بۇگىندە رەسپۋبليكادا اۋىلشارۋاشىلىق ءوندىرىسىن قارجىلاي قولدايتىن «اگرارلىق نەسيە كورپوراسياسى» اكسيونەرلىك قوعامى اۋىل ەڭبەككەرلەرىنە سان سالادا كومەك كورسەتىپ وتىر. ونىڭ اۋدانداردا قۇرىلعان نەسيە سەرىكتەستىكتەرى ۇلكەن ۇجىمدىق قۇرىلىمعا اينالىپ، جەرگىلىكتى كاسىپكەرلەرگە جاندى كومەك كورسەتۋدە.
جاقىندا اتالمىش كورپوراسيا باسشىسى گۇلناز اتامقۇلوۆا جانىنا شەتەلدىك ساراپشىلار مەن ءىرى ينۆەستورلاردى، ينتەنسيۆتى جەمىس-جيدەك ءوندىرىسى بار كاسىپكەرلەردى ەرتىپ جازيرالى جاركەنت وڭىرىنە ارنايى كەلدى. ساپار بارىسىندا ايدارلى اۋىلدىق وكرۋگىندەگى مىڭ گەكتاردان استام جەرگە ينتەنءسيۆتى ب ا ق وسىرگەن «جاركەنت-فرۋكت» جشس-نە ارنايى ات باسىن بۇردى. «جاركەنت-فرۋكت» ج ش س تىنىس-تىرشىلىگىن وبلىستىق ءماسليحات دەپۋتاتى مۇرات اۋباكيروۆ پەن سەرىكتەستىكتىڭ ءوندىرىستىك دامۋ سالاسىنىڭ ديرەكتورى سايات ستامقۇلوۆ تانىستىردى.
ايدارلى ەلدى مەكەنىنىڭ ىرگەسىندەگى ۇزاق جىلدان بەءرى ەگىن ەگىلمەي بوس جاتقان مىڭ گەكتاردان استام تىڭ جەردى وتكەن جىلدىڭ سوڭعى ايىندا ينۆەستور م. ىبرايەۆ قۇرعان «جاركەنت-فرۋكت» ج ش س الىپ، جەمىس باعىن ءوسىءرۋدى ويلاستىرعان. بۇل جۇمىسقا 33،350 مىڭ اقش دوللارى جۇمسالماق. جوبانىڭ ماقساتى سول – جوعارى ساپالى، باسەكەگە قابىلەتتى، ەكولوگيالىق جاعىنان تازا جەمىس-جيدەك ونىمدەرىن ىشكى، سىرتقى نارىققا شىعارۋ. سونىمەن قاتار، جىلدار بويى يگەرىلمەي بوس جاتقان قۇنارلى جەردى شارۋاشىلىق اينالىمعا قوسىپ، ەل يگىلىگىنە جاراتۋ.
مۇنداي ءىرى جوبانىڭ رەسپۋبليكا اۋماعىندا ءبىرىنشى رەت ءجۇزەگە اسىرىلعانىن ەسكەرسەك، ونىڭ ەل ءتىرشىلىگىندەگى قانشالىقتى ماڭىزدى، قۇندى ەكەنىنە كوز جەتكىزەءمىز. وسى ساپار بارىسىندا بىزگە سۇحبات بەرگەن يتالياندىق ساراپشى مونۋەل گرۋەر بۇل ب ا ق ەندى ەكى جىلدان سوڭ الەمدەگى ءونىم بەرىپ تۇرعان ەڭ ءىرى جەمىس ب ا قتارىنىڭ قاتارىنان ورىن الاتىنىنا سەنىمدىلىگىن جەتكىزدى.
مۇندا ينتەنسيۆتى ادىسپەن ب ا ق وتىرعىزۋدىڭ بارلىق تەحنولوگيالىق ءۇردىسى قاتاڭ ساقتالعان. تامشىلاتىپ سۋارۋ جۇيەسى ىسكە قوسىلعان. بۇدان بولەك، الما باققا تابيعاتتىڭ توتەنشە جاعدايلارىنان قورعايتىن، قاتتى ىستىقتا 30 پايىزعا دەيىن كولەڭكە بەرەتىن جانە قۇستاردان ساقتايتىن بيىك قادالار ورناتىلعان. باققا قاجەتءتى جەمىس كوشەتتەرى وسى ب ا ق ورنالاساتىن ايدارلى ايماعىنىڭ كليماتى مەن جەر ەرەكشەلىكتەرىنە ۇقساس وزبەكستان مەن ءتۇركيادان اكەلىنگەن. بۇل ءوز كەزەگىندە كوشەتتىڭ بىردەن جەرسىنىپ، ءوسۋ ءۇردىءسىءنىڭ كەشەۋىلدەمەۋىنە وڭ ىقپال ەتەدى. وتكەن جىلدىڭ سوڭعى ايىنا دەيىن مۇندا 578 گەكتار جەرگە ەرگەجەيلى الما، 405 گەكتارعا بۋدانداستىرىلعان ءتۇرىك الشاسى، 74 گەكتارعا شابدالى، 40 گەكتارعا الحورى جانە 13 گەكتار المۇرت، جالپى 1110 گەكتار القاپقا جەمىس اعاشتارىنىڭ كوشەتتەرى ەگىلگەن. بۇدان تىس گەربيسيدتەر مەن تىڭايتقىشتاردى جانە باسقا دا كەرەك زاتتاردى ساقتايتىن قويما سالىنعان. ب ا قتى باعىپ، كۇتۋگە 97 تەحنيكا ساتىپ الىنعان. ينتەنسيۆءتى كۇتىمءنىڭ ناتيجەسىندە بارلىق جەمىس اعاشتارى جاپىراق جايىپ، بۇرىنعى قۇلانيەك قۇمدى وڭىرگە ءوڭ كىرگىزىپ تۇر.
وتكەن جىلى كوشەت ەككەن كەزدە سەرىكتەستىك 1500 ادام جالداپ جۇمىس ءىستەتسە، ءقازىر مۇندا 650 ادام تۇراقتى ەڭبەك ەتەدى. ولاردىڭ ورتاشا جالاقىسى 100 مىڭ تەڭگەنى قۇرايدى. الداعى جىلى ەڭبەككەرلەر سانى 1500 ادامعا جەتكىزىلمەك.
جوبانىڭ سۋ كوزدەرىن پايدالانۋ جونىندەگى نەگىزگى باسىمدىق بەءرىپ وتىرعان تۇسى – جەر بەتى ءجانە جەراستى سۋ كوزدەرىنىڭ قورى: شاعىن وزەن سۋلارى جەتىسپەيتىن جاز مەزگىلىنىڭ اپتاپ ىستىق كەءزىندە قوسىمشا 4 جەراستى سۋ كوزىن بۇرعىلاۋ ارقىلى قۇدىقتاردى ىسكە قوسىپ، ب ا قتىڭ ىلعالعا دەگەن سۇرانىسى تولىق قاناعاتتاندىرىلدى. ءقازىر مۇندا قۋاتتى سۋ سورعىشتارمەن جابدىقتالعان 4 باسسەين جاساقتالعان.
– ينتەنسيۆتى باقتىڭ باستى ەرەكشەلىكتەرى – الاسا بويلى المااعاشى ەكىنشى جىلدىڭ وزىندە 30، ءۇشىنشى جىلى 80-85% ءونىم بەرەدى جانە جەمىس اعاشتارىنان ءونىم جيناۋ جۇمىستارى جەڭىل، ادام كۇشىن كوپ قاجەت ەتپەيءدى. تۇپكى ماقساتىمىز قازىرگى ب ا ق كولەمىن بولاشاقتا ءۇش ەسەگە دەيىن ۇلعايتۋ، «اگرارلىق نەسيە كورپوراسياسىنىڭ» جانە ۇكىمەتءتىڭ قارجىلاي قولداۋىن پايدالانامىز دەگەن سەنىمدەمىز، – دەيدى سەرىكتەستىكتىڭ باس اگرونومى اركاديي گونچار.
جوبا تولىق ىسكە اسقاندا جىلىنا 45-50 مىڭ توننا جەءمىس-جيدەك ونىمدەرى ءوندىرىلىپ، ىشكى جانە سىرتقى نارىققا كەدەرگىسىز جول تارتۋىنا ءىرگەدەگى تەمىرجول مەن 10 شاقىرىم جەردەگى «باتىس ەۋروپا باتىس جۇڭگو» اۆتوماگيستراءلى قولايلى جاعداي جاسايدى. ينۆەستور تاڭداۋىنىڭ ايدارلى اۋماعىنا ءتۇسۋى جاي ەمەس. ياعني، جوبانىڭ ءتيىمدى جانە ءتيىمسىز تۇسىن جان-جاقتى تەرەڭ زەرتتەپ، شەشىم قابىلداعان. سونىمەن قاتار، ينۆەستورعا ۇكىمەت تاراپىنان بەرىلەتىن سالىقتىق پرەفەرەنسيا، ينۆەستيسيالىق سۋبسيديا، كۆوتاسىز شەتەلدەن جۇمىس كۇشىن الىپ كەلۋى، تاعى باسقاسى جوبانىڭ قۇنىنىڭ ءبىرشاما ارزانداۋىنا سەپتىگىن تيگىزەدى.
جەرگىلىكتى جەردە جۇزەگە اسقان قارىمدى قارەكەتتەردى كوزبەن كورگەن «اگرارلىق نەسيە كورپوراسياسىنىڭ» باسشىسى جەءمىس وسىرۋشىلەردىڭ بۇدان ءارى قاراي كەدەرگىسىز دامۋىنا قارجىلاي قولداۋ جاساۋعا نيەت ءبىلءدىردى.
مىرزاعالي نۇرسەيىت، "جەتىسۋ" گازەتى
