا لاقتىردى.

جانىما دىك ەتىپ ورنىقتى. جوپەلدەمەدە نە ىستەرىمدى بىلمەي قالدىم. اقتارىلعان قارىن ساسىعان مىناۋ بومجدىڭ ءيىسى قولقامدى قاۋىپ مۇرنىمدى باستىم. كوزدەرى ولەتىن قوي كوزدەنىپ توڭكەرىلىپ وتىردى دا قالدى. ءجۇزى ءبىر اعارىپ، ءبىر سۇرلاندى. ارتىنشا ءبۇيىرىن باسىپ «ال..لا..ا..اي!» دەپ ىڭىراندى.

وزدەرىندە بومج جوقتاي ورىستار اۋزى جابىلماي قارعانىپ-سىلەنىپ جاتىر. جيىركەنىپ ارەڭ وتىرسام دا نامىسقا تىرتىسىپ بومجدىڭ قاسىندا قاققان قازىقتاي وتىردىم دا قالدىم.

«ال..لا..ا..اي!»،- دەپ تاعى ىڭىراندى. سوسىن جان بىتە باستادى. «ءيتتىڭ بالالارى-اي، سەندەر-اق تۇبىمە جەتەتىن بولدىڭدار عوي!» اشتىق دەپ اتامدى اكەتتىڭدەر. سوعىس دەپ اكەمدى اكەتتىڭدەر! ول از بولعانداي «جەلتوقسان» دەپ ايەلىمدى اكەتتىڭدەر. مەنى مۇگەدەك ەتتىڭدەر! ءيتتىڭ بالالارى» دەپ بار داۋىسىمەن ايعاي سالدى. اۆتوبۋس ءىشى سىلتىدەي تىندى. «جەلتوقسان» دەگەنگە قۇلاعىم ەلەڭ ەتىپ وعان موينىمدى بۇردىم. «باۋىرىم»، - دەدى، جەلكەمە قولىن ارتىپ. كومىردەي قولى تەمىردەي قاتتى ەكەن. مەن قوزعالا قويمادىم. دومبىعىپ ىسىنگەن قاباقتىڭ ارى جاعىنداعى جاساۋراعان جاستى جانارىنان  اششى شىندىقتىڭ، جۇيكەسىن مۇجىعان كىمدىكتىڭ جاتقانىن سەزدىم. «باۋىرىم، بىلەسىڭ بە؟» تاياقتان دۇرديگەن جارالى ەرىندەرىن تىلىمەن جالاپ قويىپ كوسىلە سويلەدى. «مىنا ءيتتىڭ بالالارى عوي مەنىڭ ءتانىمدى دە، جانىمدى دا جارالاعان. حان ومىرىنە بەرگىسىز باقىتتى عۇمىرىمدى ءبىر-اق كۇندە تاس-تالقان ەتتى عوي! سەن بىلەسىڭ بە؟ ول ءتۇن مەن ءۇشىن ومىرىمدەگى ەڭ باقىتتى ءارى ەڭ باقىتسىز ءتۇن ەدى، ءولىپ – قۇشىپ سۇيگەن عاشىعىم، اسپانداعى جۇلدىزىم، جەردەگى قىرمىزىم، كولدەگى قۇندىزىم جانار ەكەۋمىز ۇيلەنۋ تويىمىزدىڭ بۇكىل ابىگەرلىگىن ەندى عانا اياقتاتقانبىز. بۇگىنگى ءتۇننىڭ قاراسىن باتىرساق، ەرتەڭ تويىمىز. باقىت ءبىزدى كۇتىپ تۇر. نەكەمىزدى قيدىرا سالىپ كازگۋ قايداسىڭ دەپ ەسەنتاي وزەنىن بويلاي تالداردىڭ اراسىمەن جوعارى قاراي جۇبىمىز جاراسا تارتىپ كەلە جاتقان بەتىمىز.  ەكەۋمىز كازگۋ-دەن اسپيرانتۋرانى بىتىرە سالىسىمىزبەن سوندا بىلدەي اعا وقىتۋشى بولىپ ورنالاسقانبىز.

ول كۇن ءدال بۇگىنگىدەي قاتۋلى، شىڭىلتىر اياز ەدى. تاڭدايىڭ مۇزداپ، دەمىڭ كەڭسىرىگىڭدە، تۇكىرىگىڭ اۋزىڭدا قاتۋعا شاق قالعان. اسپان تۇنەرىپ تۇرعان. دىمقىل سىز بەتىڭدى شىمشيدى. قاراڭعىلىقتى پايدالانىپ سونشا جىل ماحاببات بەسىگىندە بىرگە تەربەلسەم دە جاقىنداۋعا باتپاعان  سۇلۋ جانارىمدى بەلىنەن باتىلدانا يكەمدەدىم. جانارىم ۇياڭ ءجۇزى بال-بۇل جانىپ توڭعانى ما؟ جوق بويىنداعى تىلسىم سەزىمنىڭ بۋىنا ماستاندى ما؟ بىلمەدىم. قۇنىسا ءتۇسىپ قۇشاعىما يكەمدەلە بەردى. ەرنىنە ەرنىم جاقىنداي بەرگەن ەدى «ۇيگە بارعان سوڭ» دەدى سىبىرلاپ، اۋزىن باسا تومەن قارادى. وڭ اياعىنىڭ ۇشىمەن قار تەپكىلەي قالدى. ىلگەرى جىلجىدىق. ۇيگە جەتۋگە اسىعىپ كەلەمىز. بۇل ءتۇن ءبىزدىڭ ءتۇن ەدى. بۇل تۇندە جاعىلعان ءاربىر شىراق ءبىز ءۇشىن ەدى. بۇل تۇندە ايتىلعان ءاربىر ءان، جايناعان ءار جۇلدىز ءبىز ءۇشىن ەدى. سوعىلعان شاپالاق، الەمنىڭ شاتتىعى بۇل ءتۇنى ءبىز ءۇشىن ەدى. مەن سولاي ويلاعام. كەنەت قارسى الدىمىزعا  ءبىر قازاق سولدات جەتىپ كەلدى دە: «تەز قاشىڭدار! قانشا تەز بولسا، سونشا جاقسى، قاپ، اتتەگەن-اي!» -  دەدى دە لىپ ەتىپ تال قاراڭعىلىعىنا سۇڭگىپ كەتتى.

ەسىمنەن شىعىپ كەتكەنىن ەندى سەزدىم. ستۋدەنتتەر الاڭعا جينالىپ جاتقان ەدى-عوي! قالاي ۇمىتا قالدىم. مەن دە سوندا بولۋىم كەرەك ەدى. تويدىڭ قاباتتاسا قالعانى. سول ءتۇنى ايگىلى «جەلتوقسان كوتەرىلىسىنىڭ» ەكىنشى كۇنى-تۇعىن. ساقتانىپ-اق كەلە جاتىر ەدىم، قالايشا الشاڭداي قالدىم؟! ابايلاۋ كەرەك ەدى. كەرى بۇرىلا بەرگەن ەدىم، ۇلگىرمەدىم. «توقتا!» - دەدى اششى داۋىس، تاسىر-تۇسىر جۇگىرىپ جەتتى دە، قۇرالدى ءتورت جەندەت جان-جاعىمىزدان قورشاي قالىستى. وزدەرى يتشە تىمىسكىلەنگەنىمەن قويماي، تايىنشاداي  قاسقىر يت جەتەلەپ الىپتى. كوزدەرى تۇزداي ءتورت ورىس.

– ناركومان دەدى، بىرەۋى مىلتىقتىڭ دۇمىمەن ماڭدايىما قويىپ كەتىپ. جابىلا كەتتى، ەكەۋىن ۇرىپ قۇلاتتىم. ءتورت جىگىت ۇلگىرتە مە؟ قولىندا تەمىردىڭ سىنىعى جوق مەن بايعۇستى بۇركىتشە شەڭگەلدەدى دە، قولىمدى تىرتىستىرىپ كوزىرلەپ تاستادى. ءيتى تىرسەگىمنەن اياماي قاپتى. جانار جان ۇشىرا شىڭعىرىپ كەلىپ مەنى باس سالعان ەدى. ماي باس ورىس قولاڭ شاشىنان ەكى وراپ ۇستادى دا، شىقشىتىنان ءبىر قويىپ سىلق ەتكىزدى.

ەكى قۇلاعىم تىرس ەتىپ بىتەلدى، توبە قۇيقام شىمىر ەتە ءتۇستى. باس سۇيەگىمدى كەلىگە سالىپ جانشىپ-جانشىپ جىبەرگەندەي شىڭىلداپ كەتتى. ەكى كوزىمنىڭ استى ءتۇيىلىپ اۋىرا قالدى، بار داۋىسىممەن باقىرىپ جىبەردىم. ماي باس ورىستى تۇمسىعىنان ماڭدايىممەن كەلىستىرىپ وتىرىپ پەردىم-اي ءساتى كەلىپ. قاسقىر ءيتى جامباسىمنان قىرشي تىستەدى. قارا قۇسىمنان ءزىلدى سوققى ءتيدى. بىرەۋ كوز الدىما سانسىز ۇساق جۇلدىزداردى اكەلىپ شاشىپ جىبەرگەندەي بولدى. ءتىلىمدى جۇتىپ قويعانداي كۇي كەشتىم، تاماعىم ءبىتىپ بارا ما؟! كۇيىپ بارا ما، ايتەۋىر ءۇنىم شىقپادى. ەسىمنەن تانىپ بارا جاتتىم.

ەسىمدى جيعاندا جاناردى الگى ماي باس ورىس قاردىڭ ۇستىندە جۇلمالاپ جاتىر ەكەن. ءسۇزىلىپ تۇسكەن كوشە شىراقتارىنان بارلىعى انىق كورىنىپ تۇر. اق بالتىر، اق بوكسە كوزىمە بىردەن شالىندى. اپپاق قاردىڭ ۇستىندە، اپپاق جانارىم بىلعانىپ بارادى. ءوزىم جۇلماق تۇر عوي يىسكەۋگە قيماعان اپپاق گۇلىم ناجىسكە باتىپ بارادى. سوماداي كاپىر تاقىمىنا باسىپ الىپ نىعىزداپ جانشيدى-اۋ كەلىپ، جانارىم جانتالاسا تىپىرشيدى».

بومج سۇڭقىلداپ جىلادى. سوسىن وقىس ماعان جالت قاراپ: «سەن ايتشى، بۇگىن قانداي كۇن دەدى؟ – دەدى، جاس شيمايلاعان ءجۇزىن اقجەم بولعان باس كيىمىمەن ءسۇرتىپ جاتىپ. مەن ءۇنسىز باسىمدى شايقادىم. «سەندەر ايتىڭدارشى!» - دەپ اقىرىپ قالدى. ەشكىم جاۋاپ قاتپادى.

«بۇگىن 16 جەلتوقسان، بىلەسىڭ بە؟!». ءوز باسىن ءوزى توپەشتەدى. ءتىسىن قايرادى. شىقىرلاعان دىبىسى جۇرەگىمدى قاجاپ جاتقانداي. ۇيالعاندا كىرەرگە تەسىك تابا المادىم. اتتەڭ، مىنانىڭ قورلىعىن-اي ءدال ءقازىر قولىما قۇرال بەرسە الدىڭعى شەپكە ايانباي اتتانىپ-اق كەتەر ەم.

 - سەن جارىمەسسىڭ، -  دەدى ماعان جۇدىرىعىن تۇيە.  – جارىم ەسىڭ بار، جارىم ەسىڭ جوق، سەبەبى ميىڭنىڭ جارتىسىن مىنالار بىلدىرىتپەي جەپ العان. ال قالعان جارتىسىن يتتەرىنە ساقتاپ وتىر. بارلىعىڭ جارىمەسسىڭ! كوپشىلىككە قاراي قولىن سەرمەدى. بارلىعىڭ ماڭگۇرتسىڭ! قازاقشا ايتىپ تۇرمىن. جاقسىلاپ ەسىتىڭدەر! – ماعان موينىن بۇرىپ: «باۋىرىم، بىلەسىڭ بە؟ بۇلار قازاقشانى سەنەن ارتىق بىلەدى. كوردىڭ بە، قىزاراقتاي قالعانىن». قوينىنان ءبىر بوتەلكە اراق الىپ شىقتى.

   – ىشەسىڭ بە؟

–  جوق، اعا، ناماز وقۋشى ەم.

–  دۇرىس، سەن ىشپەي اق قوي! ودان دا ماعان دۇعا تىلە. مىنا شاشتى كوردىڭ بە؟

– كوردىم، اعارىپ كەتىپتى.

– دۇرىس ايتاسىڭ. شاش دەگەن اق سوڭكە. مىنا شاش سول ءتۇنى-اق اعارىپ كەتكەن. ال جۇرەك سول ءتۇنى قارايىپ كەتكەن. سەن مەنى كورمەدىڭ عوي! مەن قانداي ەدىم. مەن جىگىت بىتكەننىڭ ساراسى بولاتىنمىن. مەنى ەلدەر القاش دەيدى. ول راس، ءبىراق ءبىر اۋىز وتىرىك ايتىپ كورمەگەم. شاشىما قاراپ شال دەپ ويلاما. مەن ءالى جاسپىن. مۇگەدەكپىن. مەندەي ءعارىپ بار دەگەنگە سەنبەيتىن دە شىعارسىڭ. جانارىم-اي! بۇگىن الاڭعا بارىپ، جاناردىڭ، بۇكىل جەلتوقسانشىلاردىڭ ارۋاعىنا باعىشتاپ قۇران وقىدىم. قۇران بولعاندا دا، مەن تۇسىنەدى دەيسىڭ بە؟ قازاقشا شاتپاقتادىم. قايتەم ەندى!؟ قۇداي تۇسىنەدى، ءا! ال سەن وتىرسىڭ كوزىڭ باقىرايىپ. قايدان شىققانىڭدى، قايدا باراتىنىڭدى دا بىلمەيسىڭ. ءجۇر ءسويتىپ جاقسى بولسا. اراعىنان ءبىر ۇرتتاپ قويدى دا جالعاستى اڭگىمەگە كوشتى.

– ازات، قاراماشى. جالىنام، قاراما ماعان دەپ شىڭعىردى جانارىم. ماي باس كاپىر مەنى كوردىڭ بە دەگەندەي پەرىشتەدەي پاك جانارىمدى ەزگىلەپ جاتىر. بەينە قانسوناردا بۇركىتكە جەم بولىپ ءبىر تامشى قانىن اپپاق قارعا شاشىپ بەرگەن اق قوياندى ەلەستەتەرسىڭ. جىرتىلعان كيىمدەر مەن ءىش كيىمدى ۇستىمە لاقتىرا سالدى. بار قايراتىمدى بويىما جيناپ ورنىمنان تۇرەگەلدىم، قولىم ارتىما قايىرىلا كوزىرلەۋلى ەدى. جان  دارمەن ۇمتىلدىم. ءۇش جەندەت ورتاعا الا تاياقتىڭ استىنان الدى. بەتىم بەت ەمەس تۋلاق دەرسىڭ، كوز كەتتى جۇدىرىقتاي بوپ ءىسىپ، مۇرىن ورنىندا جوق دەپ ويلادىم. قابىرعام بىرتىلداپ سىندى، تىستەرىم شىرتىلداپ ۇشتى. مىنا ساۋساقتارىمدى كوردىڭ عوي؟! ساپەر كۇرەكپەن قىرشىپ تۇسىرگەن. قىرشىپ تۇسىرگەنى ازداي «شىركىن تۇز بولسا عوي! مىنا بۇزاقىنىڭ جاراسىنا سەپسەڭ ءان ايتادى»، «ايىزىمىز ءبىر قانار ەدى» دەپ تامسانعاندارىن قايتەرسىڭ. – ەندى بايقادىم، وڭ قولىنىڭ ءتورت ساۋساعى بۋىننان جوق.  – جىلىنشىگىمدى ساپەر كۇرەكپەن ماي باس كاپىر ءبىر ەمەس، ساناپ جاتتىم ءتورت رەت شاپقاندا كۇيرەپ ءتۇستىم. قۇلىن داۋىسىم شىقتى. وڭ جاق اياعىم جەر تارتىپ جاتقانداي سىلق ەتتى. جان جوق. ىڭىرانىپ جاتتىم. ول بەلبەۋىن اعىتىپ جىبەرىپ باسىما شاپتىرتتى. سالدەن سوڭ ءتورت جەندەت جەردەن جۇلىپ الدى دا، تالدىڭ اشاسىنا تاماعىمنان ىلە سۇيەپ قويدى. بىرەۋى جۇزىمە جارق ءتۇسىردى، ەكىنشىسى يەگىمنەن كوتەرىپ تۇرىپ، كارى قويدىڭ ءتىسىن تەكسەرگەندەي ەزۋىمدى كەرگىلەدى، ماي باس كاپىر باجايلاپ قارادى دا، ساۋ قالعان تىستەرىمنىڭ اراسىنداعى ەكى تال التىن ءتىسىمدى بايقاپ قالدى. سويعان تۇلكىدەي جيركەنىشتى ىرجيدى. سوسىن بەلىنەن كىشكەنتاي بالتا الىپ شىقتى دا، سونىڭ ارت جاعىمەن جانىمدى ونشا قيناماي اق، اسقان ەپتىلىكپەن الگى كوكەيىن تەسىپ بارا جاتقان قازىنانى تىرس-تىرس ەتكىزىپ قاعىپ الدى. جانىم كوزىمنىڭ الدىندا توقتاۋسىز جانتالاسىپ ءجۇردى. ميىم شىڭ ەتتى. باقايىم سولق ەتتى. باسىم تومەن سالبىراپ بارا جاتتى. ول از بولعانداي جانار ەكەۋمىزدىڭ قولىمىزداعى نەكە جۇزىگىمىزدى تۇگەل سىپىرىپ الدى. انا ۇشەۋىنە بۇرىلىپ: «مىنا قىز ەندى سەندەرگە قالدى»، -دەدى.

ءۇش جەندەت تىرداي جالاڭاش جانارىما اش قاسقىرداي جابىلدى. ومىردە ءسىرا، مەندەي سورلى جوق شىعار-اۋ! مەنى ءتىرى دەپ ويلاپ تۇرسىڭدار عوي! مەن ءارۋاقپىن. سەن سەنەسىڭ بە؟ مەن بار بولعانى ازاتتىڭ ءارۋاعىمىن. مەن سول ءتۇنى-اق ولگەنمىن. ازات دەگەن ەسىم جەر بەتىنەن سول ءتۇنى ماڭگىلىككە جوعالعان. و، جاراتقان يەم-اي! مۇنداي قورلىقتى كورسەتكەنشە، كوزىمە نەگە شەل بىتىرمەگەنسىڭ! ماعان قوس جاناردان كورى، جالعىز جانار كەرەك ەدى عوي. جاراتقانعا مۇڭىمدى شاقتىم. جەندەتتەر قۇمارى ابدەن قانعان سوڭ جانارىمدى جالاڭاش كۇيىندە شاشىنان سۇيرەگەن بەتى ەسەنتاي وزەنىندەگى مۇزدىڭ بەتىنە شالقاسىنان جاتقىزىپ قويدى. سوسىن كوزدەرى وت شاشا  اياڭداپ قاسىما كەلدى. تىعىرشىقتاي ءبىر جەندەت رازىڭكە تاياقپەن بەلىمنەن بار كۇشىن جيناپ ۇرىپ-ۇرىپ قالدى. كوز الدىم جارق-جۇرق ەتتى. اسپان اۋدارىلىپ تۇسكەندەي بولدى، بەلدەن تومەن ۇيىدى دا قالدى. ميىم تابانىما تۇسكەندەي سەزىلدى، كىشى دارەتىم ءجۇرىپ كەتتى. ەكى بىردەي بۇيرەگىم زاقىمدالىپتى، كۇنى بۇگىنگە شەيىن كىشى دارەتىمە يە بولا المايمىن.

سول جاق سۇق ساۋساعىن ەرنىنە تيگىزدى، وڭ قولىنداعى جالعىز بارماعىمەن شالبارىنىڭ اۋىن ىمداپ كورسەتتى. اۋىنا مۇز قاتىپتى. بوي بەرمەي كەتكەن نەسەپتىڭ مۇزى بولسا كەرەك. ازات كوردىڭ بە دەگەندەي جىميدى، ءبىراق مۇڭعا تولى جۇزىنەن كۇلكىدەن گورى قاسىرەت ءيىسى اڭقيدى.

 –  مەنى ەسەنتاي وزەنىنە دومالاتا سالعانداي بولدى سوسىن ەكى جەندەت اياعىمنان دىرىلداتىپ سۇيرەپ جانارىمنىڭ قاسىنا اپارعانىن سەزىپ جاتتىم. «ءولدى عوي دەيمىن»، - دەدى ءبىر جەندەت. ءقازىر تىرىلتەم دەدى ماي باس جەندەت. سوسىن ەتىگىمدى سىپىرىپ الىپ وزەن جاعالاي سۋ ىزدەگەندەي بولدى. سالدەن سوڭ  بەتىمە شۇرىلداپ قۇيىلعان مۇزداي سۋدان قالت ەسىمدى جيدىم. شاش ال دەسە، باس الاتىن ەكى جەندەت ونىڭ بۇيرىعىمەن قولتىعىمنان ۇستاپ جەردەن جۇلقىپ تۇرعىزدى دا سۇيەپ تۇردى. بىرەۋى مۇز ۇستىندە شالقاسىنان سۇلاپ جاتقان جاناردى شاشىنان تارتىپ تۇرعىزىپ بەلىندەگى ساپەر كۇرەگىمەن  ارقاسىنان تىرەپ وتىرعىزىپ قويدى. ماي باس ورىس اسپاي-ساسپاي جانارعا مىلتىعىن كەزەدى. ەتىگىنىڭ باتقىسىمەن تىزەمنەن اقىرىن تەۋىپ قويدى، مۇنىسى جاقسىلاپ قارا دەگەنى ەدى.

– باۋىرىم، سەن تۇسىنەمىسىڭ؟ سول كەزدە كورمەيمىن دەسەم كوزىم بار بولدى. نەگە قارادىم ەكەن دەشى! مۇمكىن ماعان قىر كورسەتكەن شىعار، قاراي سالسام اتپاس پا ەكەن دەگەن تۇيسىك بولدى سانامدا. بۇلاي بولارىن ءوزىم دە سەزبەي قالدىم. ماي باس ورىس جاناردى نىساناعا الىپ، شۇرىپپەنى باسىپ قالدى. مىلتىق تارس ەتتى. وق ماڭدايدان ءتيدى. قارامايىن اق دەگەن ەم. موينىم بۇرىلماي قارىسىپ قالعانى، كوزىم قۇرعىر سولاي قادالا بەردى. ماڭدايدان نوقاتتاي ءىز قالدىرا تەسكەن وق، باستىڭ ارتقى قاقپاعىن، قاراقۇستىڭ توبەمەن جالعاسقان بولىگىن جۇلىپ اكەتتى. جانار بىلق ەتكەن جوق. قيمىلسىز جاتىر. ميى شاشىلىپ كەتتى.

ارى قاراي نە بولعانىن بىلمەيمىن. قانعا مالشىنعان كيىمىم ساۋىس بولىپ قاتىپ، ءولى مەن ءتىرىنىڭ اراسىندا جاتقان جەرىمنەن بىرەۋلەر تاۋىپ الىپ ءمايىتحاناعا وتكىزىپتى. سۋ ىشەرلىگىم بار ەكەن. باقىتما قاراي، سول كۇنى ءمايىتحانادا قازاق شال كەزەكشى بولا قالىپتى دا، جۇرەك سوعىسىمنان ءتىرى ەكەنىمدى ءبىلىپ، بىلدىرىتپەي ۇيىنە اكەپ ەمدەتىپ الىپتى. جانارىمنان ۇشتى-كۇيلى حابار جوق. مۇمكىن ءولى مەن تىرىلەردىڭ اراسىندا قالا سىرتىنا كومىلىپ كەتكەن شىعار.

«ادام – يت جاندى» دەگەن راس ەكەن، ءقازىر ويلاسام ءوزىم دە تاڭدانام. ءبىر مەزگىل «مەڭىرەۋ» بولىپپىن، «جىندى» بولىپپىن، ءتىلسىز مىلقاۋ بولىپپىن ايتەۋىر ءتىرى قالعانىم راس دەپ توقتاتتى ازات اڭگىمەسىن.

كوز جاسىن كولەگەيلەۋگە تىرىسىپ، ەكى الاقانىمەن بەتىن باسا تىزەسىنە جابىسا ءتۇستى. سەلك-سەلك ەتكەن دەنەسىنەن ءوزىن باسا الماي قالعانى اڭعارىلادى. اۆتوبۋستاعىلار وعان تەگىس مۇسىركەي قارايدى. «توقتا!»-دەدى باسىن وقىس جۇلىپ اپ. العا قاراي شويناڭداي جۇگىردى. جۇرت جارىلا جول بەردى. جۇگىرگەن بەتى جۇرگىزۋشىنىڭ قاسىنا كىلت توقتادى، مۇمكىن جىندانعان شىعار، «ەي، توقتا! قازاقشا بىلەسىڭ بە؟ تەز توقتا! بولماسا وتىرعان جەرىڭدە ءولتىرىپ، باس سۇيەگىڭە شاي قۇيىپ ىشەم»، - دەپ جۇدىرىعىن كوتەردى. اۆتوبۋس شارت توقتادى. ازات الدىڭعى ەسىكتەن ءتۇسىپ بارا جاتىپ شوفەرگە بۇرىلىپ: «ءبىز ءالى جۇرەگىڭنەن شاشلىك جاساپ جەيتىن بولامىز. كۇت ءبىزدى!»- دەدى.

مەن سودان قايتىپ ازاتتى كورگەن ەمەسپىن.

 سۋرەت عالامتوردان الىندى

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار