استانانىڭ 20 جىلدىعىن اتاپ وتۋگە باعىتتالعان مەرەكەلىك شارالار تۋرالى تولىققاندى مالىمەت بەرەتىن رەسمي سايت ىسكە قوسىلدى، دەپ حابارلايدى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى.

«بۇگىننەن باستاپ ەلوردامىزدىڭ 20 جىلدىعىنا ارنايى وتكىزىلەتىن ءىس-شارالاردىڭ رەسمي سايتى ىسكە قوسىلدى. بارشاڭىزدى www.astanaday.kz رەسمي پاراقشاسىنا شاقىرامىز! جوسپار جاساپ، ەلوردامىزدىڭ مەرەيتويىن بىرگە اتاپ وتەيىك»، - دەپ جازدى قالا اكىمىنىڭ باسپا ءسوز حاتشىسى ەلۆيرا جۇرگەنبايەۆا فەيسبۋكتەگى پاراقشاسىندا.

جاڭا سايتتا 2018 جىلدىڭ ماۋسىم ايىنان قىركۇيەگىنە دەيىنگى مەرەكەلىك شارالاردىڭ كەستەسى بەرىلگەن. ولاردىڭ اراسىندا كونسەرتتەر، تەاترلىق قويىلىمدار، جارمەڭكەلەر مەن رەسمي، مادەني-بۇقارالىق، سپورتتىق شارالار بار.

بۇعان دەيىن حابارلانعانىنداي، پورتالدا استانانىڭ 20 جىلدىعىنا ارنالعان شارالاردىڭ ۋاقىتى، وتەتىن ورنى، بيلەتتەر باعاسى، باق-قا ارنالعان باسپا ءسوز پاراقتارى، جولدىڭ جابىلۋى مەن كولىك تۇراقتارى تۋرالى بارلىق مالىمەتتەر جاريالانادى.

ايتا كەتەرلىگى، قالا قوناقتارى مەن تۇرعىندارى ءۇشىن سونىمەن بىرگە استانانىڭ 20 جىلدىعىنا ارنالعان مەرەكەلىك شارالار تۋرالى اقپاراتتى قازاق جانە ورىس تىلدەرىندە قالالىق «iKomek» جەدەل ارەكەت ەتۋ جانە مونيتورينگ ورتالىعىنان (ول جەردە تاۋلىك بويى «109» ءنومىرى جۇمىس ىستەمەك) الۋعا بولادى.

ەسكە سالا كەتسەك، استانانىڭ 20 جىلدىعىنا وراي ەلوردادا جىل بويى 630 شارا وتكىزۋ كوزدەلۋدە.

ەلوردانى الماتىدان اقمولاعا اۋىستىرۋ تۋرالى شەشىمدى قازاقستان رەسپۋبليكاسى جوعارعى كەڭەسى 1994 جىلى 6 شىلدەدە قابىلدادى. استانانى رەسمي كوشىرۋ 1997 جىلعى 10 جەلتوقساندا جۇزەگە استى. پرەزيدەنتتىڭ 1998 جىلعى 6 مامىرداعى جارلىعىمەن اقمولانىڭ اتاۋى استانا بولىپ وزگەرتىلدى. جاڭا استانانىڭ حالىقارالىق تۇساۋكەسەرى 1998 جىلعى 10 ماۋسىمدا ءوتتى. ال 1999 جىلى استانا يۋنەسكو شەشىمىمەن «الەم قالاسى» اتاعىن الدى. قازاقستاننىڭ باس قالاسى 2000 جىلدان باستاپ استانالار مەن ءىرى قالالاردىڭ حالىقارالىق اسسامبلەياسىنىڭ مۇشەسى.

استانا — ازيانىڭ ەڭ سولتۇستىگىندە ورنالاسقان ەلوردا. قازىرگى ۋاقىتتا استانانىڭ اۋماعى 722 شارشى شاقىرىمنان اسادى، تۇرعىندار سانى 1 ميلليون اسادى. قالا ءۇش اۋداننان — «الماتى»، «سارىارقا» جانە «ەسىل» اۋدانىنان تۇرادى.

استانا قازاقستاننىڭ ورتالىعىنان سولتۇستىككە قاراي قۇرعاق دالالىق ولكەدە، قۇرعاق بوزدى-بەتەگەلى دالا ايماعىندا ورنالاسقان. قالا اۋماعى الاسا تەرراسا — جايىلما جەر بەدەرى تۇرىندە كەلەدى.  ەسىل وزەنى ەلوردانىڭ باستى سۋ كوزى سانالادى. اۋا رايى كۇرت كونتينەنتالدى — قىسى سۋىق ءارى ۇزاق، جاز مەزگىلى ىستىق جانە ءبىرقالىپتى قۋاڭ.

ەۋرازيا قۇرلىعىنىڭ ورتاسىندا قولايلى ورنالاسۋى استانانى ەكونوميكالىق تۇرعىدان ءتيىمدى كولىك، قاتىناس جانە لوگيستيكا ورتالىعىنا، ەۋروپا مەن ازيا اراسىنداعى وزىندىك ترانزيتتىك كوپىرگە اينالدىردى.

ەل استاناسىن اۋىستىرۋ استانانىڭ ەكونوميكالىق دامۋىنا قۋاتتى سەرپىن بەردى. قالا ەكونوميكاسىنىڭ قارقىندى دامۋى كوپتەگەن ينۆەستورلار ءۇشىن تارتىمدى بولىپ وتىر.  استانانىڭ ەلگە تارتىلعان ينۆەستيسيالاردىڭ رەسپۋبليكالىق كولەمىندەگى ۇلەسى 10 پايىزعا، ال رەسپۋبليكا ەكونوميكاسىنداعى وڭىرلىك جالپى ءونىمىنىڭ ۇلەسى 10،2 پايىزعا تەڭ.

قالا ەكونوميكاسىنىڭ نەگىزى — ساۋدا، ونەركاسىپ ءوندىرىسى، كولىك، بايلانىس جانە قۇرىلىس سالالارى.

شاھاردىڭ ونەركاسىپ ءوندىرىسى نەگىزىنەن قۇرىلىس زاتتارىن، ازىق-تۇلىك ونىمدەرىن شىعارۋ مەن ماشينا جاساۋ ءىسى توڭىرەگىنە شوعىرلاندىرىلعان. استانا قازاقستاندا قۇرىلىس مەتالل بۇيىمدارىن، پايدالانۋعا دايىن بەتون جانە بەتوننان جاسالعان قۇرىلىس زاتتارىن شىعارۋ جونىنەن الدىڭعى ورىندى يەلەنەدى.

قالانىڭ ءىرى كاسىپورىندارى قاتارىندا سەلينوگراد ۆاگون جوندەۋ زاۋىتىن، «سەسنا-استىق» كونسەرنىن،  «تۇلپار-تالگو» ج ش س جولاۋشىلار ۆاگونىن قۇراستىرۋ زاۋىتىن، «ەۆروكوپتەر كازاحستان ينجينيرينگ» ج ش س تىكۇشاق قۇراستىرۋ زاۋىتىن ايتۋعا بولادى.

قالا قازاقستانداعى ءىرى بيزنەس ورتالىعىنىڭ بىرىنە اينالدى. كاسىپكەرلىك مادەنيەتى قارىشتاپ دامىپ كەلەدى — استانادا 128 مىڭنان استام شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىك نىساندارى جۇمىس ىستەيدى. استانالىق تۇرعىنداردىڭ ورتاشا نومينالدى ايلىق جالاقىسى 154 مىڭ تەڭگە شاماسىندا.

ەلوردا قۇرىلىس اۋقىمى جونىنەن دە كوش باستاپ تۇر. استانا مارتەبەسىن العالى بەرى قالادا 10 ميلليون شارشى مەتر تۇرعىن ءۇي سالىندى.  استانا قۇرىلىسىنا جۇزدەگەن وتاندىق جانە شەتەلدىك قۇرىلىس كومپانيالارى قاتىستى.

استانانىڭ ساۋلەتكەرلىك تۇجىرىمداماسىن جاساۋ بارىسىندا نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ ەلوردادا باتىس پەن شىعىستىڭ مادەني داستۇرلەرى  ۇيلەسىم تاپقان ەرەكشە ەۋرازيالىق ستيل قالىپتاستىرۋ يدەياسى نەگىزگە الىندى. استانالىق باس جوسپاردىڭ اۆتورى بەلگىلى جاپون ساۋلەتكەرى كيسە كۋروكاۆا بولدى.

«بايتەرەك» كەشەنى جاڭا ەلوردانىڭ باستى سيمۆولىنا، ونىڭ وزىندىك بويتۇمارىنا اينالدى. وزگە دە بىرەگەي ساۋلەتكەرلىك عيماراتتار قاتارىندا بەلگىلى بريتاندىق ارحيتەكتور نورمان فوستەردىڭ جوباسى بويىنشا پيراميدا ۇلگىسىندە سالىنعان «بەيبىتشىلىك جانە كەلىسىم» سارايىن، الەمدەگى ەڭ بيىك شاتىر ۇلگىسىندەگى عيمارات —«حان شاتىر» ساۋدا-ويىن-ساۋىق ورتالىعىن، تەڭىزدەن الىس ورنالاسقان وكەاناريۋم —  «دۋمان» ورتالىعىن، «استانا وپەرا» مەملەكەتتىك وپەرا جانە بالەت تەاترىن، ورتالىق ازياداعى ءىرى مەشىت — «ازىرەت سۇلتان» مەشىتىن، اۋليە ۋسپەن بوگوروديسا كافەدرالدىق سوبورىن، اۋليە ماريا ارحيەپارحياسى ريم-كاتوليكتىك  كافەدرالدىق سوبورىن، «بەيت راحەل حاباد ليۋباۆيچ» سيناگوگاسىن، «قازاقستان» ورتالىق كونسەرت زالىن، «قازاق ەلى» مونۋمەنتىن، قازىرگى زامانعى ونەر مۋزەيى مەن پرەزيدەنتتىك مادەني ورتالىق عيماراتتارىن اتاۋعا بولادى.

قازاقستان مەن ورتالىق ازياداعى ەڭ بيىك عيمارات — «ءابۋ-دابي پلازا» كەشەنى دە بار.

جاڭا سپورتتىق نىساندار اراسىندا 30 مىڭ كورەرمەنگە ارنالعان «استانا-ارەنا» جابىق ستاديونى، 2011 جىلى الەمدە ۇزدىك دەپ تانىلعان، 10 مىڭ ورىنعا ارنالعان «سارىارقا» بىرەگەي ۆەلوترەگى بار. تاعى ءبىر ماڭىزدى سپورتتىق كەشەن — ەڭ جوعارى حالىقارالىق ستاندارتتارعا ساي كەلەتىن «الاۋ» مۇز ايدىنى.

قازاقستاننىڭ ەلورداسى ەلدىڭ بارلىق وڭىرلەرىندەگى تالاپكەرلەر ءۇشىن تارتىمدى ورتالىققا اينالدى. مۇندا وتاندىق ءبىلىم بەرۋ ءىسىنىڭ جەتەكشىلەرى — نازاربايەۆ ۋنيۆەرسيتەتى، ل.گۋميليەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى، قازاق ۇلتتىق ونەر ۋنيۆەرسيتەتى، س.سەيفۋللين اتىنداعى قازاق اگروتەحنيكالىق ۋنيۆەرسيتەتى، م.لومونوسوۆ اتىنداعى ماسكەۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ فيليالى، استانا مەديسينالىق ۋنيۆەرسيتەتى ورنالاسقان.

استانانىڭ اينالاسىندا بىرەگەي «جاسىل بەلدەۋ» جاسالىپ، قالا ۇلان-عايىر دالالىق ولكەنىڭ ورتاسىنداعى شۇراتقا (وازيس) اينالىپ كەلەدى.

بۇگىندە استانا حالىقارالىق ماڭىزى بار ءتۇرلى فورۋمدار، كونگرەستەر مەن وزگە دە ءىس-شارالار وتەتىن ەۋرازيا كەڭىستىگىنىڭ ورتالىعىنا اينالدى. ەلوردادا الەمدىك جانە ءداستۇرلى دىندەر ليدەرلەرىنىڭ سەزدەرى، استانا ەكونوميكالىق فورۋمى جانە وزگە دە ماڭىزدى حالىقارالىق وقيعالار تۇراقتى تۇردە ءوتىپ كەلەدى. استانادا ەقىۇ-نىڭ تاريحي ءسامميتى، شىۇ مەن يىۇ-نىڭ مەرەيتويلىق سامميتتەرى بولىپ ءوتتى. 2011 جىلدىڭ باسىندا رەسپۋبليكانىڭ ەلورداسى VII قىسقى ازيا ويىندارىنىڭ قاتىسۋشىلارى مەن قوناقتارىن قابىلدادى. وتكەن جىلى استانادا «Expo-2017» حالىقارالىق كورمەسى ءوتتى.

قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتىنىڭ يدەياسىمەن ىرگەسى قالانعان جاڭا ەلوردا قىسقا مەرزىم ىشىندە جالپىۇلتتىق يدەيا مارتەبەسىنە يە بولىپ، جاس مەملەكەتتىڭ تاۋەلسىزدىگىنىڭ سيمۆولىنا جانە جاhاندىق تابىسىنا اينالدى.