اەروناۆتيكا جانە عارىش كەڭەستىگىن زەرتتەۋ جونىندەگى ۇلتتىق باسقارما اگەنتتىگىنىڭ زەرتتەۋشىلەرى كولەمى جاعىنان جەرگە ۇقسايتىن 7 عالامشاردى انىقتادى، دەپ حابارلايدى قامشى پورتالى، bbc.com سىلتەمە جاساپ.

بۇل عالامشارلار TRAPPIST-1 اتتى ۋلترا-سالقىن كۇلگىن ءتۇستى جۇلدىزشالارى بار وربيتا ماعىنان تابىلعان. سۋ قالدىقتارى تابىلعان بۇل عالامشارلار كولەمى جاعىنان جەرگە ۇقساس ەكەن.

لەج ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ استرونومى ميشەل گييون پرەسس-كونفەرەنسيادا تابىلعان عالامشارلارعا بايلانىستى ءوز پىكىرىن ءبىلدىردى:

«عالامشارلار بىر-بىرىنە تىم جاقىن ورنالاسقان. سونىمەن قاتار، عالامشاردا سۋ قالدىقتارى مەن تىرشىلىك كوزىنىڭ بارى عاجاپ ەمەس».

استرونومداردىڭ ايتۋى بويىنشا، ەكزوعالامشارلاردى «سپيتسەر» عارىشتىق تەلەسكوبىنىڭ كومەگىمەن تاپقان. وسى تەلەسكوپتىڭ كومەگىمەن ورىندالعان جاڭا اشىلۋ عالىمدار ءۇشىن وتە ماڭىزدى پروسەسس.

 7 اشىق عالامشار جەردەن 30-40 جارىق جىل قاشىقتىقتا. بالتيمورداعى عارىشتىق زەرتتەۋ ينستيتۋتىنىڭ استرونومى نيكول ليۋيستىڭ ايتۋى بويىنشا، بۇل عالامشارلارعا جەردەن  رەاكتيۆتى ۇشاقپەن 40 ميلليون جىلدا ۇشىپ بارۋعا بولادى ەكەن.

بۇگىنگى ۋاقىتقا دەيىن عالىمدار «جەرگە ۇقساس» دەپ ون شاقتى عالامشاردى انىقتاعان بولاتىن. الايدا، ەشقانداي عالامشار دالەلدەرگە نەگىزدەلمەگەن.

كەمبريدج ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ زەرتتەۋشىسى اموري تريو TRAPPIST-1 وربيتاسىنىڭ ماڭىنان تابىلعان عالامشاردا جىلۋدى ساقتاپ تۇراتىن اتموسفەرانىڭ بارىن انىقتادى. «الەمدە تىرشىلىك ەتەتىن عالامشارلاردان جەردىڭ عانا بولۋى مىندەتتى ەمەس قوي» دەپ ايتتى سۇحباتىندا.

جالپى، ناسا تىزىمىندە 3449-عا جۋىق عالامشار انىقتالعان ەكەن. الايدا، سوڭعى اشىلۋ ەل عالىمدارىنىڭ كوڭىلىن وزىنە اۋدارتۋدا. سەبەبى، TRAPPIST-1 جۇلدىزى كولەمى جاعىنان باسقا جۇلدىزدارعا قاراعاندا كىشكەنتاي جانە جارىق بتاراتۋ جىلدامدىعى دا باسەڭدەۋ. وسى ۋاقىتقا دەيىن وزگە عالامشارلىقتار جونىندەگى تارالاعان اڭگىمە، بۇگىنگى اشىلۋدا راستالعان سەكىلدى.  

اۋدارعان: گۇلىم جاقان