Ol 1949 jyly burynǵy Semeı oblysy Aqsýat aýylynda dúnıege keldi. Sol aýyldaǵy aıadaı mektepte bilim aldy. Synyptasy Bolat Muqyshev: «Ol kezde mektepte balalar kóbeıip ketse, úshinshi sy­nyp ashyp, eger bala azaıa bas­tasa, synyptardy biriktirip tas­taıtyn edi. Bir topta burynnan birge oqyp kele jatqan uldar ózge balalardy qataryna qosqysy kelmeıtin. Qosyla qalǵan jaǵdaıda ár toptyń tentekteri bir-birimen shekisip, tóbeles shyǵaratyn. Mundaı kezde ortamyzdan Qadyr sýyrylyp shyǵyp, synyptastardy birlikke shaqyryp, tezge salatyn. Qaısarlyǵy men ustamdylyǵyna qarap biz onyń óskende bilgir uıym­dastyrýshy, qatal tártiptiń adamy bolatynyn sezgendeımiz», – deıdi.
Kóp uzamaı altyn uıa mektebinen túlep ushqan bozbala 1970 jyly KazMÝ-diń zań fakúltetiniń kúndizgi bólimine oqýǵa túsedi. Oqýǵa degen ynta, qıyn mamandyqty ıgersem degen talaby onyń bilim aıdynynda erkin qulash sermeýine zor septigin tıgizdi. Qadyrdyń stýdenttik jyldardaǵy bolmys-bitimin birge oqyǵan Almaty qa­lalyq advokattar odaǵynyń mú­shesi Shamsıhamar Nurjanova erekshe saǵynyshpen eske alady. «Men Qadyr Kókenulyn 1970 jyly KazMÝ-diń zań fakúltetine túsken kezden bilemin. Qadyr óziniń bilimge degen qushtarlyǵy men erekshe talaby arqyly qatarynan erekshelendi. Ol oqyp júrgende otbasyly bolatyn. Soǵan qaramastan barlyq dáristen shet qalmaıtyn. Eńbekqor jigit ózine tapsyrylǵan ǵylymı jumysyna baıyppen qarap, berilgen taqyryp aıasynda kóp izdenetin», – deıdi. Aıtqanyndaı-aq, talaptyń tulparyn saılap minip, bilim men eńbekti qatar toǵystyrǵan bolashaq zańger 1975 jyly oqý ornyn úzdik támamdaıdy.
Zań salasynyń teorıasyn je­tik meńgergen Qadyr Shynybaev ýnıversıtettiń usynysymen osy jyldyń qyrkúıeginde Semeı qalasy Kalının aýdandyq ha­lyq sotyna tájirıbe jınaýǵa jibe­rildi. Bul jerde ol tóreliktiń qyr-cyryn úırenip, ómirin zańmen baılanystyrǵan aǵalardan keńes aldy. Oqý ordasynda alǵan teo­rıalyq bilim tájirıbemen to­lys­qan kezde ǵana týralyqtyń min­berine kóterile alatynyna kóz jetkizdi. Araǵa jyl salyp mamyr aıynda Semeı oblysy Aıagóz qala­syndaǵy halyq sotyna sýdıa bolyp qa­byldandy. Qadyr ol kezde 26 jas­taǵy qylshyldaǵan jigit bolatyn.
Osylaısha Qadyr Kókenulynyń sýdıalyqtan bas­talǵan eńbek joly aǵa tergeýshi qyzmetinde jalǵasyn tapty. Ol tergeýshi qyzmetiniń úsh qaınaryn únemi basshylyqqa aldy. Onyń birinshisi – prosesýaldyq normalar. Ol qylmysty tergeý barysynda neni jáne qalaı, qandaı tártippen júrgizýge múmkindik beredi. Ekinshi – taktıkalyq qaǵı­dalar. Iaǵnı, tergeýshi qylmysty az ýaqyttyń ishinde ashyp, kinálini anyqtaýda taktıkalyq ádis-tásildi aldyn ala oılastyrady. Al úshinshi qaınar – ádeptilik qaǵıdalary. Bul tergeý isi júrgizilgende qan­daı da bir tásildi qoldaný-qol­danbaýǵa áser etedi. Qaıratty da qaısar jigit aǵasy Semeı ob­ly­synyń Kókpekti, Taskesken, Borodýlıha aýdandarynyń ishki ister bólimderinde 13 jylda nebir taǵdyrlarmen betpe-bet keldi, asyl men jasyqty aıyra bilip, san taraý joldardan ótti. Áriptesteri onyń myna bir ózekti sózin umytpaıdy: «Qylmystyq is júrgizý kezinde kúdiktiniń taǵdyry sheshiledi. Sondyqtan, tergeý barysynda biz kúdikti adamdarǵa birden qylmysker retinde qaramaı, aldymen onyń adam ekenin umytpaýymyz kerek», dep aqıqat pen zań jolyn tý etken bilikti azamat 1992 jyldyń 30 qarashasyna deıin aǵa tergeýshi bolyp jemisti eńbek etti.
Qaı salaǵa barsa da jumysy jandanyp júre beretin Shynybaevtyń jańa qyry onyń Sot júıesine aýysqan kezinde jarqyraı kórindi. Qadyr Kókenuly Semeı oblysy Kýrchatov qalalyq sotynyń tór­aǵasy bolyp taǵaıyndaldy. Sol jyldary elimizde áleýmettik-eko­nomıkalyq sala kúrt quldyrap, halyqtyń turmystyq jaǵdaıy tyǵyryqqa tirelgendeı bolyp edi. Sheshimin kútip, kún tártibine shyqqan qat-qabat sharýalardyń basy-qasynda Qadyr Shynybaev júrdi. Áriptesi, Almaty qalalyq sotynyń sýdıasy S.Qarymsaqov: «Ol qyzmetine óte tıanaqty, sot tóreligin júrgizgende ádil, ha­lyqqa jaqyn, muń-muqtajyn sheshýde zańdy durys qoldanyp, oń sheshimder qabyldaǵan aıaýly jan boldy. Kýrchatov qalasynyń basshylary men zań qyzmetkerleri arasynda bedeldi jáne qurmetti basshy retinde ózin kórsete bildi. Birneshe ret Semeı oblystyq sotynda ótken jıyndarda onyń adal qyzmet atqarǵany, halyqtyń yqylasyna bólengeni atap ótildi. Áriptesteri arasynda da syıly, úlken­ge ini, kishige aǵa bola bildi. Sot jumysynyń sapaly atqarylýyna, azamattardyń talap-tilekteri, aryz-sha­ǵymdarynyń ýaqtyly jáne der kezinde sheshilýine, zań sheńberinde ádil sheshim shyǵarýǵa belsendi atsalysqan azamat boldy», dep eske alady.
1996 jyly tájirıbeli maman elimizdiń alyp megapolısi Almatyǵa shaqyryldy. Elbasy Jarlyǵymen Almaty oblysy İle aýdandyq soty­nyń tóraǵasy qyzmetine ki­risti. Buǵan deıin esimi elge bel­gili azamattardyń qoltańbasy qalǵan asa jaýapty jumysty ol tez meńgerdi. Arty daý-damaıǵa ákep soqtyratyn jaǵdaılardyń bá­ri de sot tóraǵasynyń boıynan berik qalyptasqan úlken adamdyq bilim men bilik negizderin talap etedi. Búginde İle aýdanynyń quqyq qorǵaý qyzmetkerleri Qadyr Shy­nybaevtyń eleýli eńbegin, ilkimdi isin maqtanyshpen aıtady.
Sóıtip, az ǵana ýaqyt sheńberinde óńirdiń zańdyq júıesine oń ózge­rister engizgen azamat 2002 jyly Almaty qalasy Almaly aýdandyq №2 sotynyń tóraǵasy qyzmetine aýystyryldy. Ómir mektebinde túrli soqtyqpaly-soqpaqty joldan ótip, ábden ysylǵan maman bul jumysta da adamdyq zańǵarynan tabyla bildi.
Keıipkerimizdiń sol kezeńdegi jumysy týraly Almaty qalasy Almaly aýdandyq №2 sotynda birge bes jyl sýdıa bolyp ju­mys istegen áriptesi, Almaty qa­lalyq advokattar ujymynyń múshesi Nurbıke Eskendirova bylaı deıdi: «Sot tóraǵasy qyzmetindegi alǵashqy kúninde-aq sottar arasynda bedeldi boldy. Ol bul dárejege tulǵalyq qasıetiniń ereksheligi men kásibı biliktiliginiń arqasynda jetti. Qadyr Kókenuly qylmystyq jáne azamattyq quqyq erejelerin tıisti deńgeıde bilip, aýqymdy oılanýynyń arqasynda Zańdy tájirıbe júzinde júzege asyrdy. Sýdıalar qıyn isterdiń túıinin tarqatar kezde onymen aqyldasyp, árdaıym keńes alyp otyratyn».
Elbasymyzdyń Jarlyǵymen 2007 jyly mamyr aıynda Qadyr Shynybaev Almaty qalasy Áýezov aýdandyq № 2 sotynyń tóraǵasy bolyp bekitildi. Bul kezeńde alyp qalanyń ár aýdanynda krımogendik ahýaldy aýyzdyqtaý boıynsha aýqymdy jumystar atqarylyp jat­qan edi. Qyrýar jumystyń basy-qasynda sot tóraǵasy Qadyr Shynybaev ta boldy. «Bizdiń sot jylyna bes myńdaı azamattyq, úsh myńdaı qylmystyq is qaraıtyn. Árbir istiń zańdy qaralýyn qatty qadaǵalaıtyn. Odan bólek sot ǵımaraty tehnıkalyq bazasynyń jaqsarýyna súbeli úles qosty. Qyz­metkerlerdiń áleýmettik jaǵdaıyna basa kóńil bólip, judyryqtaı ju­myla jumys isteýge bastaı bildi», – dep eske alady áriptesi, Áýezov aýdandyq №2 sotynyń sýdıasy Rysqan Baqtyǵyzov.
Elim dep atqa qonyp, ǵıbratty isimen kóp qurmetine bólengen Qadyr Shynybaevtyń aldynda áli de talaı asýlar, baǵyndyrar bıik belester bar edi. Zańǵar zańger, ar­daqty azamat 2008 jyly 19 aqpan kúni taǵy bir jumys kúnin aıaqtap, qyzmet kóligine otyryp úlgergenimen, úıine jetpeı, júregi qysyp, aýrýhanada baqılyq boldy. Abzal azamattyń elge jasaǵan jaqsylyǵy kóp edi. Sondyqtan da aıaýly jandy dostary, áriptesteri umytpaı, árdaıym eske alady.

Derekkóz: Egemen Qazaqstan