جۋىردا م.اۋەزوۆ اتىنداعى دراما تەاترى وسى ماۋسىمداعى التىنشى جاڭا سپەكتاكلدىڭ تۇساۋىن كەسپەك. تەاتر تاريحىندا سيرەك قويىلعان قىلمىستىق دراما جانرى قايتا جاندانىپ، يگور ۆوۆنيانكونىڭ «قازا مەن جازا» سپەكتاكلى كورەرمەن نازارىنا ۇسىنىلادى. پرەمەرانىڭ قىزۋ دايىندىعى كەزىندە قويۋشى-رەجيسسەر، كسرو حالىق ءارتيسى، اڭىزعا اينالعان اكتەر ءاسانالى ءاشىموۆ پەن رەجيسسەر سىرىم اسقاروۆ، سونداي-اق، ءبىرقاتار اكتريسالاردى سوزگە تارتقان بولاتىنبىز. ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، «قازا مەن جازا» دراماسىنىڭ پرەمەراسى 27 ماۋسىم كۇنى م.اۋەزوۆ ساحناسىندا وتەدى.

ءاسانالى ءاشىموۆ، كسرو حالىق ءارتيسى، سپەكتاكلدىڭ قويۋشى-رەجيسسەرى:

-يگور الەكساندروۆيچ ۆوۆنيانكونىڭ پەساسى وسىدان ون جىل بۇرىن جازىلعان. كوركەمدىك كەڭەس مۇنداي تاقىرىپتى بىزگە قاجەت دەپ تاۋىپ، ماعان تاپسىرعان بولاتىن. ءدال ءقازىر ارتىستەرمەن جۇمىس ىستەپ جاتىرمىز. اتالعان جۇمىس ماعان دا، اكتەرلەرگە دە وڭايعا سوعىپ جاتقان جوق. ويتكەنى، كريمينال جانرىندا بىزدە سپەكتاكلدەر وتە سيرەك قويىلعان. ەندى-ەندى ىزىنە ءتۇسىپ، جاستاردىڭ ويىنى جاقسارىپ كەلەدى. ءبىزدىڭ كورەرمەندەرىمىز ءسالت-داستۇردى ناسيحاتتايتىن، تاريحي جانە ءان-بيى كوپ قويىلىمدارعا ۇيرەنىپ كەتكەن. ءبىراق، بۇل قويىلىمدى دا قابىلداپ قالار دەگەن سەنىم بار. سەبەبى، «قازا مەن جازانىڭ» وقيعالارى – الەم حالقىنا ەتەنە تانىس جالپىحالىقتىق دۇنيە.

سىرىم اسقاروۆ، رەجيسسەر:

-بۇل سپەكتاكل م.اۋەزوۆ دراما تەاترىنداعى «بەيبارىس سۇلتاننىڭ» اعىلشىنشا نۇسقاسىنان كەيىنگى ەكىنشى جۇمىسىم. وعان دەيىن وبلىستىق تەاترلاردا ون شاقتى قويىلىمدى ساحنالادىم. بيىلعى ماۋسىمنىڭ سپەكتاكلدەرىنە قاراساڭىز، بارلىعى تاريحي قويىلىمدار. ال، «قازا مەن جازا» - بۇگىنگى قوعامنىڭ كەلەڭسىز تۇستارىن كوز الدىڭىزعا اكەلەتىن زاماناۋي دراما. ءاسانالى اعا ەكەۋمىز دايىندىق جۇمىستارىن تورت-بەس اي بۇرىن باستاپ كەتتىك. وزەكتىلىگى سول، بۇگىنگى سوت بيلىگىنىڭ جاعدايى، ادىلەتسىزدىك كەڭىنەن كورىنىس تاپقان كريمينالدىق دراما جاقىن كۇندەرى جارىققا شىقپاق. ءقازىر سوڭعى دايىندىق جۇمىستارىن پىسىقتاپ جاتقان جايىمىز بار. كورەرمەننىڭ كوڭىلىنەن شىعۋى ءتيىس دەپ ويلايمىن. ويتكەنى، ءبىر قىزدىڭ باسىنداعى تاعدىر زالداعى كورەرمەننىڭ كوز الدىندا ءوتىپ جاتىر، ءالى دە ءوتۋى مۇمكىن. قىسقاشا ايتقاندا، ي.ۆوۆنيانكونىڭ ەڭبەگى – كورەرمەننىڭ وزدەرى تۋرالى سپەكتاكل.

شىنار جانىسبەكوۆا، اكتريسا:  

-ماعان بەرىلگەن ءرول ءشاپيعا بەينەسى جاعىمسىز كەيىپكەر دەگەنمەن ونى اقتاۋدىڭ دا جولىن تاۋىپ كوردىم. سەبەبى، جامان ادامنىڭ ءوزىنىڭ ءبىر جاقسى تۇسى بولاتىنى انىق. ول دا انا، بالاسى ءۇشىن سونداي ۇلكەن وتىرىككە بارىپ، جاس قىزدىڭ تاعدىرىنا بالتا شابادى. بالاسىن قۇتقارۋ ماقساتىمەن عانا اسەلگە جالا جاۋىپ، جانۇياسىنىڭ بەرەكەسىن ساقتاماق بولادى. كەيىپكەردىڭ سيپاتىنا كەلسەم، اۆتور ونى وتە جەككورىنىشتى ايەل ەتىپ كورسەتكەن. ءبىز ونى «جۇمسارتۋعا» تىرىستىق. سونداي-اق، ەرەكشە بەينە دەپ تە ايتا المايمىن. كورەرمەن ونىڭ العاشقى سوزىنەن-اق جاعىمسىز كەيىپكەر ەكەنىن بايقاي الادى. ال، سپەكتاكل تاڭ قالدىرارلىق دەپ ويلامايمىن. ويتكەنى، دراماداعى وقيعالار كورەرمەنگە تاڭسىق ەمەس. الەمدە، قوعامدا كۇن سايىن ورىن الىپ جاتىر دەۋگە بولادى. تەك كورەرمەن وي ءتۇيىپ قايتۋى كەرەك. ءشاپيعانىڭ تۇبىنە جەتكەن «تاماعى توقتىق، جۇمىسى جوقتىق، ازدىرار ادام بالاسىن...» دەگەن اتالى ءسوز ەكەنىن بىلسە دەيمىن. سپەكتاكلدەگى ءشاپيعا ءرولى ارقىلى كوپشىلىك بار جاعدايدى جاساپ العان، ءبىراق نە ۇلدىڭ، نە قىزدىڭ تاربيەسىنە كوڭىل بولمەيتىن ايەلدىڭ قوعامعا ءقاۋىپ اكەلەتىنىن ءسوزسىز ۇعىنادى دەگەن سەنىمدەمىن.

اجارلىم باقىتجانوۆا، اكتريسا:

-ماعان ۇسىنىلعان ءرول – اۋىلدان كەلگەن اسەل دەگەن قىز. اكەسىز وسكەن، اناسى ناۋقاس اسەلدى ءبىر ۇلكەن كىسى قالاعا جۇمىسقا شاقىرادى. ءسويتىپ، اۋىردىڭ استىمەن، جەڭىلدىڭ ۇستىمەن ءجۇرىپ ۇيرەنگەن وتباسىنىڭ ۇيىندە قىزمەتشى بولىپ جۇمىس ىستەيدى. سول ۇيدە ءجۇرىپ سپەكتاكلدىڭ نەگىزگى وقيعاسى كىسى ولىمىنە كىنالى دەپ تابىلادى. وسى تۇستا باي مەن كەدەيدىڭ قوعامداعى ورنى ايقىندالا باستايدى. ياعني، اقشا مەن تانىس كىمدە بولسا زاڭ سونىڭ ىعىنا جىعىلاتىنىنا اسەلدىڭ كوزى جەتەدى. تەرگەۋدەن شارشاعان ونىڭ ءۇمىتى ءۇزىلىپ، جازىقسىز بولسا دا «كىنالىمىن» دەپ سويلەيتىن جەرى بار. ءبىراق تا، اقىرىندا ادىلەتتىڭ اق تۋى جەلبىرەپ، قىلمىسكەر تابىلادى. سپەكتاكل بارىسىندا ءارتىستىڭ «شورتاندار – ەركىندىكتە، شاباقتار – قاماۋدا» دەگەن ءبىر ءسوزى بار. وسى ءبىر اۋىز ءسوز كريمينالدىق درامانىڭ مازمۇنىن اشىپ تۇرعان سياقتى.

مەرۋەرت وماربەكوۆا، اكتريسا:

ء-شاپيعا رۇستەم قىزى – ماعان بەرىلگەن ءرول ەكەن. وزىمە ۇنايدى. كەيىپكەرگە كەلسەم، نە ىشەم، نە كيەم دەمەيتىن، سونداي باي دا ىسىراپشىل ايەل. ءبىراق تا، قۇلقىننىڭ ق ۇلى بولعان ايەل اقىرىندا جازاسىن الادى. ساباسىنا كىم تۇسىرەدى، قالاي كۇناسىنىڭ جازاسىن تارتادى ونى قۇپيا قالدىرا تۇرايىن. دراما مازمۇنىنىڭ اشىلۋىنا ءشاپيعا بەينەسى دە سەپتىگىن تيگىزگەن. ياعني، قاراپايىم تۇردە ايتقاندا، جاقسىلىق جاساعان جاقسىلىققا كەنەلەدى، جاماندىق جاساعاننىڭ الدىنا جاماندىق اينالىپ كەلەدى. سپەكتاكلدىڭ جالپى سيپاتى تۋرالى ءوز ويىم وسىنداي. ال، ءاسانالى اعامىزدىڭ رەجيسسەرلىگىمەن ەكىنشى قويىلىمعا قاتىسىپ وتىرمىن. العاش رەت ن.حيكمەتتىڭ «فارحاد پەن شىرىنىندا» باستى ءرول مەحمەنەبانۋدى وينادىم. ول سپەكتاكلدى اساناعامىز ءبىر جىلدان اسا  ۋاقىت دايىندادى. اعامىزبەن جۇمىس ىستەۋدىڭ ءوزى وتە كەرەمەت. ايتقاندارىن ءۇستىرت تىڭداماي، سابىرلىلىقپەن تىڭداپ، تاپسىرماسىنا بايىپتىلىقپەن قاراۋ قاجەت. اسىرەسە، ەسكەرتۋلەرىنىڭ استارىندا نە جاتىر سونى ۇعىنۋعا تىرىسامىز. باستى تالاپتارىنىڭ ءبىرى – سپەكتاكلدە ايتىلاتىن سوزدەردىڭ بىرەۋى دە جانە ءبىر ءارپى دە ءتۇسىپ قالماۋى ءتيىس. سوندىقتان، ءاسانالى اعامىز ءسوزدىڭ كورەرمەنگە دۇرىس جەتۋىن باسا قاداعالايتىن بىردەن-بىر رەجيسسەر.

ايتا كەتەيىك، قازاقتىڭ مەملەكەتتىك م.اۋەزوۆ اتىنداعى اكادەميالىق دراما تەاترى  27-ماۋسىمدا ءاسانالى ءاشىموۆ رەجيسۋراسىمەن ساحنالانعان ي.ۆوۆنيانكونىڭ «قازا مەن جازا» كريمينالدىق دراماسىنىڭ پرەمەراسىن نازارلارىڭىزعا ۇسىنا وتىرىپ تەاتردىڭ بيىلعى 89-ماۋسىمىن قورىتىندىلايدى. سوندىقتان بيىلعى ماۋسىمنىڭ قويىلىمىنا بارىپ ۇول سوعۋدى ۇمىتىپ كەتپەڭىز.