«فەيسبۋك» الەۋمەتتىك جەلىسىندە نەبىر ءدىني ءبىلىمدى كىسىلەرمەن ۆيرتۋالدى تۇردە بولسا دا دوس بولاسىز. ونداي كىسىلەردىڭ جازعان پوستارىن ۇدايى وقيسىز، پىكىر بىلدىرەسىز. كورىنبەي كەتسە، كادىمگىدەي ىزدەي باستايسىز. مەنىڭ الەۋمەتتىك جەلىدە ءدىن ماسەلەسى بويىنشا ۇنەمى قاداعالاپ وقىپ جۇرەتىن سونداي ءبىلىمدى كىسىلەرىمىنىڭ ءبىرى – ابدىكارىم ءابدىمومىنوۆ ەدى. ءوزى – ءومىرى كورمەگەن كىسىم. بەيتانىس. جاس شامامىز قارايلاس. تاراز قالاسىنىڭ تۇرعىنى. ءتۇبى سىر بويىنان بولۋى كەرەك. ءدىنتانۋشى. تاريحتى وتە جاقسى بىلەتىن. وبلىستىق ءدىن باسقارماسىندا قىزمەت ىستەگەن، ودان كەيىن بايزاق اۋداندىق ءبىلىم ءبولىمىنىڭ باسشىسى بولعان. الەۋمەتتىك جەلىدە بەلسەندى ەدى. سوڭعى ەكى جىلدا ول كىسى «فەيسبۋك» بەتىندە مۇلدەم كورىنبەي كەتتى. ياعني الەۋمەتتىك جەلىگە كىرمەگەن. ءسىرا، ماعىناسىز پوست جازاتىنداردان، ايتىس-تارتىستان شارشاعان بولۋى كەرەك. «بۇل كىسى نەگە كورىنبەي كەتتى ەكەن، پاراقشاما بۇگىن ىزدەۋ سالىپ جازسام با؟» دەگەن ويمەن ويانعان ەدىم، قۇدايدىڭ قۇدىرەتى، سول كۇنى الەۋمەتتىك جەلىدەن ول كىسىنىڭ باقيعا ساپار شەككەنىن ەستىدىم. ءسىرا، بىزگە بەيماعلۇم «رۋحاني تىلسىم بايلانىس» دەگەن وسى شىعار. مارقۇمعا دۇعا باعىشتاي وتىرىپ، بۇگىن ول كىسىنىڭ ءوز پاراقشاسىندا جاريالاعان مانسۇر حاللاج اۋليە تۋرالى تولعامىن «qamshy.kz» سايتىنا ازداعان وڭدەۋمەن، قىسقارتىپ جاريالاعاندى حوش كوردىم.
تورەعالي تاشەنوۆ
ايىپ تاعىلعاننىڭ ءبارى ايىپتى ەمەس
يسلام الەمى حاللاجى مانسۇر اتتى سوپىلىق جولداعى ءىرى اۋليە كىسىنى جاقسى بىلەدى. 918 جىلى شەيىت ولىممەن باقي الەمگە كەتكەن. جاس شاعىنان تاساۋۋىفقا ەرەكشە قۇمارتىپ، ءىرى اۋليەلەردىڭ دارىستەرىنە قاتىسادى. ءسويتىپ، ءناپسىنىڭ قالاۋىن ورىنداماي، ءناپسىنىڭ قالاماعانىن جاسايدى. ياعني، ءتىس جارىپ ۇندەمەيدى، جۇرتپەن كەزدەسپەيدى، وڭاشا قالادى، كۇنى-تۇنى ناماز وقىپ، ورازا ۇستايدى. كەيىن حالىققا ءيلاھي ناسيحات ايتادى. ءتۇرلى كەرەمەتتەر دە كورسەتەدى. تاريقات جولىندا اللاعا عاشىقتىقتان كۇيىپ-جانىپ، ماسايىپ كورگەندەرىن يسلامنىڭ سىرتقى ادەبىنە سايكەسپەيتىن سوزدەرمەن تىلگە تيەك ەتكەندىكتەن، 918 جىلى حاليفا جاعفار يبن مۇعتاسىم داۋىرىندە باعداتتا اياق قولدارى كەسىلىپ، دارعا اسىلىپ شەيىت بولدى. كەيىننەن ءمايىتى وتقا ورتەلىپ، ك ۇلى ديجلا وزەنىنە شاشىلادى.
حاللاج ءومىرىن تەك قۇلشىلىققا ارناپ، كۇن سايىن مىڭ راكات ناماز وقىعان ەكەن. شەيىت بولاتىن كۇنى تۇندە 500 راكات ناماز وقىعان ەكەن. ءار ءتۇنى جوق دەگەندە ءتورت ءجۇز راكات ناماز وقۋدى وزىنە مىندەتتەگەن. حاللاجى مانسۇرعا: «وسىنشاما بيىك دارەجەلەرگە جەتە تۇرا نەگە ءوزىڭىزدى قينايسىز؟» دەلىنگەندە: «اللا تاعالاعا دوس بولعانداردىڭ ىسىنە راحات تا، ماشاقات تا اسەر ەتپەيدى. ولار اللا تاعالانىڭ سيپاتتارىندا ءپاني بولادى، وزدەرىن ۇمىتقاندىقتان، راحات نە اۋىرتپالىق ولارعا اسەر ەتپەيدى» دەپ تۇسىندىرگەن.
شەيىت ەتىلمەي تۇرىپ ناسيحات سۇراعان قىزمەتشىسىنە: «ءناپسىڭدى وزىنە مىندەتتى ىسپەن (قۇلشىلىقپەن) شۇعىلداندىر! ايتپەسە، ول تىيىم سالعان ىستەرمەن (كۇنالارمەن) شۇعىلدانىپ كەتەدى» دەيدى. «ۇلى اللادان باسقادان قورىققان نەمەسە ءبىر نارسەنى ءۇمىت ەتكەن پەندەنىڭ اللا جولىن بولدىرمايدى. قايتا بويىنا ۇرەي سالادى. ءوزى مەن ەكى اراعا جەتپىس پەردە تارتادى، ول پەردەلەردىڭ ەڭ جۇقاسى كۇدىك پەن كۇمان بولىپ تابىلادى» دەگەن.
ءبىر كۇنى شاكىرتتەرىنىڭ ءبىرى ۇستازى حاللاج مانسۇردان: «ۇستاز، اريف دەپ كىمدى ايتادى؟» دەپ سۇرايدى. سوندا ول بىلاي دەيدى: زيلقاعدا ايىنىڭ بىتۋىنە التى كۇن قالعاندا، سەيسەنبى كۇنى 306 (ميلادي 918) جىلى باعداتتا اياق-قولى شابىلىپ، كوزدەرى ويىلىپ، دارعا اسىلىپ، ءمايىتىن وتقا جاعىپ، ك ۇلى شاشىلعان ادام – اريف سول». ۇستازىنىڭ وسى ايتقان ۋاقىتىن شاكىرتى ەسەپتەپ جۇرەدى. سويتسە، ۇستازى ءوزىن ايتىپتى. تۋرا سول ايتقانى ورىندالادى. بىردە تۇندە مانسۇر حازىرەتتى ەشكىم تۇرمەدەن تاپپايدى. ەكىنشى كۇنى اباقتىنىڭ ءوزى دە، ىشىندەگى مانسۇر دا جوق بولىپ كەتەدى. ءۇشىنشى كۇنى زىندان دا، مانسۇر دا ءوز ورنىندا ەكەن. بۇنىڭ حيكمەتىن وزىنەن سۇراعاندا: «العاشقى ءتۇنى اللامەن بىرگە ەدىم، مەنى تابا المادىڭىزدار. ەكىنشى ءتۇنى ول مەنىمەن بىرگە ەدى. سول ءۇشىن مەنى دە، زىنداندى دا كورە المادىڭىزدار. ءۇشىنشى ءتۇنى بارلىق نارسە ءوز ورنىنان تابىلدى. ويتكەنى قاسيەتتى شاريعاتتىڭ ۇكىمى ورىندالۋى ءتيىس ەدى. مەنى دارعا اسۋلارىڭىز ءۇشىن» دەيدى.
حاللاج مانسۇردى باعداتتا تاق قاقپاسىنا اپارادى. اۋەلى بەس ءجۇز دۇرە سوعادى. قىڭق ەتكەن دىبىس شىعارمايدى. ولمەگەنىن كورگەندە، اياق-قولدارىن شابادى. حاللاجى مانسۇر اياق-قولدارى شابىلعاندا: «مەنىڭ ءوڭىمدى قورىققاننان سۇرلانىپ كەتتى دەپ ويلاماڭدار. قان جوعالتقاندىقتان» دەيدى.
دار اعاشىنا اپارعاندا ودان «تاساۋۋىف دەگەن نە؟» دەپ سۇرايدى. «تاساۋۋىفتىڭ ەڭ تومەنگى دارەجەسىن، مىنە، مەنەن كورىپ تۇرسىزدار». «ال ەڭ جوعارعى دارەجەسى شە؟» «ونى كورۋگە شامالارىڭ جەتپەيدى». دارعا اسىلماي تۇرىپ، حالىق تاس لاقتىرا باستايدى. لاقتىرىلعان تاستارعا اۋىرسىنعان دىبىس شىعارمايدى، ءتىپتى كۇلىمسىرەيدى. ءبىر دوسى تاستىڭ ورنىنا گۇل لاقتىرعانى سول ەكەن، قينالىپ كەتەدى. سەبەبىن سۇراعاندا بىلاي دەپ جاۋاپ بەرەدى: «تاس لاقتىرعاندار مەنى جاقىننان تانىمايتىندار. ولار ءحالىمدى تۇسىنبەيدى. ال مەنىڭ ءحالىمدى تۇسىنەتىندەردىڭ ءبىر گۇل لاقتىرۋىنىڭ ءوزى ماعان اۋىر ءتيدى». جەندەتتەر اياق-قولدارىن شاپقاننان كەيىن ءتىلىن دە كەسپەك بولادى. رۇقسات سۇرايدى دا: «اللا تاعالام، سەن ءۇشىن مەنى قورلاعانداردى كەشىر! سەنىڭ رازىلىعىڭ ءۇشىن مەنىڭ كوزىمدى ويىپ، اياق-قولدارىمدى شاۋىپ، باسىمدى، جانىمدى العان بۇل قۇلدارىڭدى كەش!» دەپ دۇعا ەتەدى. كەيىننەن ءتىلى كەسىلەدى، باسى شابىلادى، دەنەسى ورتەلەدى. ك ۇلى ديجلا وزەنىنە تاستالادى. ك ۇلى وزەنگە تاستالعاندا، سۋ كوبىكتەنىپ كوتەرىلىپ كەتەدى. ءتىپتى باعداتتى سۋ باسىپ كەتەتىن ءقاۋىپ تونەدى. وسى كەزدە ءبىر دوسى شاپانىن الىپ، ديجلاعا تاستايدى. ديجلا ءبىرشاما ۋاقىتتان كەيىن باسىلادى. حاللاجى مانسۇر الگى دوسىنا شەيىت ەتىلمەي تۇرىپ: «مەنىڭ اياق-قولدارىمدى شاۋىپ، باسىمدى كەسكەننەن كەيىن دەنەمدى وتقا جاعىپ، كۇلىن ديجلاعا شاشىپ جىبەرەدى. سول كەزدە وزەن تاسىپ، باعداتتى الىپ كەتە مە دەپ قورقامىن. ەگەر سونداي ءقاۋىپ تونسە، شاپانىمدى اپارىپ سۋعا تاستا» دەگەن ەكەن.
حاللاجى مانسۇردىڭ ولىمىنە سەبەپ بولعان «ءانا ءال-حاق» (حاق ول مەنمىن) دەگەن ءسوز تاساۋۋىف جولىندا قول جەتكىزگەن ءوزىنىڭ ءحالى مەن دەڭگەيىنە ساي ءارى عاشىقتىق ماستىقپەن ايتىلعان دۇرىس ءسوز بولاتىن. سىرتتاي قاراعاندا، «حاق مەنمىن» دەگەن بۇل ءسوزدىڭ شىنايى ماعىناسى: «مەن جوقپىن. حاق قانا بار» دەگەن ءسوز. تاساۋۋىفتا وتە نازىك ءبىلىم ءارى ءحال ۋاحداتۋ ۋجۋد (بولمىستى ءبىر كورۋ) دەڭگەيىندە ايتىلعان. بۇل ونداي بيىك رۋحاني دارەجەدەگىلەردىڭ كورگەندەرىن باسقا سوزبەن جەتكىزە الماعان كەزدەگى نەمەسە ونى ايتۋعا ءسوز تاپپاعان كەزدەگى جاعدايى. ءبىراق بۇل ايتقانى يسلامنىڭ سىرتتاي تۇسىنىگىنە سىيمايتىندىقتان، زاحير عالىمدار ءارى قاراڭعى حالىق تۇسىنبەگەندىكتەن، تاۋحيدشىلدەر مەن ەمەستەر ەندىگارى بۇنداي سوزدەر ايتپاسىن دەپ شەيىت ەتىلگەن.
يسلام الەمىندەگى ءىرى اۋليە سانالاتىن يمام رابباني «ماكتۋبات» كىتابىنىڭ ەكىنشى توم قىرىق ءتورتىنشى حاتىندا بىلاي دەگەن: «ونداي ۇلىق جانداردىڭ (بارلىق نارسە اللا دەۋى) دەۋى: وزگە ەشتەڭە جوق، تەك اللا عانا بار دەگەنى. ماسەلەن، حاللاجى مانسۇر "ءانا ءال-حاق (حاق ول مەنمىن)" دەدى. بۇنىسىمەن مەن حاقتىڭ ءوزىمىن، حاق تاعالا ماعان دارىدى، مەن سونىمەن بىرىگىپ كەتتىم دەگىسى كەلگەن جوق. بۇلاي ايتقان ادام كاپىر بولىپ، ءولىم جازاسىنا كەسىلۋى ءتيىس. ول ايتقان ءسوزدىڭ ءمانى (مەن تىپتەن جوق ەكەنمىن، حاق تاعالا عانا بار) دەگەندىك. مىنە، سوپىلار (اۋليەلەر) بارلىق نارسەنى حاق تاعالانىڭ ەسىمدەرىنىڭ جانە سيپاتتارىنىڭ كورىنىسى، ولاردىڭ ايناعا تۇسكەن سۇلباسى رەتىندە قابىلدايدى. ءوزىنىڭ وعان بارىپ قوسىلعانىن، زاتىندا وزگەرىس بولعانىن ايتپايدى. مىسالى، ادامنىڭ كولەڭكەسى وزىنەن شىعادى. كولەڭكە سول كىسىمەن بىرىككەن، ءدال ءوزى نەمەسە ول تومەندەپ سول كولەڭكەنىڭ كەيپىن العان دەگەن سەكىلدى سوزدەر ايتىلمايدى. ول ادام ءوز بولمىسىن ساقتايدى. كولەڭكە سونىڭ ءبىر كورىنىسى عانا. بۇل ادامدى قاتتى جاقسى كورگەن جان كولەڭكەنى ەش كورمەيدى. ونىڭ وزىنەن باسقا ەشنارسە دە كورمەيدى. كولەڭكە سونىڭ ءدال ءوزى دەۋى مۇمكىن. ياعني، كولەڭكە جوق، تەك سول ادامنىڭ ءوزى بار دەيدى. بۇدان مىنانى تۇسىنەمىز، سوپىلار زاتتار حاق تاعالادان پايدا بولعان، حاق تاعالانىڭ ءوزى ەمەس دەيدى. ولاي بولسا، سوپىلاردىڭ (بارلىق نارسە سول (اللا)) دەگەنى (بارلىق نارسە سودان) دەگەن ءسوز. احيندەر دە وسىلاي دەيدى، ەكى جاقتىڭ اراسىندا ايىرماشىلىق جوق. تەك مىناداي ايىرماشىلىق بار، سوپىلار زات حاقتىڭ كورىنىسى دەيدى. عالىمدار بۇنى ايتپاي تارتىنادى. زاتپەن بىرلەسۋ، زاتتىڭ ىشىنە كىرىپ كەتۋ دەپ ۇعىنىلماسىن دەپ بۇل ءسوزدى ايتپايدى».
حاللاجى مانسۇر حالدەرى دۇرىس، ءوز داۋىرىندەگىلەر ءقادىرىن مەن دەڭگەيىن تۇسىنە المايتىنداي جوعارى دارەجەدەگى ءۋالي ەدى. ول ەشقاشان ءوزىن قۇدايعا تەڭەمەدى.
قايتا كەرىسىنشە اللاعا ەسى كەتە عاشىق بولعان، سونىڭ دەمىنە ماس پەندە رەتىندە ءومىر كەشتى. كۇندىزىن دە، تۇندەرىن دە قۇلشىلىقپەن وتكىزدى. ەلۋ جاسىندا: «بۇگىنگە دەيىن مىڭ جىلدىق ناماز وقىدىم» دەدى. يسلامنىڭ بارلىق بۇيرىقتارى مەن تالاپتارىن قالتقىسىز ورىندادى. ءمۇباحتاردىڭ ءوزىن وتە از قولداندى. ومىرىندە كوپ بالەگە تاپ بولدى. بۇل دا اللاعا عاشىق كىسىلەردىڭ دەڭگەيى مەن ومىرىندە بايقالعان جاعداي. ونىڭ ءحالى مەن مارتەبەسىن تۇسىنگەن كوپتەگەن عالىمدار مەن اۋليەلەر ونىڭ ۇلكەن اۋليە بولعانىن ايتقان.
جالپى ءوز زامانى تۇسىنبەي، زىندانعا تاستالعان، دارعا اسىلعان عالىمدار كوپ. مىسال كەرەك پە؟ ءبارىمىزدىڭ ۇستازىمىز يمام اعزام ءابۋ حانيفا حاليف تاراپىنان قاتتى دۇرەگە جىعىلىپ، اۋزىن زورلىقپەن ۋلى شۇبەرەكپەن ءسۇرتىپ، سودان جان تاپسىرعان.
پايعامبارىمىزدىڭ س.ع.س. نەمەرەسى، تىرىسىندە پايعامبارىمىزدىڭ س.ع.س. ءوزى «جانناتتىڭ سۇلتانى» دەپ اتاعان حازىرەتى حۋسايىندى زالىم حاليف ءيازيدتىڭ ولتىرتكەنى ءوز الدىنا، باسىن نايزاعا شانشىتىپ، بالا-شاعاسىن ات الدىنا سالىپ ايداتقان.
مانسۇردىڭ زامانداسى يمام شيبلي بىلاي دەيدى: «حاللادج ولگەن سوڭ ءقابىرىنىڭ باسىنا باردىم. تاڭ اتقانشا ناماز وقىدىم. تاڭ اتقان سوڭ ءمىناجات ەتتىم: «يا، اللاھ! بۇل سەنىڭ ءمۇمىن، اريف جانە سەنى ءبىر دەپ تانىعان قۇلىڭ ەدى. بۇل قۇلىڭا جىبەرگەن پالەكەتىڭنىڭ حيكمەتى نە؟»--دەدىم. سول كەزدە مەنى ۇيقى باستى. ءتۇس كوردىم. قيامەت كۇنى ەكەن. سول جەردە حاق تاعالانىڭ مىنا ءسوزىن ەستىدىم: «سىرىمىزدى لايىقسىزداردىڭ اراسىنا جايعانى ءۇشىن، ونىڭ باسىنا وسى پالەكەتتى جىبەردىك!»
ال يمام ال-دجۋنايد ال-باگدادي بۇل تۋرالى نە دەيدى. ودان «كەيبىر اۋليەلەر شابىتى كەلىپ، ماسايىپ، ادەتتىڭ سىرتىنا شىعادى. ولاردىڭ بۇل ءىسى حاقىندا نە ايتاسىز؟»-دەپ سۇرايدى. سوندا ول كىسى: «ولارعا ارالاسپاڭدار. اللاھتان شاتتىق تاۋىپ، راحاتقا كەنەلسىن. ولاردىڭ شاريعاتتىڭ اشىق تىيىم سالعاننان باسقا حالدەرىن ايىپتاماڭدار. ابايلاڭدار. بۇل جول ولاردىڭ ءىشىن جاعىپ، ورتەپ، وزدەرى ەڭبەك پەن قايراتتان شارشاپ، كەيبىر پالەكەتتەرگە دۋشار بولعان. بۇلاردى ىشتەرىندەگى حالدەردەن قۇتىلۋ ءۇشىن ىستەيدى. بۇلاردا كىنا جوق»-دەيدى. ءسوز كىمدەر تۋرالى ەكەنىن وقىرمان ءتۇسىنىپ تە وتىرعان بولار.
بىزگە سونداي-اق مانسۇر حاللادجدىڭ سوڭعى ءمىناجاتى دا جەتكەن. ول وزىنە ءولىم بۇيىرۋشىلار مەن ولتىرۋشىلەرگە اللادان كەشىرىم سۇراپ: «سەن ماعان بەرگەن سىرلاردى ولارعا دا بەرگەندە، مەن تۋرالى بۇلاي ويلامايتىن ەدى. ەگەر ولاردان جاسىرعان سىرىڭدى مەنەن دە جاسىرساڭ مەن بۇلاي ايتپاعان بولار ەدىم. ۋا اللام! سەن ولاردى (ءوزىن ولىمگە بۇيىرۋشىلار مەن جەندەتتەر، تاس اتۋشىلاردى ايتادى) كەشىرە گور. سەبەبى ولار مەنى ساعان قاۋىشتىرۋشىلار!»-دەيدى.
مانسۋر حاللادجدىڭ ايتقان ءبىر سىرى مىناۋ: مانسۇرعا ءولىم ءناسىپ بولعان كەزدە وعان ءىبىلىس جاقىنداپ كەلىپ: «"ءانا" دەپ سەن دە ايتتىڭ، مەن دە ايتتىم. قالايشا سوعان سەن ءۇشىن راحمەت، مەن ءۇشىن ماڭگىلىك لاعنەت جاۋدى» دەيدى. سوندا مانسۋر حاللادج ىبىلىسكە: «سەن «ءانا» دەپ حاقتى، اللانى وزىڭدە، ءوز ءىشىڭ مەن پيعىلىڭدا جويدىڭ. مەن «ءاننال حاق» دەپ ءوزىمدى حاقتىڭ نۇرىندا جويدىم. سەندەگى «مەندىك» تاكاپپارلىق – جاھاننامنىڭ جولى. مەندەگى «مەندىكتى جويۋ، حاق نۇرىندا جوعالۋ ەشتىكتىڭ بەلگىسى، اللاھتىڭ راحمەتىنىڭ جولى. سول ءۇشىن ماعان راحمەت، ساعان لاعنەت» دەگەن.
مانسۇر حاللادج حاقتىڭ الدىندا ءوزىن ءوزى تولىق جوق ەتتى، وزىنەن ءوزى بەزىندى. بۇل ەڭ جوعارعى – يحسان احۋالى ەدى. شىن مانسۇر حاللادج ءوزىن قۇدايمىن، قۇدىرەتتىمىن، ت.ت. دەمەگەن، «مەن حاق نۇرىندا جوق بولدىم» دەگەن.
وسىنى تۇسىنگەن كىسىلەردىڭ ءبىرى ءماۋلانا جالالاددين رۋمي بولسا: «ەگەر حاللادج مەنى مەن راببىم اراسىنداعى كورىنىستەن حاباردار بولعاندا ول مەنى تاسپەن ۇرعىلاپ ولتىرەر ەدى» دەگەن.
ءوزىن ولتىرۋگە وكىم شىققان سوڭ مانسۇر حاللادج بەن يبراھيم بين فاتيحتىڭ اراسىندا مىناداي اڭگىمە بولىپتى: «ەي، ۇلىم! كەيبىر ادامدار مەنى كاپىر دەيدى. كەيبىرەۋلەرى مەنى اۋليە دەيدى. كاپىر دەگەندەر اۋليە ەكەنىمدى ايتقانداردان اللا الدىندا جانە مەنىڭ نازارىمدا سۇيكىمدىرەك». يبن فاتيح سوندا «نە ءۇشىن بۇلاي دەيسىز» دەدى. شاھ مانسۇر بولسا: «اۋليەلىگىمە سەنگەندەر ماعان دەگەن جاعىمدى ويلارى ءۇشىن، كاپىر ەكەنىمدى ايتۋشىلار بولسا، دىندەرىنە بايلانعاندىقتارى سەبەپتى سولاي دەيدى. ءدىنىن ناعىز ۇستانعان ادام تەك جاقسىلىق ويلاعان ادامنان اللا الدىندا الدەقايدا سۇيكىمدىرەك» دەگەن.
ءسوزدىڭ ءتۇبى مەن ءمانىن، ماعىناسى مەن ماڭىزىن تۇسىنبەيتىندەر ءالى كۇنگە ۇلىق اۋليەنى باس سالىپ قارالاپ كەلەدى. بۇلار البەتتە توزاقتىڭ وتىنى ءۇشىن جارالعان ناداندار مەن ەرمەلەر عانا. ال تۇسىنگەن كىسى ءۇشىن ءبىر عانا نارسە حاق. ءبارى اللانىڭ قالاۋىندا. حاللاج مانسۇر اۋليەنىڭ باسىنداعى ءحالدى باستان كەشپەگەندەر، رۋحانياتتىڭ ءدامىن تاتپاعاندار ونداي قازىنانى تۇسىنبەيدى، سوندىقتان تاريحتا قانشا عاسىر وتسە دە، حاللاجدى داتتايتىندار مەن جاقتايتىندار ەكىگە جارىلىپ تۇسىنىسپەي كەلگەن. وكىنىشكە قاراي، ححI عاسىردا دا سولاي بوپ تۇر...