ەلوردامىز استانادا «قازاق حاندىعىڭ 550 جىلدىعىنا» ارنالعان مەرەي توي باستالدى. تويدىڭ بولعانىنان، بولادىسى قىزىق دەگەندەي كوپتەن كۇتكەن ۇلى تويدا باستالىپ ۇلكەن جيىندار، كونفەرەنسيالار وتۋدە. قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىن اتاپ ءوتىپ وتىرعان سوڭ قازاق حاندىعىن قۇرعان كەرەي مەن جانىبەكتەن باستاپ، سوڭعى حانىمىز كەنەسارىعا دەيىن بارىنە نە قۇرمەت كورسەتسەك تە ارتىق بولماس ەدى. الايدا، كورسەتكەن قۇرمەتىمىزدى «قازاق ەلى»  ءفيلمى توڭىرەگىندەگى اڭگىمەلەر مەن استانادعى كەرەي مەن جانىبەك كوشەسىنەن-اق بىلۋگە بولار.

بيلىككە «قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدعىن» تويلاۋ يدەياسى كورشىمىز ءھام وداقتاسىمىز  رەسەي فەدەراسياسىنىڭ پرەزيدەنتى ۆلاديمير ءپۋتيننىڭ ءبىزدىڭ مەملەكەتتىلىگىمىزگە كۇمان كەلتىرگەن سوزدەرىنەن كەيىن تۋىپ ەدى. حاندىقتىڭ 550 جىلدىعىن تويلاۋ ارقىلى تاريحىمىزدىڭ كەشە عانا پايدا بولماعانىن دالەلەپ ولگەنىمىزدى ءتىرىلتىپ، وشكەنىمىزدى جاڭعىرتپاق بولعان ەدىك. نەگىزىندە حاندىقتىڭ تويى ءباز بىرەۋلەردىڭ «قازاقتا مەملەكەت بولماعان»،- دەگەن ساندىراقتارىنا جاۋاپ قانا بولىپ قالماۋى كەرەك ەدى. «قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعان»  اتاپ ءوتۋ - شەشىمى تابىلماي كەلە جاتقان ماسەلەردى شەشۋدىڭ ورايى ەدى. ءبىراق، ءبىز سول ورايلارىمىزدى ۇتىمدى پايدالانا المادىق. ناقتىراق ايتساق، ۇتىمدى پايلانۋ تۋرالى بىزدەن ۇسىنىستار بولدى، ءبىراق ءبىزدىڭ بيلىك حالىقتى تىڭداۋدان قالعانىن تاعى ءبىر مارتە  كورسەتتى.

وسى جىلدىڭ «قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىن» اتاپ وتەتىن جىل بولىپ بەلگىلەنىسىمەن «قامشى» پورتالىندا «پەتروپاۆل مەن پاۆلودار كەرەي مەن جانىبەك اتالسىن» دەگەن ۇسىنىسىمىزدى ورتاعا تاستاعان ەدىك. بۇل ۇسىنىس بۇكىل ينتەرنەت قولدانۋشىلارىنىڭ قولداۋىنا يە بولىپ، وسى كۇنگە دەيىن تالقىلانىپ كەلەدى، ءبىراق ارادا 10 اي وتسە دە رەسمي بيلىك وكىلدەرىنىڭ بىرەۋى دە بۇل ۇسىنىسىمىز توڭىرەگىندە جۇمعان اۋىزدارىن اشپادى.  بۇل  ۇسىنىس توڭىرەگىندە كەرى پىكىردەگىلەر دە بولىپ، قالا اتىنا كىسى ەسىمى بەرىلمەيدى دەپ جاتتى. ءبىراق ءبىزدىڭ ەلدە عانا ەمەس، كىسى اتىمەن اتالعان قالا، وبلىستار الەمنىڭ قاي جەرىندە  دە بولسىن كەزدەسەدى. وعان مىسال، ۆاشينگتون شتاتى مەن قالاسى. ەندى بىرەۋلەر كەرەي مەن جانىبەك قازاق حاندىعىن قازاقستاننىڭ سولتۇستىگىندە ەمەس، وڭتۇستىگىندە قۇرعان، وبلىستار مەن قالالاردىڭ قىزىلجار مەن كەرەكۋ دەگەن ءوز اتتارى بار دەپ جاتتى. بۇل ۇسىنىسىمىز دا وبلىس اتاۋلارىن كەرەي مەن جانىبەك دەپ، وبلىس ورتالىقتارىن ءوزىنىڭ تاريحي اتى قىزىلجار مەن كەرەكۋ دەپ اتالسىن دەدىك. ياعني، سولتۇستىك قازاقستان وبلىس دەگەن اتاۋدىڭ ورىنىنا -كەرەي حان وبلىسى دەپ، پەتروپاۆلدىڭ ورىنىنا- قىزىلجار دەگەن ءوز اتىن قويۋدى، پاۆلودار وبلىسى دەگەن اتۋدىڭ ورىنىنا- جانىبەك حان وبلىسى دەپ، ورتالىعىن- كەرەكۋ دەپ وزگەرتۋدى جازعان بولاتىنبىز. تاۋەلسىزدىگىمىزگە 24 جىل بولسا دا پەتر مەن پاۆەلدىڭ اتىنان قۇتىلا الماعاندىقتان، قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىن اتاپ ءوتۋ بارىسىندا ورايدى ۇتىمدى پايدالانىپ، ءوز حاندارىمىزعا ورىستىڭ پاتشاسىن «قۋىپ شىعارتساق» دەگەنبىز. وسىز دا سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى ەرىك سۇلتانوۆقا قىزىلجاردا پەتر مەن پاۆەلگە ەسكەرتكىش اشۋعا كومەك بەرۋىن سۇراپ، "پkz سيەۆەرو كازاحستانسكايا وبلاسنايا» گازەتىندە «لاد»، «سويۋز كازاكوۆ»، «رۋسسكايا وبششينا» دەگەن ۇيىمدار قول قويعان اشىق حات جازىلعان بولاتىن. ءبىز كەرەي مەن جانىبەتكەن «قىزعانىپ» جۇرگەندە ولار ءوز پاتشالارىنىڭ ەسكەرتكىشىن قويماق ەكەن. كەرەي مەن جانىبەك قازاق حاندىعىن وڭتۇستىكتە قۇردى دەگەن سوزگە كەلسەك، قازاق حاندىعى بار قازاققا، بار قازاق جەرىنە ورتاق، ولار تۇتاس قازاقتىڭ حانى بولدى. سوندىقتان، ولاردىڭ قازاق حاندىعىن قاي جەردە قۇرعانى ماڭىزدى ەمەس، قازاق ەلىنىڭ قاي جەرى بولسىن ولارعا تاۋەلدى. ءبىز ولاردىڭ اتىنا قازاق ەلىنىڭ قاي جەرىن بەرۋدەن بولسا دا تارلىق ەتپەۋىمىز كەرەك، ويتكەنى، بىزگە وسى دالانى سىيلاعان سولار، ءتىپتى وڭتۇستىك، شىعىس، باتىس قازاقستان وبلىستارى دەپ جۇرمەي-اق، 14 وبلىسىمىزدىڭ اتاۋىنا دا قازاق حاندىعىنىڭ وركەندۋىنە ۇلەس قوسقان 14 حانعا 14 وبلىستى بەرىپ، قالا اتاۋلارىن قازىرگى اتىمەن اتاساق تا ارتىق بولماس ەدى.

قازاق حاندىعىن تويلاۋ- تەك تاريحي كۇندەردى سانامالاۋدان اسپاي قالماۋى ءتيىس! ايتىلعان ەكى وبلىستان تىس، ءالى دە ەلىمىزدە وتارلىق قامىتىن كيگەن قالالار مەن كوشەلەر جەتىپ ارتىلادى. ال قازاق حاندارىنىڭ ابىلاي حاننان باسقا ەشبىرىنىڭ كوشە اتىنا دا يە بولا الماي جۇرگەنىن بۇرىن دا جازعانبىز. ەندەشە، قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىن پايلالانا وتىرىپ، وتارشىلاردىڭ اتىنداعى كوشەلەر مەن قالالاردى حاندارىمىزدىڭ اتىنا اۋىستىرىپ الۋىمىز كەرەك. بيلىك توي تويلاۋدى بىتكەن سوڭ «قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىنىڭ» قورتىندىسىندا حاندارعا سىي جاساۋى ءتيىس.

تۇردىبەك قۇرمەتحان