Qazaqstan men Qytaıdyń "oryssha kelisimi" nesimen qaýipti?

/image/2023/09/29/crop-0_58_2293x4077_img_20230929_131401-01.jpeg

«Qazaqstan Respýblıkasynyń Úkimeti men Qytaı Halyq Respýblıkasynyń Úkimeti arasyndaǵy Taraptar memleketteriniń azamattaryna qatysty aqparat almasý týraly kelisimdi ratıfıkasıalaý týraly» zań jobasy Májiliste maquldanyp, Senatqa jetti.

Bul kelisim  áleýmettik jeliler men qandastar arasynda ártúrli pikir týdyryp otyr.  Kópti alańdatqan osy máselerge baılanysty tómendegi birneshe suraqqa naqty jaýap berýlerińizdi suraımyz.

  1. Joǵaryda atalǵan Zań negizinde Táýelsizdikten keıin Qytaıdan kelip, Qazaqstan azamattyǵyn alǵan qandastarymyzdyń málimeti Qytaı tarapy suranys jibergen jaǵdaıda olarǵa berile me? Qytaı tarapy áldeqashan azamattyq alǵan qandastarymyzdy qajet bolsa, osy Zańǵa súıenip, «buryn Qytaı azamaty boldy» degen jeleýmen keri qaıtaryp alýǵa quqyly» degen áńgimeler qanshalyqty shyndyqqa janasady?
  2. Qytaıdan kelip, azamattyqqa qujat tapsyrǵan qandastarymyzdyń málimeti olar azamattyq almaı turǵanda-aq Qytaı tarapyna berile me? Olardyń Qazaqstan azamattyǵyn alý, almaýyna Qytaı tarapy osy Zań negizinde tikeleı áser ete alady degen qanshalyqty ras? Iaǵnı Atajurtqa kelip, azamattyq alǵysy kelgen qandastarymyzdyń taǵdyryn Qytaı tarapy sheshe me? 
  3. Bul Zań bizdiń elimizge qanshalyqty tıimdi? Qytaıǵa kóship, sol eldiń azamattyǵyn alǵan qazaqstandyqtar kóp pe? Qytaı tarapy Qazaqstanǵa tıimdi qandaı aqparattar berýi múmkin? Eki el arasyndaǵy kóshi-qon tek bir jaqty ǵana, Qytaıdan kelýshiler ǵana bar, Qytaıǵa baryp, azamattyq alyp, sonda qonystanyp qalyp jatqan qazaqstandyqtar joqtyń qasy degen málimet bar. Dál qazirgi ýaqytta qansha qazaqstandyqtyń Qytaıǵa qonys aýdaryp, azamattyq alyp, turaqty turyp jatqany týraly anyq aqparat bar ma?
  4. Táýelsizdikten keıin Qytaı elinen Qazaqstanǵa oralǵan qandastarymyzdyń sany qansha? Azamattyq alǵan, ýaqytsha turyp jatqan etnıkalyq qytaılardyń naqty sany qansha?
  5. Osy kelisim arqyly Qytaıdan oralyp, azamattyq alǵan qandastarymyzdyń burynǵydaı «Turaqty tirkeýin óshirý», «Qytaı pasportyn qıǵyzý» deıtin áýreshilikten qutylatyny ras pa? Iaǵnı Qazaqstan azamattyǵyn alǵany týraly aqparat Qytaı tarapyna jetken kúni ol eldiń azamattyǵynan, turaqty tirkeýden de avtomatty túrde shyǵarylatyny osy Zańda qarastyrylǵan ba?
  6. Eger osy Zań Qytaıdan keletin qandastarymyzdyń Qazaqstan azamattyǵyn alýyna kedergi keltirip, tipti jeke bas amandyqtary úshin qandaıda bir qaýip tóndirse osy Zańdy usynǵan nemese qabyldaǵan quziretti oryndar jaýapkershilikti arqalaýǵa daıyn ba? Eger daıyn bolmasa jalpyhalyqtyq talqylaýǵa salyp, jurt pikirimen sanasýdy nege oılaımaımyz?  
  7. Zań mátinine baılanysty «Mátinder arasynda alshaqtyq bolǵan jaǵdaıda orys tilindegi mátin basym kúshke ıe bolady» deıtin sóılemdi qalaı túsinýge bolady? Sonda Qytaı men Qazaqstan arasyndaǵy, negizinen qandastarymyzdyń taǵdyryna qatysty Zańǵa orys tili negiz bola ma? Eki el arasyndaǵy memlekettik kelisim-sharttar qaı tilderde jasalady?

 "Qamshy" portaly osy suraqtardy quzyrly oryndarǵa jiberip, resmı jaýap kútetin bolady. Tıisti mınıstrlikterden kelgen jaýaptardy der ýaqytynda oqyrman nazaryna usynatyn bolamyz.

Qatysty tegter :

Pikir qaldyrý

Qatysty Maqalalar