شىعىس مادەنيەتى- كەمەل شىڭىنا جەتكەن اسا باي قۇندىلىقتارعا تولى تىلسىم الەم. زامانا پاراقتارى اشىلعان سايىن ونىڭ قايتالانباس ورنەكتەرى ءوزىنىڭ جۇمباققا تولى سىرلارىمەن ادامزات نازارىن باۋراپ الاتىن قاسيەتتەرىننەن ارىلماق ەمەس. شىعىس مادەنيەتىنىڭ سان ءتۇرلى قاتپارلارعا يە كۇردەلi الەمi، باي ميفولوگياسى، قولدانبالى ونەرىندەگىايشىقتاردىڭ قايتالانباس فورمالارى، ۇلتتىق اۋەندەرى - شىعىس مادەنيەتiنiڭ عاجايىپ الەمىنىڭ قۇرامداس بولەگىن تۇزەدى.تاڭعاجايىپ ولەڭ ناقىشتارى –عازالدارى، سىرعا تولى بي ەلەمەنتتەرى، ءساندى دە سالتاناتتى ساۋلەت ونەرى، تاماشا ءمۇسiندەر گالەرەياسى، شىعىس ۇستالارىنىڭ قولىنان شىققان زەرگەرلىك بۇيىمدار، ۇلتتىق كيىمدەرى مەن اس ءمازىرى، كونەدەن مۇرا بولىپ كەلە جاتقان سالت-داستۇرلەرىوزىنىڭ قانىق بوياۋىنەشقاشان جوعالتپايدى، قايتا ۋاقىت وتكەن سايىن ادامزات بالاسىنىڭ قىزىعۋشىلىعىن كۇشەيتە ءتۇسىپ، باۋراپ الاتىن قاسيەتى تەرەڭىنەن تامىر جايۋدا.
بۇگىندە وسىنداي كوركى كوز تارتارلىق سۇلۋ شىعىس مادەنيەتىنىڭ تىلسىم دۇنيەسى ءال–فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى شىعىستانۋ فاكۋلتەتىنىڭ تورىندە ورىن تەپكەن.فاكۋلتەت ءومىرىنىڭ ايناسىنا اينالعان شىعىس مۇراجايى كۇننەن كۇنگە نۇرلانىپ، مۇراجايى قورى تولىقسىپ جاتىر. مۇراجاي تەك شىعىستانۋ ماماندار نەمەسە ۋنيۆەرسيتەتىمىزدىڭ ستۋدەنتتەرى مەن ماگيسترانتتارى عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە شىعىس مادەنيەتىنە قىزىعۋشىلىق تانىتقان ءاربىر جان ءۇشىن تانىمدىق، تاربيەلىك ءمانى زور قۇندى ماعلۇماتتارادى بەرە الادى.
شىعىستانۋ فاكۋلتەتىنىڭ وقىتۋشىلارى مەن ستۋدەنتتەرى قۇرامىنىڭ بىرلەسىپ قۇرعان «شىعىس مۇراجايىنىڭ» باستى ماقساتى – شىعىس حالىقتارىنىڭ مادەنيەتىن ناسيحاتتاۋ بولىپ تابىلادى.
قازىرگى تاڭدا مۇراجايدا شىعىس حالىقتارىنىڭ سان قىرلى رۋحاني جانە ماتەريالدى الەمىنىڭ مول اقپارات بەرەتىن جادىگەرلەر جيناقتالعان:انتيكۆارلى بۇيىمدار،مۋزىكالىق اسپاپتار، ۇلتتىق كيىمدەر، قولونەر بۇيىمدارى، زەرگەرلىك بۇيىمدار، شىعىس مادەنيەتى جايىندا جازىلعان ەڭبەكتەر ت.ب. قۇندى دۇنيەلەر.
شىعىستانۋ فاكۋلتەتى جىل سايىن شىعىس مادەنيەتىنىڭ فەستۆيۆالىن وتكىزىپ تۇرادى: فەستيۆال اياسىندا فاكۋلتەتتىڭ ورتالىق زالىندا شىعىس حالىقتارىنىڭ ۇلتتىق كيىمدەرى كورسەتىلىمى وتكىزىلىپ، زال ەتنوگرافيالىق تۇرعىدا جابدىقتالادى. سونىمەن قاتار فاكۋلتەتتىڭ وقىتۋشىلارى مەن ستۋدەنتتەرى، ماگيسترانتتارى دايىنداعان شىعىس ۇلتتارىنىڭ اس ءمازىرى كورمەسى وتكىزىلىپ، فولكلورلىق كونسەرتتىك باعدارلاما ۇيىمداستىرىلادى، تۇراقتى تۇردە ەكسپوزيسيالار دا ءوتىپ تۇرادى. سول سەكىلدى مۇراجايدا وتاندىق جانە شىعىس مادەنيەتتەرى قايراتكەرلەرىنىڭ شىعارماشىلىعىنا ارنالعان كورمەلەر دە ءجيى ۇيىمداستىرىلىپ تۇرادى. شىعىس مۇراجايى — تەك قانا ءىرى كورمە كەشەنى عانا ەمەس، سونداي-اق 5 عىلىم دوكتورى مەن 25 عىلىم كانديداتى عىلىمي زەرتتەۋ جۇرگىزەتىن عىلىمي-زەرتتەۋ ورتالىعى. مۇراجايدىڭاۋقىمدى بولىگىن الىپ جاتقان تۇراقتى ەكسپوزيسيانى قۇرايتىن «شىعىستىڭ كوركەم مادەنيەتى»، «جۇڭگو ونەرى»، «جاپونيا ونەرى»، «كورەيا ونەرى»,« وڭتۇستىك شىعىس ازيا ونەرى»,«يران ونەرى»، «اراب ەلدەرى ونەرى» «ءۇندى ونەرى»، «تۇرىك ونەرى»، « قازاقستان مەن ورتا ازيا ونەرى»، «مونعوليا مەن تيبەت ونەرى»جايلى جارقىن كورىنىس بەرەتىن تۇراقتى ەكسپوزيسيالار شىعىس مادەنيەتىنىڭ ءار ءتۇرلى باي كوللەكسياسى وتكەن ءداۋىر مەن زامانۋي ونەرى شەبەرلەرىنىڭ شىعارماشىلىعىمەن تانىستىرادى.
مۇراجايدا عىلىمي-زەرتتەۋ بولىمىدەرىنىڭ نەگىزىندە شىعىس حالىقتارىنىڭ مادەني مۇرالارىن، زاماناۋي كەلبەتىن، بولاشاعىن كەشەندى تۇردە زەرتتەۋگە باعىتتالعان عىلىمي زەرتتەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلەدى؛ عىلىمي كونفەرەنسيالار مەن سەمينارلار، دارىستەر، شىعارماشىلىق باسقوسۋلار ءوتىپ تۇرادى، مۇنداي ءىس-شارالارعا ەلىمىزدىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن كەلگەن شىعىستانۋشى عالىمدار، ونەرتانۋشىلار، تاريحشىلار بەلسەنە ات سالىسۋدا. مۇراجاي قۇرىلعان ەكى جىل ىشىندە 20 شاقتى كورمە ۇيىمداستىرىلدى.«شىعىس مۇراجايى» شعىس حالىقتارىنىڭ تاڭعاجايىپ مادەنيەتىن جان-جاقتى تانىپ، تىڭ اقپاراتتار الامىن دەۋشىلەرگە ءوز ەسىگىن ايقارا اشادى. ەجەلگi شىعىستىڭ مادەنيەتiن، دانالىعىن، ءپالساپاسى مەن رۋحىن بەينەلەيتiن ءجادiگەرلەردiڭ تاريحىمەن تانىسىپ، مول ماعلۇماتتار العىڭىز كەلسە،كورىكتى مۇراجايىمىزعا كەلىڭىزدەر، شىعىستىڭ تاڭعاجايىپ تىلسىم الەمىنە ەنىڭىزدەر!
ايدا كەنجەبايەۆا،
ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ-دىڭ شىعىستانۋ فاكۋلتەتi قىتايتانۋ كافەدراسىنىڭ دوسەنتi.
پىكىر قالدىرۋ