Nóldikter kezeńi bastalǵaly beri Uly Otan soǵysyna qatysty negizgi tarıhty burmalaýshylar men olarǵa qarsy shyǵýshylardyń pikir qaıshylyǵy tolastamaı tur.
Negizgi pikirtalas kózi – beıbit jatqan Batys halqyna Keńes ókimetiniń soldattarynyń zorlyq-zombylyq kórsetýi, aıaýsyz qyrǵany-mys.
Bul taqyrypqa qatysty fashıserdiń belsendisi Iozef Gebbels «Kishkene ǵana shyndyǵy bar tutas ótirik» dep málimdeme jasaǵan. Kóptegen ǵalymdar, zertteýshiler atalǵan faktilerdi joqqa shyǵarýǵa tyrysyp jatsa, birshamasy el arasyndaǵy mıfterdi shyndyqqa aınaldyryp, tarıhqa engizbekshi. Eki tarap ta ózderiniń tujyrymdaryn resmı qujattarmen, túrli tásildermen qyzý jumys jasap jatyr.
Keńes áskerleriniń nemis qyzdaryn zorlaǵanyn tarıhqa engizip, qoǵam aldynda dáleldeýge tyrysqan úgitshilerdiń biri Iozef Gebbels edi. Ol óziniń pozısıasyn, óziniń kózqarasyn dáleldeýge barynsha tyrysty. Dese de, úgitshiniń bul qareketinen bereke shyǵa qoıǵany shamaly.
Gebbelstiń pikirlesteriniń biri doktor Verner Naýman batystyq jýrnalıserdiń birine bergen suhbatynda: «...biz berlındikterdi úgittep, eń bıik dárejege deıin jetkizdik. Biraq aqyrynda óz úgitimiz ózimizge qamshy bolyp tıdi» degen oı aıtqan.
«Zorlady ma? Atyńdar!»
Keńes ókimetiniń armıasyndaǵy soldattardyń nemistermen jynystyq baılanysta bolǵanyn eshkim tolyqqandy joqqa shyǵara almaıdy. Óıtkeni, soldattar men nemis qyzdarynyń arasynda bala bolǵan jaǵdaılardy júzdep, myńdap sanaýǵa bolady.
Iosıf Stalın 1945 jyldyń 19-qańtarynda jarıalaǵan №229 buıryǵynda: «Ofıserler jáne qyzyl armıa soldattary! Biz qarsylastar aımaǵyna bara jatyrmyz. Árkim óz-ózine berik ári jaýapty bolýy tıis. Jaýlanyp alynǵan jerdegi halyqqa, meıli nemis, meıli cheh, meıli polák bolsyn, shekten tys zorlyq-zombylyq kórsetilmeýi qajet. Al osy talaptardy buzǵandar áskerı jarǵylar boıynsha jaýapqa tartylmaq. Bizdiń ıeligimizge ótken aımaqtardyń halqyna jynystyq zorlyq kórsetýge qatań tyıym salynady. Qarapaıym halyqty qorlaý men zorlaý qadamyna barǵan kináliler atý jazasyna kesilsin!» - degen talap engizdi.
Dál osy jarǵyda atalǵan talaptardy buzǵan birqatar soldattar atyldy da. Bul tujyrymdy eshkim joqqa shyǵara almaıdy.
Germanıa turǵyndaryn jappaı zorlaý týraly ańyzdyń shyǵý tarıhy
Batysta Uly Otan soǵysy ýaǵynda nemis áıelderiniń jappaı zorlanýy týraly aqparattyq tolqyn 2000 jyldardyń basynda bastaldy. Bul naýqannyń oryn alýyna «Berlınniń kúıreýi» atty kitaptyń avtory, brıtandyq tarıhshy Entonı Bıvor jáne onyń faktilerine súıengen «sarapshylar» sebep boldy. Al Bıvordyń jazǵan týyndysyndaǵy tujyrymdar eshqandaı muraǵattyq dúnıelermen, resmı qujattarmen bekitilmeıdi, dáleldenbeıdi.
Ótken jyly 53 jastaǵy Mırıam Gebhardt esimdi jazýshynyń «Áskerler kelgende. Ekinshi dúnıejúzilik soǵys aıaǵyndaǵy nemis áıelderin jappaı zorlaý» atty kitaby jaryq kórdi. Nemis tarıhshysy, Konstansskıı ýnıversıtetiniń tarıh jáne áleýmettaný profesory óz týyndysynda qandastarynyń jappaı zorlaý kezeńinde kórgen azaptaryn táptishtep jazady.
Gebhardt resmı qujattarǵa súıene otyryp, zorlanǵandar sanyn 860 myń adam dep kórsetedi. Kórsetilgen sannyń tórtten bir bóligi taza nemis áıelderi. Budan bólek nemis áıelderi jynystyq jáne materıaldyq zorlyq-zombylyqtardy amerıkalyqtardan, brıtandyqtardan jáne fransýzdardan da kórdi. Avtor batys elderinde qyzý pikir qaıshylyǵyna túsip jatqan «eki mıllıon áıeldiń zorlanýy» degen kózqarasty «asyra silteý» dep baǵalaıdy.
Bizge belgili ári anyq bir aqparat bar. Ol - Uly Otan soǵysy kezeńinde beıbit turǵyndardy shekten tys basyp-janshyǵany úshin keńestik armıa qataryndaǵy 4 myń ásker jazaǵa tartyldy. Sondaı-aq, olardyń birqatary atý jazasyna kesilgen.
