قاشانعا دەيىن قازاقتى قورلاتا بەرمەكپىز؟

/uploads/thumbnail/20170708151010406_small.jpg

 

ءسىز تەلەارنالارعا قاراپ ءجۇرسىز بە، وسى.... 21 جىل بولدى، قازىرگى بيلىكتىڭ جانە ونىڭ جاندايشاپتارىنىڭ قازاقتى قورلاپ كەلە جاتقاندارىنا. ءيا، 21 جىل بولدى! بۇل شيرەك عاسىرعا جۋىق ۋاقىت دەگەن ءسوز!!!

ۇلتىمىز قازاقتانۋدىڭ ورنىنا، كەرىسىنشە، كەڭەس كەزەڭىنەن دە بەتەر، كوتىنەن كەرى كەتىپ، جاپپاي ورىستانىپ نەمەسە باتىستانىپ بارا جاتقان جاستارىمىزدى، ءتىپتى، اتا ساقالدارى اۋزىنا بىتكەن ۇلكەندەرىمىزدى كورىپ، جىگەرىم قۇم بولادى، ىلعي. بۇل نە دەگەن سۇمدىق، اي مەن كۇننىڭ امانىندا!

اناۋ مۇلدەم ۇلتتىق تاربيەدەن كەتكەلى دە، تۋرا 21 جىل بولىپتى، و سۇمدىق!  وعان ايتىپ، قايران ءسوزدى قور قىلۋدىڭ قاجەتى دە شامالى ەكەنىن، بويىندا قازاقتىڭ قانى بار ءار قازاق جاقسى بىلەدى...

ءبىر كەزدە، مۇمكىن، ءقازىر دە ۇلكەن قىزدىڭ كانالى بولعان «حاباردى» تۇسىنۋدەن قالعانىمىزعا قاشان؟

وسى «حابار» سوڭعى كەزدەرى «Habar-stars» دەگەن اتى اعىلشىنشا،زاتى قازاقشاسىماق ءبىر شوۋ حابار ويلاپ تاۋىپتى. ونى جۇرگىزەتىندەردىڭ بارلىعى دا بەينە ءبىر سيركتەگى سايقىمازاقتارداي، ورەسكەل ءارى دورەكى سويلەيتىن جاندار ەكەن. بۇل دا قازاقتىڭ قازاقتى قورلاۋى ەمەي، نەمەنە؟

ءجا، تەلەحاباردىڭ جۇرگىزۋشىلەرىن قويا تۇرىپ، وسى جوبانىڭ تاقىرىبىنا نازار اۋدارىپ كورەيىكشى. اعىلشىنشا بىلەتىن ۇيدەگى نەمەرەمنەن سۇراپ ەدىم، ول:

-اكە، سونى دا بىلمەيسىڭ بە؟ ول «حابار-جۇلدىز» دەگەن ءسوز،- دەپ قاراپ وتىر.

ءيا، قازىرگى جاستارعا نە دەيسىڭ. تۇسىنگەن بولىپ، باسىمدى يزەگەن بولىپ، ءوز بولمەمە بارىپ، وسى ماقالانى قولعا الدىم.

سوندا دەيمىن-اۋ، ءبىزدىڭ قازاقتا «جۇلدىز» دەگەن ادەمى قازاق ءسوزى بولا تۇرىپ، بۇلار ەندى ورىسشانى قويىپ، اعىلشانشا شۇلدىرلەيتىن بولعانى ما؟ بۇل دا قازاقتى قورلاۋدىڭ «جارقىن ءبىر بەلگىسى» ەمەي، اتاڭنىڭ باسى ما؟

 31 تەلەارناعى «قازاقشا كونسەرت» دەگەننىڭ شىققانىنىن دا ءبىراز ۋاقىت بولدى. تاۋەلسىز قازاق مەملەكەتىندە نەگە «قازاقشا كونسەرت» دەگەن بولۋى كەرەك؟ سوندا ولار ءبىزدىڭ سورلى قازاقتى مۇسىركەگەن بولىپ، اپتاسىنا ءبىر، ءار جۇما سايىن كەشكىلىك «قازاقشا كونسەرتتەرىن» بەرەتىن بولعان. وسىنىڭ وزىنەن-اق، ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىز مەملەكەت ەمەسىن اڭعارۋ قيىن ەمەس.

ال، ەندى وسى «قازاقشا كونسەرتتى» جۇرگىزەتىڭ ۇزىندى-قىسقالى ەكى قازاق جىگىتىنىڭ ماس ادامدارشا بۇراڭ-بۇراڭ ەتىپ، اۋىزدارىنا كەلگەندەرىن «وتتاۋلارىن» قالاي تۇسىنۋگە بولادى؟ ولار سوندا وسى تەلەحاباردىڭ اتىنىڭ ءوزى قازاقتى قورلاپ تۇرعانىن بىلمەگەندەرى مە؟ بولماسا، ولارعا ءبارى ءبىر مە؟ ۇلتتىق نامىستان جۇرداي بولعان ءبىزدىڭ قازاقتىڭ انا ەكى جۇرگىزۋشىسى سياقتىلارى دا ءبىزدىڭ ۇلتىمىزدى ابدەن قورلاپ بىتكەنى، مەنىڭ جانىمدى ايازداي قاريدى!

ءيا، قۇرمەتتى، بويىندا ۇلتتىق نامىستارى بار قازاق ازاماتتارى!

ءبىز قاشانعى وسى ۇلتىمىزدى اشىق ۇردە قورلالاعاندارعا توزە بەرمەكپىز، وسى؟  «الاشتىڭ» ارداقتىسى، ءمىرجاقىپ دۋلاتتىڭ «ويان، قازاق!» لەگەن ۇرانىن ارادا ءجۇز جىلداي ۋاقىت وتكەندە، تاۋەلسىز مەملەكەت اتانعاندا، تاعى ءبىر رەت بار داۋىسىممەن ايعايلاپ ايتقىم كەلەدى. ءبىراق، مەنىڭ سول جانايقايىمدى ەستىر قۇلاق بار ما ەكەن، اۋەلى؟!.

 

جۇماش كوكبورى،

الماتى قالاسى،

20.04.2013 جىل.

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار