ەلباسىنىڭ قازاقستان حالقىنا ارناعان «نۇرلى جول – بولاشاققا باستار جول» جولداۋىندا اتاپ كورسەتىلگەن ۇلتتىق مەرەكەلەردىڭ ءبىرى – قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىق مەرەيتويىن دايىنداۋ جانە وتكىزۋ جونىندەگى 37 تارماقتان تۇراتىن وڭىرلىك ءىس-شارالار جوسپارى جاسالدى.
وبلىس اۋماعىندا وبلىستىق تىلدەردى دامىتۋ باسقارماسىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن «تەكتى ءسوزدىڭ تورەسى – تەرمە» جىرشى-تەرمەشىلەر بايقاۋى، بيكەن ريموۆا اتىنداعى دراما تەاترىنىڭ ۇجىمى ابىلاي حاننىڭ ءومىرىن بەينەلەيتىن ق.بەكحوجيننىڭ «ۇلان اسۋ» تاريحي قويىلىمى، ت.ءالىپبايدىڭ «توميريس» تاريحي-دراماسىن كورسەتتى. تالدىقورعان قالاسىنداعى «جاستار» سپورت سارايىندا قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ 20 جىلدىعىنىڭ باستاۋ الۋ كۇنىنە وراي، نەگىزگى تاقىرىپتىڭ ءبىرى رەتىندە قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعى قامتىلىپ، كورنەكتى جەرلەر مەرەكەنىڭ ارنايى بەكىتىلگەن لوگوتيپىمەن بەزەنءدىءرىلدى. وبلىستىق بيكەن ريموۆا اتىنداعى دراما تەاترىنىڭ ارتيستەرى، جەتىسۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى مەن كوللەدجدەر ستۋدەنتتەرى، قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى مۇشەلەرى، قالا تۇرعىندارىنان قۇرالعان 2000 ادامنىڭ قاتىسۋىمەن «قازاق حاندىعىنىڭ تاريحى»، «جەتى جارعى» تاريحي قويىلىمدارى كورسەتىلدى. ءباسى بيىك ورتاق مەرەكەگە وبلىس ونەرپازدارىمەن قاتار قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن ءارتيسى لاكي كەسوگلۋ، «جىگىتتەر» توبى قاتىسىپ، جوعارى دەڭگەيدە ۇيىمداستىرىلدى.
ءى.جانسۇگىروۆ اتىنداعى مادەنيەت سارايىندا وتكەن وبلىستىق مادەنيەت، مۇراعاتتار جانە قۇجاتتاما باسقارماسى مەن وبلىستىق اسكەري كوميسسارياتتىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن ۇلى جەڭىسءتىڭ 70 جىلدىعىنا ارنالعان «70 جۇلدىزدى كۇن» اكسياسىنىڭ باستاۋ الۋ شاراسىنا قاتىسقان ۇوس ارداگەرلەرى مەن تىل ەڭبەككەرلەرىنە، اسكەري بولىمدەر ساربازدارى مەن قالا جاستارىنا قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىنا ارنالعان بەينەباياندا ەرلىك پەن ەلدىكتىڭ تاريحىنان سىر شەرتىلىپ، تاقىرىپتىق اندەر ورىندالدى.
قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعى اياسىندا وبلىس اكىمىنىڭ قاتىسۋىمەن «جاستار» ساياباعىنا كوك شىرشا، تيان-شان شىرشاسى، قاراعايلاردىڭ 200 تۇپتەن استام جاس كوشەتتەرى وتىرعىزىلدى. قاراساي اۋدانىندا زيالى قاۋىم وكىلدەرى مەن جاستاردىڭ قاتىسۋىمەن «ءبىزدىڭ تاريحىمىز بىرىگۋ تاريحى» تاقىرىبىندا عىلىمي كونفەرەنسياسى ۇيىمداستىرىلسا، تالدىقورعان قالاسىندا «ماڭگىلىك ەل»، پانفيلوۆ اۋدانىندا «قازاق ەلى» اقىندار ايتىسى جوعارى دەڭگەيدە وتكىزىلدى.
استانا قالاسىنداعى ونەر اكادەمياسىنىڭ جامبىل زالىندا ءسۇيىنباي ارون ۇلىنىڭ 200 جىلدىعىنا ارنالعان حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسى، الماتى وبلىسىنىڭ اكىمدىگى، «نۇر وتان» پارتياسى، ق ر مادەنيەت مينيسترلىگىنىڭ بىرلەسىپ ۇيىمداستىرۋىمەن «الاتاۋدىڭ اقيىعى» اتتى حالىقارالىق رۋحاني-تانىمدىق كونفەرەنسيا وتكىزىلدى.
قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىنا وراي استانا قالاسىنداعى «بارىس» سارايىندا ەلباسىنىڭ «تاريح تولقىنىندا» اتتى كىتابىنىڭ جەلىسىمەن وتكەن گالا-كونسەرتتە ءسۇيىنباي ارونۇلىنىڭ 200 جىلدىعى كەڭىنەن قامتىلدى.
جامبىل اۋداندىق مادەنيەت جانە تىلدەردى دامىتۋ ءبولىمى تاراپىنان جىل باسىنان س.ارونۇلىنىڭ 200 جىلدىعىنا وراي «اقيىق اقىن» اتتى ءىس-شارالار جوسپارى بەكىتىلىپ، ءتيىستى مەكەمەلەرگە تاراتىلدى. جوسپارعا سايكەس، اۋداندىق ءبىلىم ءبولىمىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن «ايتىستىڭ – التىن دىڭگەگى» اتتى وقۋشىلار اراسىندا اقىننىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىنا نەگىزدەلگەن كەزدەسۋلەر مەن تاربيە ساعاتتارى وتكىزىلدى. «جىر سۇلەيى ءسۇيىنباي» اتتى وقۋشىلار اراسىندا تانىمدىق كەش، «الداسپان جىردىڭ الىبى» تاقىرىبىندا شىعارمالار بايقاۋى ۇيىمداستىرىلدى. «جامبىل اۋدانى – اقىندار مەن باتىرلار ەلى» تاقىرىبىندا اقپاراتتىق-ناسيحات توپتارىمەن بىرلەسكەن شارالار وتكىزىلدى. الماتى قالاسىنداعى جازۋشىلار وداعىندا جانە ءسۇيىنباي اتىنداعى گيمنازيا مەكتەبىندە ادەبي-تانىمدىق كونفەرەنسيا وتكىزىلدى. كونفەرەنسياعا ءسۇيىنباي مۇراجايىنىڭ كوشپەلى كورمەسى قويىلىپ، اۋداننىڭ اقىن-جازۋشىلارى مەن دەلەگاسيا مۇشەلەرى قاتىستى. كونفەرەنسيا سوڭى اۋداندىق «ءسۇيىنباي سازى» حالىقتىق، فولكلورلىق-ەتنوگرافيالىق ءانسامبلىنىڭ كونسەرتتىك باعدارلاماسىمەن جالعاستى.
تالدىقورعان قالاسىنداعى كوركەمونەر گالەرەياسىندا «قازاق حاندىعىنىڭ شەجىرەسى» اتتى وبلىستىق كاسىپقوي سۋرەتشىلەر مەن قولونەر شەبەرلەرىنىڭ تۋىندىلارىنان جيناقتالعان كورمە وتكىزىلدى. ەلدىك پەن ەرلىكتى پاش ەتكەن كورمەگە 20 سۋرەتشىنىڭ 40-تان استام شىعارمالارى كورەرمەندەر نازارىنا ۇسىنىلىپ، كاسىبي مامانداردان قۇرالعان ءادىلقازىلار القاسى جەڭىمپازداردى انىقتادى. ءبىرىنشى ورىندى «كەرەي مەن جانىبەك» تۋىندىسىنىڭ اۆتورى، تالانتتى جاس سۋرەتشى س.سارسەنبايەۆا، ەكىنشى ورىندى «قادىرعالي جالايىر» پورترەتى ءۇشىن تانىمال سۋرەتشى ا.بەيسەنبەتوۆ يەلەنسە، قازىلار قۇرامىنىڭ شەشىمىمەن جۇلدەلى ءۇشىنشى ورىن قىلقالام شەبەرلەرى د.وتەلبايەۆا مەن ب.احمەتوۆتەرگە ءبولىنىپ بەرىلدى.
جىل سايىن ءداستۇرلى تۇردە ۇيىمداستىرىلاتىن اۋدان، قالالاردىڭ مادەنيەت كۇندەرىندە «قازاق حاندىعى – ماڭگىلىك ەلدىڭ باستاۋى» تاقىرىبىندا تەاترلاندىرىلعان قويىلىمدار كورسەتىلدى. بيىل اۋدان-قالا مادەنيەت كۇندەرى الماتى جانە تالدىقورعان اۋماعى بويىنشا ەكى باعىتتا اتقارىلدى.
جامبىل وبلىسىنداعى ارنايى بەلگىلەنگەن جەرلەرگە جەتىسۋلىقتار اتىنان فولكلورلىق-ەتنوگرافيالىق انسامبلدەر مەن كاسىبي ونەر ۇجىمدارىنىڭ كونسەرتتىك باعدارلامالارى، قولونەر شەبەرلەرىنىڭ كورمەلەرى ۇيىمداستىرىلدى.
دەرەككوز: ايقىن-اقپارات
پىكىر قالدىرۋ