18-21 qarasha aıynda zakon.kz portalynda ótken «Mınıstrge suraq qoı» atty onlaın-konferensıada QR Bilim jáne ǵylym mınıstri Aslan Sárinjipovke qoıylǵan suraqtardyń bir parasyn jabymen yqshamadap berýdi kazbilim.kz saıty jón sanapty.
QR Bilim jáne ǵylym mınıstri oqyrman suraqtaryna búı deıdi:
Oqyrman: Qazaqstanda 2016 jyldyń 1 qańtarynan bastap mektepterde senbi kúngi sabaqtar shynymen alyp tastalady ma?
Mınıstr: Búginde 6 kúndik oqytýdy alyp tastaý máselesi turǵan joq. Qandaı da bir ózgertýler tek jergilikti organdardyń sheshimimen ǵana engizilýi múmkin.
Oqyrman: Men ata-anamyn, qazir mektepte 11 synyp oqýshylary apta saıyn aldyn ala testileýden ótip turady, ol testileýdiń quny ár balaǵa 360 teńge, bul ata-analardyń qaltasyna salmaq salýda, mekteptiń osy isi qanshalyq zańdy?
Mınıstr: Aldyn ala synaqtar UBT-ǵa qarsańynda daıyndyqty shyńdaý dáne atalǵan pánder boıynsha bala bilimin anyqtaý úshin qajet. Túlekter atalǵan synaqqa óz erkimen qatysady. Mektep ákimshiligi olardy kúshteýge nemese ádistemelik quraldardy satyp alýǵa májbúrleýge quqyly emes. 2016 jyldyń qańtarynan bastap, UBT testileriniń bazasy Bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń jáne Ulttyq synaq ortalyǵynyń saıttarynda jarıalanady.
Oqyrman: Mekteptegi qazaq tili men aǵylshyn tiliniń oqytylý sapasy týraly ne aıtasyz?
Mınıstr: Kembrıdj ádistemesi boıynsha, jalpy bilim berý mektepteriniń 1-11 synyptaryna arnalǵan qazaq tilin oqytýdyń deńgeılik bilim berý baǵdarlamalary jasaqtaldy. Bıyl jańa oqýlyqtar men oqý-ádistemelik quraldar kesheni synaqtan ótýde. 2017 jyldyń qyrkúıeginen bastap, eldegi mektepterde qazaq tilin deńgeılik oqytý engiziledi. Aǵylshyn tili brıtan baspasynan shyqqan oqýlyqtarmen oqytylýda. Aǵylshyn tiliniń aptasyna tek eki saǵat qana ótkizilýinen bilim sapasy tómen qalyp otyr.
Oqyrman: UBT – ǵa baılanysty qandaı ózgerister bolýy múmkin?
Mınıstr: Mınıstrlikte UBT-nyń formatyn ózgertý boıynsha arnaıy jumys toby quryldy. Sizder kóterip jatqan barlyq eskertpeler nazarǵa alynýda. Atalmysh máselelerdi sheshý jolynda jáne psıxologıalyq, áleýmettik aýyrtpalyqty báseńdetý úshin UBT-ny birneshe ret qaıtara tapsyrý múmkindigin qarastyrýdamyz. Jalpy barlyq UBT-daǵy barlyq jańa úderister qoǵam pikiriniń negizinde jasaqtalady.
Oqyrman: Qazaqstanda joǵary synyptardyń oqý baǵdarlamalary aǵylshyn tilinde bolama?
Mınıstr: Memleket basshysy Qazaqstanda joǵary synyptardyń jáne JOO-lardyń oqý baǵdarlamalary aǵylshyn tilinde oqytýdy kezeń-kezeńmen kóshirýdi tapsyrdy. Basty maqsat – daıyndap jatqan mamandarymyzdyń básekege qabilettiligin arttyrý jáne bilim berý sektorynyń eksporttyq áleýetin arttyrý. Oǵan qosa, Qazaqstan Respýblıkasynyń bilim berýdi damytýdyń 2011-2020 jyldarǵa arnalǵan membaǵdarlamasy bizdiń aldymyzǵa joǵary bilimniń qurylymy men mazmunyn Bolon prosesiniń parametrlerine sáıkestendirý arqyly joǵary bilim berýdiń eýropalyq aýmaǵymen yqpaldastyrý boıynsha maqsattardy qoıyp otyr.
Oqyrman: 12 jyldyqqa kóshýdiń jaǵydaıy týraly ne aıtasyz?
Mınıstr: Qazaqstanda 12 jyldyq oqytý júıesi birinshi synyptarǵa 2017-2018 jyldary engiziledi. 12 jyldyq bilim berýge tolyqtaı 2020-2021 oqý jyldarynda engizý josparlanǵan. 12 jyldyq mekteptiń oqýshylary jańa pánderdi oqıdy, úsh tilde erkin sóılep, keń aýqymdy bilimge ıe bolady. Bul óz kezeginde oqýshylarǵa óz bilimin ómirde qoldanýǵa, ómirdiń kez kelgen jaǵdaılarynda básekege qabiletti bolýǵa septigin tıgizedi. Osyǵan baılanysty otandyq jáne sheteldik tájirıbelerdiń negizinde 12 jyldyq bilim berýge jańa oqýlyqtar shyǵarylady.
