كىتاي قازاقستان جەرى ارقىلى الەم ەكونوميكاسىن ءدۇر سىلكىندىرمەك

/uploads/thumbnail/20170709204505820_small.png

جۇڭگو ورتالىق ازيا اۋماعىندا ءوزىنىڭ ءداندى-داقىل ءدالىزىن سالۋى مۇمكىن، وسىلايشا ولار افريكا، ازيا جانە قىتايدىڭ وزىنە جىلىنا 160 ميلليون توننا ءداندى-داقىل ەكسپورتتاۋدى كوزدەپ وتىر. سونىمەن قاتار قازاقستاندىق ديقاندار وسى سۋپەرجوبادا باستى رولدە بولادى دەپ جازادى tengrinews.kz.

 

جۇڭگو ستاتيستيكاسىنا سايكەس، ورتالىق ازيا جەرىندە ەگىستىككە جارامدى 38 ميلليون گەكتار جەر بار ەكەن. سونىڭ 74 پايىزىن ياعني 28 ميلليون گەكتار جەرىن قازاقستاننىڭ جەرى الىپ جاتىر. بولاشاقتا ەلدەگى ەگىستىككە جارامدى جەرلەر 60 ميلليون گەكتارعا جەتۋى مۇمكىن.

 

باسىلىم بەيجىڭ اگرارلىق ەكسپانسياسىنان قاۋىپتەنەدى، ەگەر جۇڭگو ءوز جوسپارىن ىسكە اسىراتىن بولسا، ولار قازاقستاننىڭ جەرى ارقىلى الەمدەگى ءداندى-داقىل ساۋداسىن قازاقستاننىڭ جەرى ارقىلى ىسكە اسىرادى. "جۇڭگو جوباسىنىڭ قانشالىقتى اۋقىمدى ەكەنىن ءتۇسىنۋ ءۇشىن، رەسەيدىڭ ەكسپورتقا شىعاراتىن ءونىمىنىڭ 37،5 ميلليون توننا ەكەنىن ايتا كەتەيىك. ياعني بۇل دەگەنىمىز، جۇڭگو رەسەيگە قاراعاندا ءتورت ەسە ەكسپورت شىعارماقشى. ەگەر جۇڭگو وسى جوبانى ىسكە اسىراتىن بولسا، رەسەي ءوزىنىڭ اۋىلشارۋاشىلىق دامۋ جوسپارىن قايتا قاراۋى كەرەك بولادى. الەمدىك ساۋدادا باعا ءتۇسىپ كەتۋى دە مۇمكىن. جۇڭگو وندىرۋشىلەرىمەن باسەكەلس بولعان وندىرۋشىلەر بانكروتقا ۇشىرايدى"، - دەلىنگەن ماقالادا.

 

"جۇڭگو قازاقستان جەرىن پايدالانا وتىرىپ رەسەيگە قاراعاندا ەكى ەسە ارتىق ءونىم الىپ، 3-4 ەسە ەكسپورتقا شىعاراتىن بولسا، ءبىزدىڭ ءداندى-داقىل ەكسپورتىنان تۇسەتىن كىرىسىمىز قانداي بولادى؟" - دەگەن سۇراق قويادى اۆتور.

 

"قوسىمشا وندىرىلگەن 160 ميلليون توننا ءداندى-داقىل باعانى 30-50 پايىزعا تومەندەتىپ جىبەرۋى مۇمكىن. ءداندى-داقىل الەمدىك باعاسى جىل سايىن 1،3 پايىزعا ءوسىپ كەلەدى، ال جەر بەتىندەگى ادامدار سانى - 1،12 پايىزعا وسەدى ەكەن. ياعني تاماق ارتىلىپ قالمايدى. قازىرگى ۋاقىتتا ءبىر جىلدا 150-160 ميلليون توننا استىق جەتىسپەيدى. وسى دەفيسيتتىڭ ورنىن جۇڭگو تولتىرماقشى"، - دەيدى IFC Markets ساراپشىسى دميتريي لۋكاشوۆ.

 

"جۇڭگو وزىنە دۇرىس باعىتتا قوزعالىپ كەلەدى. الايدا "ءداندى-داقىل ءدالىزى" اتتى جوبانىڭ ءقازىر ىسكە قوسىلۋى ەكى تالاي"، - دەپ ويلايدى مامان. ونىڭ ايتۋىنشا، اقش ولارعا كەدەرگى جاساۋ ءۇشىن بارلىعىن جاسايدى، سونىمەن قاتار قازاقستان، وزبەكستان، تۇركمەنستان جانە تاجىكستان ەلدەرىنە قىسىم كورسەتەدى.

 

"ەگەر جۇڭگو قازاقستان ارقىلى ءوز جوسپارىن ىسكە اسىراتىن بولسا، وندا الەمدىك ساۋدا كۇردەلى وزگەرىسكە ۇشىرايدى. باعانىڭ تومەندەپ، ساپالى ونىمگە سۇرانىستىڭ كوبەيەتىنى انىق. ايتىلعان كولەمدەر - بۇل وتە كوپ. ولار ەگەر ىسكە قوسىلسا، رەسەي ءداندى-داقىل ەكسپورتتاۋدان كوشباسشى بولمايدى. ءداندى داقىلدان تۇسەتىن پايا قازىرگىدەي بولمايدى"، - دەيدى "الور بروكەر" كومپانياسىنىڭ ساراپشىسى كيريلل ياكوۆەنكو.

 

سونىمەن قاتار ءبىرشاما ساراپشىلار جۇڭگو جوباسىن فانتازيا نەمەسە جاھاندىق الاياقتىق دەپ اتادى. "بۇل جوبا "ءدالىز" دەگەننەن گورى كوبىرەك "پاناما" افەراسىنا ۇقسايدى"، - دەدى اگرارلىق ساۋدا كونيۋنكتۋراسى ينستيتۋتىنىڭ باس ديرەكتورى دميتريي رىلكو.

 

"ازىرگە بۇل جوبا قيال بولىپ كورىنەدى. قىتايلىقتار كوز تىگىپ وتىرعان وسى ورتالىق ازيا اۋماعىندا سۋ تاپشىلعى بار. اۋا رايى وتە قولايسىز. قوسىمشا ءبىر دۇنيەلەرسىز مىنا جەرلەردى يەمدەنۋ وتە قيىن"، - دەيدى "سوۆەكون" اناليتيكالىق ورتالىقتىڭ ديرەكتورى اندرەي سيزوۆ. ونىڭ ايتۋىنشا، وڭىرلەردەگى ءونىم الۋدى وسى دەڭگەيدە ساقتاپ قالۋ باستى ماقسات بولىپ تابىلادى. وسىنداي اۋقىمدا وندىرىلگەن كۇننىڭ وزىندە ونى سول ەلدەن الىپ شىعۋ مۇمكىن ەمەس. وعان مىسال رەتىندە قازاقستاننان قىتايعا ەكسپورتتالاتىن از عانا مولشەردەگى ءداندى-داقىل سەبەپ بولادى"، - دەپ ءتۇسىندىردى ول.

 

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار