رۋشىلدىق (ولەڭدەر)

/uploads/thumbnail/20170708234816320_small.jpeg

ارتىق قۇرمەت

(استاناداعى جەرۇيىق سايا باعىنداعى پانفيلوۆ ەسكەرتكىشىن كورگەندەگى وي)

ەسىمدە جوق قاي كۇنى، ايدىڭ نەشەسى،

(جاسقا جەتپەي ۇمىتشاقتىق- اي دەسەيشى).

جەرۇيىق سايا باعى تۇرعان جەر

مومىش ۇلى باۋىرجاننىڭ كوشەسى.

 

ءۇي - ىشىممەن بارىپ ەدىك سەيىلدەپ،

سايا باقتىڭ ساف اۋاسىن جەيىن دەپ.

بالالارىم كەتتى ويناپ جۇگىرىپ،

مۇسىنگە قاراپ قالدىم ءبىراز كەيىندەپ.

 

بىلمەيمىن كىمگە، ءباز بىرەۋگە ۇقساتام،

قولدا ءدۇربى، جۇزىدە ءبىر سۇستى ادام.

قانداي سەبەپ بولدى ەكەن مۇندا قويۋعا،

كىرىپتارلىق، جارامساقتىق- اي قىستاعان.

 

ءار نارسەنىڭ ىڭعايى بار، پارقى بار،

التىنمەنەن جەزدىڭدە ءوز نارقى بار.

الماتىدا كوشە بار عوي اتىندا،

ول از دەسەڭ 28- پاركى بار.

 

سيعىزبادىم ەش قيسىنعا، ساناعا،

بابالارىم جانىن ەتكەن ساداعا

حاندارىمىزعا استانادان جەر تاپپاي،

ماسقارا بوپ قالىپ ەدى- اۋ دالادا

 

ازات ەلمىز دەسەڭ ەندى كىم سەنەر،

جالتاقتاۋمەن باسشىڭ ءالى جۇرسە ەگەر.

ساياباقتىڭ ءسانى كەتىپ قالارما ەد،

راقىمجان قوشقاربايەۆ تۇرسا ەگەر.

 

دەيمىز- اۋ قۇر: باتىر بولعان ارعى اتام،

اۋىر كەلەر ۇلتتىق سانا، ارعا تىم.

جەرۇيىعىڭ جەرگە كىرىپ كەتەرمە ەد،

تۇرسا ەگەر بەگەلدينوۆ تالعاتىڭ.

 

قاتتى ايتتى دەپ كىنالاما سەن مەنى،

اقيقات قوي جاۋدى جالعىز جەڭگەنى.

ۇرپاعىڭا قويساڭ ەگەر ۇلگى قىپ

جەتپەي تۇرما باۋىرجاننىڭ ەڭبەگى.

 

ءوزىڭ وڭعار بۇل ەلىمدى جاساعان!

نامىسى ولگەن، جىگەر - قايرات بوساعان.

ءوز ۇلىنا تاس اتادى تاسادان،

وزگەلەرگە ارتىق قۇرمەت جاساعان.

 

ءبارى وڭالار، كەلەر كۇندە بار ءۇمىت،

بابالارىم كۇتكەن بۇل كۇن زارىعىپ.

جاقپادىما ساياباقتىڭ اۋاسى،

تىنىسىمدا كەتتى مەنىڭ تارىلىپ.

 

رۋشىلدىق

 

سەن ءوزىڭ تۇقىمى ەدىڭ قاراكوكتىڭ،

جانىما جاقىن سەنى بالاپ ءوستىم.

باتىر، بالۋان ارىستار ارىلماعان،

تەكتى تۋعان تەگىمە قاراپ ءوستىم.

مەن ساعان قايىڭ شوقپار سىلتەمەدىم،

جانىڭنان جاسقاي عانا جاناپ ءوتتىم.

ازىلگە ءازىل قارىمتا ءادىل سوزبەن،

ءار باسقان قادامىڭدى ساناپ ءوتتىم...

 

قارىمتا ايتسام قاتتى ايتىپ كەتتى دەمە،

باسقا تەكسىز، تەك ءوزىم تەكتى دەمە.

قازا بەرسەڭ حانناندا ءمىن تابىلار،

ءبىر ءوزى سول بيىككە جەتتى دەمە.

«ەسكى جول»، «قاسقا جولدار» سودان قالعان،

ەرتتى دەيسىڭ ارتىنان كوپتى نەگە.

كەڭەسپەن پىشكەن توندى كەلتە قىلماي،

سىنبايدى دەگەندەيىن توپتى جەبە.

ءاز-تاۋكە، سالقام جاڭگىر، قاسىم حاندار،

قابىرعاسىن قالماقتىڭ سوكتى نەگە.

تابعاشتى تابىندىرىپ قۋاتىنا،

ورىستار ورمانىنا قاشتى نەگە.

ەسىمحان ەل ەسىندە ماڭگى قالعان،

ايبارلى ابىلايحان ەستى نەگە،

الاشتىڭ ارىستانى كەنەسارى،

ەل ءۇشىن باسكە تىكتى باستى نەگە؟!

 

قارت تاريح جەتپەي قانشا قاساڭداعان،

سىرلار كوپ تاسقا تولىق قاشالماعان.

ءۇش جۇزگە حان بولىپ سايلانعاندار،

بيلىگىن بيلەردىڭ باسا الماعان.

دەموكراتياسى دالانىڭ مىنە سولاي،

ءوزى ءبىلىپ شالىس قادام باسا الماعان.

جەكە مۇلىك، ارتىق- اۋىس مال بولماعان،

قازىناسىن حالىقتىڭ شاشا الماعان.

شەكسىز بيلىك ءبىر قولعا تيسە ەگەر،

ازعىنداپ كەتپەسپە ەدى قاشاندا ادام.

 

ۇلى جەڭىس التى الاش بىرلىگىندە،

قول باستار باتىرلاردىڭ دۇرلىگىندە.

جەڭىلىس تاققا تالاس، رۋشىلدىق،

قازاقتىڭ قاسيەتسىز تىرلىگىندە.

وتباسىن وتانىنان ارتىق كورەر،

ويلامسىز رۋشىلدار ءجۇر بۇگىندە.

بار قازاق ءبىر تۋعانىم دەپ بىلمەيدى،

ماقتانار رۋىنىڭ ىرىلىگىنە.

قازاقتى قارالاسا قارىق بولار،

قاراشى كوڭىلىنىڭ كىرلىگىنە.

 

قازاقپىز بەس ساۋساقتىڭ سالاسىنداي،

بار الاش ءبىر بولايىق الاسىنباي.

كوپتىگىن، ءجۇزىن بىرەۋ ماقتان ەتسە،

بىرەۋ ءجۇر حاننىڭ تۋعان بالاسىنداي.

دەگەندەي بۇلدانادى ءتور مەنىكى،

مىڭ جىل ءوتىپ كەتسەدە اراسىندى- اي.

ساحاباداي سەزىنەدى بىرەۋ ءوزىن،

يمان نۇرىن قۇيماستان ساناسىنا- اي.

جەمتىك تاستاپ ورتاعا جىبەرسە ەگەر،

ىرىلداپ دايىن تۇرعان تالاسۋعا- اي.

ىلەسىپ دۇشپاننىڭ ايتاعىنا،

زار بولىپ قالمايىق قارا سۋعا- اي!

 

جەتپەي ءجۇرمىز تۇتاس ۇلتتىق ورەگە،

قالاي عانا بەرىك بولسىن كەرەگە.

مەن تورەمىن، حان تۇقىمى دە مەيلى،

بىرەۋ ساعان تۇرىپ ءتورىن بەرەمە.

 

مەركىت، كەرەي، مەيلى نايمان، ارعىن دە،

جالعىز ءوزىم جاۋعا ويران سالدىم دە.

ۇلى ءجۇز نە، كىشى ءجۇز نە ءبارىبىر

ءوزى شىققان توبە بيىك ءار كىمگە.

 

ويلاي كورمە بۇلاي ەلدەن وزامىن،

باسقالار لاس، ءوزىم عانا تازامىن،

اۋليەم دەپ اسپەتتەيمە ەل سەنى،

دەسەڭ ەگەر ءدىن تاراتقان قوجامىن...

 

بۇيتە بەرسەڭ قازاعىم بۇلىنەسىڭ،

تۇزاعىنا جاۋىڭنىڭ ىلىگەسىڭ.

تومەنگە وقىساڭ شەجىرەنى بولىنەسىڭ،

وقىساڭ جوعارىعا بىرىگەسىڭ.

بار قازاق ءبىرىن- ءبىرى باۋىر تۇتسا،

كۇن تۋار ۇلت رۋحى تىرىلەتىن.

سيلاساڭ ءوز- ءوزىڭدى ءوزىمسىنىپ،

سىرتقى جاۋلار جانىنان تۇڭىلەتىن.

جامانىن جاسىرىپ، جانىڭا جاقىن تارتىپ

كەز جەتتى جاقسىلىققا ۇڭىلەتىن.

بولسا ەگەر داۋ المايدى، جاۋدا المايدى،

ءبىر اتانىڭ بالاسىنداي بىرىگەتىن.

نۇرباقىت بايراحمەت ۇلى

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار