Búgin Ortalyq komýnıkasıalar qyzmetinde QR Aýyl sharýashylyǵy mınıstrliginiń ókilderi men «QazAgroKepil» AQ Basshylyǵy brıfıń ótkizdi. Qatysýshylar qarjylandyrýǵa qol jetkizýdi qamtamasyz etýge tartylǵan sharýalarǵa memlekettik qoldaýdyń tıimdi quraly retinde shaǵyn qalalarda jáne aýyldyq jerlerde nesıe, shaǵyn nesıelerdi kepildendirý týraly baıandady.
2017 jyly «QazAgroKepil» AQ AÓK-tiń damýyna zor úles qosty. Qazaqstandyq sharýalar úshin qoljetimdi qarjylandyrýdy qamtamasyz etetin jáne aýyl bıznesin turaqty, qarqyndy damytatyn jańa yńǵaıly qoldaý quraldary paıda boldy dep habarlaıdy Qamshy.kz aqparat agenttigi QR ASHM baspasóz qyzmetine silteme jasap.
2016 jyldyń 29 jeltoqsanynda Qazaqstan Respýblıkasynyń Úkimeti qaýlysymen nátıjeli jumyspen qamtýdy jáne jappaı kásipkerlikti damytýdyń 2017-2021 jyldarǵa arnalǵan memlekettik baǵdarlamasy bekitildi. «QazAgroKepil» AQ baǵdarlamanyń ekinshi baǵyty boıynsha, atap aıtqanda isin jańa bastaǵan kásipkerler bıznesin ashý, sondaı-aq qoldanystaǵy bıznesti keńeıtýge baǵyttalǵan shaǵyn qalalar men aýyldyq jerlerde shaǵyn nesıelerdi/nesıelerdi kepildendirý bóligi boıynsha jumys jasaıdy.
Kóptegen sharýalar nesıe alý kezinde kepil qoıý jetispeýshiligi máselelerine tap bolatyny belgili. Naryqta aýyl múlkiniń tólem ótimdiligi tómen bolýy sharýalarǵa qajetti qarajatty alýǵa múmkindik bermeıdi. Memleket, sharýalardyń máselelerin túsine otyryp, olarǵa qol ushyn sozdy jáne dál búgin olarda búdjet qarajaty esebinen kepildik alý múmkindigi bar. Qazirgi tańda, kepildendirý quraldaryn 183 sharýa paıdalandy. Erekshe atap ótetin bir jaıt kepildik alǵan 44% (80 sharýa) – bul startap-kásipkerler, ıaǵnı bıznesin jańadan ashqan kásipkerler bolyp tabylady. Jańa kásipkerlerdiń úlesi 1 jyldan 3 jylǵa deıin 24% (45 sharýa) quraıdy. Kepildik alýǵa ótinish bergen jumys istep turǵan kásipkerler úlesi – 32% (58 sharýa).
Qazirgi tańda berilgen kepildikterdiń jalpy somasy 970 mln. teńgeni quraıdy. Qaryz kepildigi boıynsha – 8,7 mln. teńge, orta kepildik somasy – 5,3 mln. teńge.
Joǵaryda atalǵan baǵdarlama aıasynda kez-kelgen kásipker aýyldyq jerlerde jáne shaǵyn qalalarda «Agrarlyq nesıe korporasıasy» qorlandyratyn kredıttik seriktestikterden jáne MQU-nan nesıe ala alady. Kepil jetispegen jaǵdaıda, kásipker kepildikti «QazAgroKepil» AQ-nan alýyna bolady.
Nátıjeli jumyspen qamtý baǵdarlamasynyń qatysýshylary jumyssyzdar, kásipkerlik áleýeti bar óz betinshe jumyspen qamtylǵandar, sonymen qatar jumys istep turǵan kásipkerler, aýyl sharýashylyǵy kooperatıvteri jáne onyń músheleri bolýy múmkin.
Kepildendiriletin nesıeniń negizgi belgileri. Eń joǵarǵy somasy-18 mln. teńgege deıin. Kepildik tek 2017 jyldyń 1 qańtarynan bastap KS/MQU bergen nesıeler boıynsha tabystalady. Nesıelendirý/kepildendirý merzimi – 5 jyl. Mal sharýashylyǵy jáne ASHÓK ashý salasynda – 7 jyl. Kepildendirýge sońǵy qaryz alýshy úshin jyldyq stavkasy 6% boıynsha berilgen nesıeler jatady.
Kepildik mólsheri ózgerip otyrady. Jumys istep turǵan bıznes úshin nesıe somasynan 50% -ǵa deıin jabylady. Jumysyn jańadan bastaǵan kásipkerler úshin nesıe somasynan 85% ıaǵnı, jumysyn jańadan bastaǵan kásipkerlerge nesıe somasynyń 15%-yn jabatyn kepildigi bolsa jetkilikti. Qalǵan 85% «QazAgroKepil» AQ jaýapkershilikke alady. Mysaly: 450 myń teńge naqty kepildik bolsa, jumysyn jańadan bastaǵan kásipker 3 mln. teńgege deıin nesıe ala alady.
Kelesi jyly kepildendirý ótinishterin 750 birlikke, al 2019 jyly – 760-qa deıin ulǵaıtý kútilýde. Iaǵnı, úsh jyldyń ishinde 1800-ge jýyq fermerler óz isin damytýǵa bizdiń kepildikti alý arqyly nesıe ala alady.
Qazirgi ýaqytta, nesıelendiretin kompanıalarmen birlesip qujattardy berýdiń birizdendirilgen júıesi ázirlenip jatyr. Atap aıtqanda, sharýa nesıe jáne kepildik alýǵa ótinish berý úshin qajetti qujattardyń jalpy tizimi qurylady. Qujattardyń biryńǵaı formýláry talqylanyp jatyr, bıznes-jospar jobasyna talaptar júıege keltiriledi.
Bul jańashyldyq sharýalarǵa nesıe nemese lızıń alý úshin naqty ýaqyt rejıminde qajetti qujattardy tapsyrýǵa múmkindik beretin «QazAgro» Holdıńiniń nesıelik ótinimderdi jınaý jáne óńdeý júıesiniń iske qosylýymen ózara baılanysty, sonymen qatar kompanıalar keńselerine aıaq baspaı, osy júıe arqyly baqylap, aqparat alýǵa jáne ýaqyt pen qarjy quraldaryn únemdeýge múmkindik beredi.