«اتادان ۇل تۋسا – يگى، اتا جولىن قۋسا – يگى»،-دەيدى دانا حالقىمىز. ءوزىنىڭ بويعا بىتكەن دارىندىلىعىمەن قوسا، تەكتىلىگىمەن دە ەرەكشە كوزگە تۇسكەن حالقىمىزدىڭ اتى اڭىزعا اينالعان ءبىرتۋار ازاماتتارىنىڭ ءبىرى – اباي قۇنانبايەۆ. بۇكىلالەمدىك ادەبي ارەناعا قازاقتىڭ اتىن تانىتقان ويشىلىمىزدىڭ ۇلگىلى ءومىرى تۋرالى كەڭىنەن، بارىنشا تولىق مالىمەت بەرەتىن كولەمدى تۋىندى – مۇحتار اۋەزوۆتىڭ «اباي جولى» رومان-ەپوپەياسى. وسى روماندا ءسوز بولاتىن ابايدىڭ ونەگەلى ومىرىنەن حابار بەرەتىن وقيعالاردىڭ ءبىرى – بوجەيدىڭ اسى. وسى اس بەرۋ راسىمىنە بەلسەنە قاتىسىپ، بارلىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوز موينىنا العان، ءارى ونى ءوز دەڭگەيىندە اقتاپ شىققان جاس ابايدىڭ ارەكەتىن اركىم ءارتۇرلى تۇسىنەتىن بولۋى كەرەك. ابايدىڭ ازاماتتىعى ەلگە تانىلۋ ما، ەلدى تانىتۋ ما، الدە ەسەيگەندىك پە؟

بۇل ماسەلەنى جان-جاقتى قاراستىرۋعا بولادى. ءوز ۇلتىنىڭ قامىن ويلاپ، اۋلەتتىڭ ابىرويىن كوتەرۋدى ماقسات تۇتقان جاس جىگىتتىڭ كوكەيىندە ازاماتتىق بورىشتىڭ جاتقاندىعى انىق. جاقىندارىنىڭ الدىنداعى جاۋاپكەرشىلىكتى سەزىنە ءبىلىپ، ءارى موينىنا العان ءىستى لايىقتى تۇردە اتقارا بىلگەن ابايدىڭ ەرەن ەڭبەگى – ارينە، ەسەيگەندىكتىڭ بەلگىسى ەدى. ەسەيىپ، ەتەك-جەڭىن جيناعان جىگىتتىڭ ءوز وتباسىنداعى عانا ەمەس، ۇلكەن اۋقىمداعى ماڭىزدى ىستەرگە بەلسەنە ارالاسۋى – وسىنىڭ دالەلى.

«اس ولىك ءۇشىن عانا ەمەس، اسىرەسە، تىرلىك ءۇشىن كەرەك. ولار ءولىمدى سىلتاۋ ەتىپ وزدەرىنىڭ ابىرويىن، اتاعىن، ماقتانىش، ايدىنىن دا اسىرادى»،-دەپ، جازۋشى استى كەدەيلەردىڭ ەمەس، تەك داۋلەتتىلەردىڭ بەرەتىنىن ايتا كەتەدى. بالكىم، ەلدى تانىتۋ دا اباي ارەكەتىنىڭ تۇبىندە جاتقان ماقسات دەسەك تە بولاتىن شىعار. ءبىراق، ول اقىننىڭ جان تۇكپىرىنەن شىققان قالاۋ ەمەس، حالىق اراسىندا قالىپتاسىپ قالعان كوزقاراستان ەدى.

ال ەلگە تانىلۋ جايىنا كەلەر بولساق، ابايدىڭ ونداي مۇددەنى كوزدەمەگەنىنە كامىل سەنىمدى بولا الامىز. سەبەبى، اباي ەشقاشان اتاق قۋعان ەمەس، داڭقتى ماقسات تۇتقان جوق. ەگەر ابىروي كوزدەگەن بولسا، بولىستىقتان ءوز ەركىمەن باس تارتار ما ەدى؟! ءوزىنىڭ دانالىعىمەن، ويىنىڭ تەرەڭدىگىمەن، ونەرىمەن كوزگە ءتۇسىپ جۇرگەن جاس جىگىتتىڭ مۇنداي تىرشىلىك ارقىلى ەلگە تانىلۋدى كوزدەمەسى انىق.

روماندى تەرەڭ تۇسىنە بىلگەن، ابايدى جانىمەن تاني بىلگەن ادام ونىڭ ازاماتتىق ارەكەتىنىڭ نەگىزىندە قانداي وي جاتقانىن ۇعىنسا كەرەك-تى. ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكتى مۇلتىكسىز اتقارىپ شىققان ابايدىڭ جەتىستىگى – وقىرمان كوڭىلىنە دە ۇلكەن ماقتانىش سەزىمىن ۇيالاتادى.

ارايلىم مەلدەشوۆا