10 قازان كۇنى اقتاۋدا اباي اتىنداعى مادەني-دەمالىس كەشەنىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مادەنيەت جانە قوعام قايراتكەرى، مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ يەگەرى، حالىق جازۋشىسى ءابىش كەكىلباي ۇلىنىڭ 80 جىلدىعىنا ارنالعان مەرەيتويلىق  ءىس-شارالاردىڭ اشىلۋ سالتاناتى بولىپ ءوتتى.

سالتاناتتى شاراعا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەمەر-مينيسترىنىڭ ورىنباسارى  بەردىبەك ساپاربايەۆ، ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ اكىمى سەرىكباي ترۇموۆ جانە ەلىمىزدىڭ ءار تۇپكىرىنەن كەلگەن ەل اعالارى، ءابىش اعانىڭ زامانداستارى، ۇزەڭگى-ارىپتەستەرى، قابىرعالى قالامگەرلەر مەن ونەر تارلاندارى، عالىمدار، جۇرتشىلىق وكىلدەرى قاتىستى.

مەرەكەلىك شارانىڭ باستاۋىندا ايتىسكەر اقىن مەلس قوسىمباي ءا.كەكىلبايەۆقا ارنالعان «ارناۋمەن» جىر دارياسىن سەلدەتتى.

شارادا ءسوز العان پرەمەر-مينيستردىڭ ورىنباسارى  بەردىبەك ساپاربايەۆ  ق ر تۇڭعىش پرەزيدەنتى، ەلباسى ن.نازاربايەۆتىڭ ماڭعىستاۋ جۇرتشىلىعىن اتالعان مەرەيتويمەن قۇتتىقتاۋىن جەتكىزدى.  

-ەڭ باستىسى «باسىمىزعا قونعان باقىت قۇسى – تاۋەلسىزدىگىمىزدەن ايرىلىپ قالماۋىمىز كەرەك» دەپ مەنىڭ باعىتىمدى قولداپ، حالىقتى سابىرلى دا، سانالى بولۋعا شاقىرعانى بارشا قازاقستاندىقتاردىڭ ەسىندە. جوعارى كەڭەستىڭ ءتوراعاسى، مەملەكەتتىك  حاتشى سياقتى بيىك لاۋازىمدى قىزمەتتەردى اتقارعان ول وزىنە ارتىلعان زور سەنىمدى ابىرويمەن اقتاي ءبىلدى. پارلامەنت سەناتىنىڭ دەپۋتاتى بولعان تۇستا دا قوعام تىنىسىن تاپ باسىپ، تۇتاس ەلدىڭ ويىنداعى ءسوزىن سويلەدى. اسىل ازاماتتىڭ مەرەيتويىن بۇگىندە تۋعان ەلى لايىقتى اتاپ وتۋدە. الماتى قالاسىنداعى ءبىر كوشەگە ءابىش كەكىلبايەۆتىڭ اتى بەرىلدى. كيەلى ماڭعىىستاۋدا ەڭسەلى ەسكەرتكىش بوي كوتەرىپ، مادەني ورتالىقتىڭ تۇساۋى كەسىلىپ وتىر. دانىشپان ابايدىڭ «سۇيەر ۇلىڭ بولسا، سەن ءسۇي، سۇيىنەرگە جارار ول» دەگەن ءسوزى بار. ەل جۇرتىنا سىڭىرگەن ەلەۋلى ەڭبەگى مەن تاريح تورىنەن ورىن العان ءابىش كەكىلبايەۆتىڭ عيبراتتى عۇمىرى حالقىمىزدىڭ جادىندا ءاردايىم ساقتالادى دەپ سەنەمىن. مەرەيتوي قۇتتى بولسىن، اعايىن!» – دەلىنگەن قۇتتىقتاۋ حاتتا.

سالتاناتتى كەشتىڭ اشىلۋىندا ايماق باسشىسى سەرىكباي تۇرىموۆ مەرەكەگە وراي الىستان كەلگەن مارتەبەلى  مەيماندارعا ريزاشىلىعىن بىلدىرە وتىرىپ، ابىشتەي زاڭعار جازۋشىنىڭ 80 جىلدىق مەرەيتويىن اتاپ ءوتۋدىڭ بۇكىل قازاق ەلى ءۇشىن، حالقىمىزدىڭ وتكەنى مەن بۇگىنىن سارالاپ،جارقىن كەلەشەگىنە باستايتىن ماڭىزى زور، اۋقىمدى، ىرگەلى ءىس بولىپ تابىلاتىنىنا توقتالدى. حالىق جازۋشىسىنىڭ مول ادەبي  مۇراسىن ۇرپاقتان-ۇرپاققا جەتكىزىپ، حالقىمىزدىڭ رۋحاني بايلىعىن ارتتىرۋ قاجەتتىلىگىن تىلگە تيەك ەتتى.

-«ءابىش كەكىلباي ۇلى كورنەكتى مەملەكەت قايراتكەرى رەتىندە ەگەمەن ەلىمىزدىڭ وسىپ-وركەندەۋىنە بار كۇش-قاجىرىن سارپ ەتتى. قازاقستان پارلامەنتىنىڭ ءتوراعاسى، مەملەكەتتىك حاتشى، پرەزيدەنت كەڭەسشىسى، سەناتور قىزمەتىن لايىقتى اتقاردى. تاۋەلسىزدىكتى باياندى ەتۋ جولىنداعى تاباندى كۇرەسىنە تاريح كۋا. ق ر تۇڭعىش پرەزيدەنتى جانىندا  ۇزاق جىلدار بويى قىزمەت ەتتى. سىندارلى ساياسي قىزمەتتە سەنىمدى سەرىگى، كۇرمەۋلى كەزەڭدە داناگوي كەڭەسشىسى بولا ءبىلدى. ەلباسىنىڭ سارابدال ساياساتىن  جۇزەگە اسىرۋدا ايانىپ قالمادى.  تاۋەلسىزدىكتى العان تۇستا كەسەك وي، استارلى پىكىر ءبىلدىرىپ، تىڭ ءتۇيىن جاساۋعا ۇمتىلدى. قوعام مەن قاۋىمدى تولعاندىرعان كەلەلى ماسەلەلەر جونىندە كەڭ تولعاپ، ادال سويلەدى. ءابىش اعانىڭ ەلدىكتى نىعايتۋ جولىنداعى ەڭسەلى ەڭبەگى ەلباسى تاراپىنان جوعارى باعالانىپ، تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ ەڭبەك ەرى اتاندى. ءبىزدىڭ كوزدەگەنىمىز – ءابىش كەكىلباي ۇلىنىڭ باي ادەبي مۇراسىن ىزگى ۇرپاق وكىلدەرىنە ناسيحاتتاۋ، وي-ساناسىنا ءسىڭىرۋ. ۇلت مارتەبەسىنە اينالعان ۇلى سۋرەتكەردىڭ ءبىر ءوزى ءبىر داۋىرگە تۇرارلىق  مازمۇنى تەرەڭ تۋىندىلارىن اتادان-بالاعا، ۇرپاقتان-ۇرپاققا امانات ەتۋ – ازاماتتىق پارىزىمىز»،- دەدى ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ اكىمى س.ترۇموۆ.

مادەني كەشەندە ءابىش كەكىلباي ۇلىنىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىنا ارنالعان  مۇراجاي جانە كىتاپحانا، فوتو كورمەلەرى  ۇيىمداستىرىلدى.

         كورنەكتى قالامگەر، دراماتۋرگ، سىنشى، مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى، فيلوسوف ءابىش كەكىلبايەۆتىڭ الار ورنى ەرەكشە. ونىڭ ەڭبەكتەرىنىڭ بارلىعى دەرلىك ەل مەن جەر، وتان تاعدىرىنا ارنالعان. الەۋمەتتىك جانە ەكونوميكالىق ماسەلەلەردى تەرەڭىنەن قاراي وتىرىپ، ەل بولاشاعى مەن كوپۇلتتى مەملەكەتىمىزدىڭ  ءال-اۋقاتى ونىڭ جادىنان تىس قالعان ەمەس. ءابىش كەكىلباي ۇلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ العاشقى مەملەكەتتىك حاتشىسى بولعان.  (1996-2002). ال، 2002 جىلدان باستاپ ق ر پارلامەنت سەناتىنىڭ دەپۋتاتتىعىنا تاعايىندالدى. II جانە III شاقىرىلىمىنداعى قازاقستان رەسپۋبلياسى پارلامەنت سەناتىنىڭ دەپۋتاتى.

I شاقىرىلىمداعى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى، حالىقارالىق قاتىناستار، قورعانىس جانە قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى.XIII شاقىرىلىمداعى قازاقستان رەسپۋبليكاسى جوعارعى كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى

ءا.كەكىلبايەۆتى تەك قازاق ەلى عانا ەمەس، سونىمەن قوسا ورىس، نەمىس، تۇرىك جانە ت.ب. ەلدەردە سۇيىكتى جازۋشى، كورنەكتى قالامگەر ءارى بىردەن-بىر ساياساتكەر دەپ تانىدى. ءابىش كەكىلباي ۇلىنىڭ مەملەكەتتىك جانە قوعامدىق ساياسي  بەلسەندىلىگىنىڭ ءرولى ەرەكشە باعالاندى.

         قازاقستاننىڭ دامۋى ءۇشىن ايانباي تەر توككەن ءابىش كەكىلبايەۆ  ەلىمىزدىڭ ەكونوميكالىق، الەۋمەتتىك، ساياسي، ەكولوگيالىق، ۇلتارالىق، ديپلوماتيالىق، حالىقارالىق ت.ب. ماسەلەلەرىندە بەلسەندىلىك تانىتتى.

         قازاقستاننىڭ دامۋ جولىن سارالاپ، حالىق تاعدىرىنا جاناشىرلىقپەن قاراپ، ازاتتىق جولىندا ۇلتتىق مۇددە مەن ۇلتتىق سانانىڭ وربۋىنە ءوز ۇلەسىن قوسقان بىردەن-بىر ازامات.

جيىندا جازۋشى تولەن ابدىك ۇلى جانە اقىنەسەنعالي راۋشانوۆتار كەش قوناقتارىنا قۇتتىقتاۋ ءسوز ارنادى.

مەرەكەلىك كەش ايگۇل ۇلكەنبايەۆا، ن.ءجانتورين اتىنداعى مۋزىكالىق دراما تەاترى اكتەرلەرى،ايگۇل قوسانوۆالاردىڭ ورىنداۋىنداعى «ماڭعىستاۋ» پوەتيكالىق قويىلىمىنىڭ ساحنالانۋىمەن جالعاستى.

كەش  قوناقتارىنىڭ الدىندا ن.ءجانتورين اتىنداعى مۋزىكالىق دراما تەاترى اكتەرلەرى، گۇلسينا ميرعالييەۆانىڭ  تەاتر مەكتەبى، حالىقتىق ۇجىم «جورعا» بي ءانسامبلى ءا.كەكىلباي ۇلى شىعارمالارى مەن سۇحباتتارىنىڭ نەگىزىندە تەاترلاندىرىلعان «امانات ارقالاعان ابىز» اتتى پرولوگتى ساحنالادى.

سالتاناتتى جيىننىڭ سوڭى  تامارا اسار، حالىقتىق ۇجىم «جورعا» بي ءانسامبلىنىڭ ورىنداۋىنداعى  «ءابىش الەمى» قويىلىمىنا ۇلاستى.