ءبىلىم بەرۋ گرانتتارى كونكۋرسىنىڭ ناتيجەلەرى بارلىق قاتىسۋشىلاردىڭ ءۇمىتىن اقتامادى، ويتكەنى تۇلەكتەردىڭ 30% عانا وقۋعا گرانت الدى. بۇل ستۋدەنتتەردىڭ كوبىسى اقىلى نەگىزدە وقيتىندىعىن بىلدىرەدى دەپ جازادى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى. 

سونىمەن، ەگەر بالاڭىز ءبىر جاعدايلارمەن گرانتقا ىلىكپەسە، ءارى وقۋعا تولەيتىن اقشاڭىز دا جەتكىلىكسىز بولسا، نە ىستەۋگە بولادى؟

وسى رەتتە، ستۋدەنتتەر مەن تالاپكەرلەرگە وقۋ اقىسىن تولەۋدە قولداۋ كورسەتۋ ماقساتىندا مەملەكەتتىك ءبىلىم بەرۋ جيناقتاۋ جۇيەسى ەنگىزىلگەن ەدى. ونىڭ شەڭبەرىندە ستۋدەنتتىڭ اتىنا جىلدىق 10%-دان باستالاتىن پايىزدىق مولشەرمەن 12 جىلعا دەيىن كەپىلزاتسىز كرەديت راسىمدەۋگە بولادى. بۇل جاعدايدا قازاقستان رەسپۋبليكاسى ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى «قارجى ورتالىعى» (بۇدان ءارى – قارجى ورتالىعى) كەپىلگەر رەتىندە وكىلەتتىك ەتەدى.

قارجى ورتالىعىنىڭ كەپىلدىگىمەن ءبىلىم بەرۋ كرەديتتەرىن تالاپكەرلەرگە دە، قازاقستاننىڭ بارلىق جوو-لارى مەن كوللەدجدەرىنىڭ بارلىق وقۋ نىساندارى بويىنشا ستۋدەنتتەرىنە دە الۋعا بولادى.

قازىرگى ۋاقىتتا ءبىلىم بەرۋ كرەديتتەرىن قارجى ورتالىعىنىڭ سەرىكتەس بانكتەرىندە ءار ءتۇرلى شارتاردا بەرىلەدى. 

باعدارلامانىڭ ارەكەت ەتۋ گەوگرافياسى كەڭ، سەرىكتەس بانكتەر رەسپۋبليكانىڭ بارلىق وڭىرلەرىندە جۇمىس ىستەيدى. كرەديتتەردى بەرۋ مەحانيزمى بىردەي: قارىز الۋشى بانككە بارىپ، كونسۋلتاسيا الادى، رەسىمدەۋگە قاجەتتى قۇجاتتاردى جيناپ، ولاردى بانككە تاپسىرادى. ءبىلىم بەرۋ كرەديتى قاجەتتىلىگىنە قاراي ءار سەمەستر نەمەسە جىل سايىن وقۋ ورىننىڭ ەسەپشوتىنا اۋدارىلادى.

قارجى ورتالىعىنىڭ كەپىلدىگىمەن ءبىلىم بەرۋ كرەديتىن الۋ ءۇشىن ءبىر نەمەسە ەكى قوسالقى قارىز الۋشى قاجەت. بۇل جاعدايدا قوسالقى قارىز الۋشىنىڭ تولەۋ قابىلەتتىلىگى، ياعني نەگىزگى جۇمىس ورنى بويىنشا العان تابىستارى ەسكەرىلەدى.

كرەديتتىڭ سوماسى شەكتەلمەيدى، باستىسى، وقۋدىڭ بارلىق كەزەڭدەرى ءۇشىن وقۋ قۇنىنان اسپاۋى ءتيىس.

ايتا كەتەر جايت، باعدارلاما بويىنشا جەڭىلدىكتى كەزەڭ بار، ياعني وقۋ كەزىندە جانە وقۋ اياقتالعاننان كەيىن 6 ايعا كرەديتتى تولەۋ مەرزىمى شەگەرىلەدى. كرەديتى مەرزىمىنەن بۇرىن وتەۋ كەز كەلگەن ۋاقىتتا ايىپپۇل سانكسيالارىنسىز جۇزەگە اسىرالادى.

ءبىلىم بەرۋ كرەديتتەرىن كەپىلدەندىرۋ مەملەكەتتىك باعدارلاماسىنىڭ ارقاسىندا ستۋدەنت ءوز كۇشىمەن ءوز بولاشاعىن جوسپارلاي الادى.

ال بالالارىنىڭ تابىستى بولاشاعىن جاس كەزىنەن باستاپ جوسپارلاۋعا جانە وقۋعا اقى تولەۋمەن قينالمايتىن ادامدارعا مەملەكەتتەن اقشا الا وتىرىپ، مەملەكەتتىك ءبىلىم بەرۋ جيناقتاۋشى جۇيەسى شەڭبەرىندە ءبىلىم دەپوزيتىنە بولاشاق وقىتۋعا قارجى جيناۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

 ايتا كەتەيىك، «قارجى ورتالىعى» اق قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتىنىڭ 2005 جىلعى 1 ماۋسىمداعى № 541 قاۋلىسىنا سايكەس قازاقستان رەسپۋبليكاسى ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى «قارجى ورتالىعى» مەملەكەتتىك مەكەمەسىنەن قايتا قۇرىلۋ جولىمەن قۇرىلدى. 

«قارجى ورتالىعى» اق قىزمەتىنىڭ نەگىزگى ءمانى قارجى ۇيىمدارى بەرەتىن، اقشالاي نىساندا ورىنداۋدى كوزدەيتىن ءبىلىم بەرۋ كرەديتتەرى بويىنشا كەپىلدىك بەرۋ، سونداي-اق بۇرىن بەرىلگەن مەملەكەتتىك ءبىلىم بەرۋ جانە ستۋدەنتتىك كرەديتتەردىڭ قايتارىلۋىن قامتاماسىز ەتۋ بولىپ تابىلادى.