اتامەكەنىن اڭساپ جەتكەن بالاپان جۇرەكتى جاستاردىڭ ولەڭ ولكەسىندەگى العاشقى اياق الىستارىنان وتانعا، تۋعان جەرگە دەگەن ساعىنىش، ەلگە دەگەن ماحابباتى ايرىقشا كورىنىس تاپقان. تاۋەلسىزدىگىمىزگە قول جەتكەن تۇستا دۇنيە ەسىگىن اشقان بۇل جالىندى جاستاردىڭ سول تاۋەلسىزدىكتىڭ ءمانىن ۇعىنىپ، ەلدىڭ قىران قۇستاي ەركىن بولۋىن اتا-بابالارىمەن بىرگە، قاتار اڭساعانداي كۇيدە بولۋى تۇلا بويىڭدى شىمىرلاتىپ، ەرەكشە سەزىمگە بولەيدى.تاۋەلسىز قازاقستان تۋرالى :
سەن تۋىلعاندا، بار ەلىڭ شاتتانىپ قۋانعان شىعار. ايىعىپ مۇڭنان جۇبانعان شىعار. اللادان سەنى سۇراعان شىعار. مەن سەنەن ءبىر جاس كىشىمىن. وتكەن كۇندەردە كورسەم دە تالاي تاعدىر قىسپاعىن. كوڭىلدە سەنى بيىك ۇستادىم. جەتسەم دە قانشا بيىككە ەرتەڭ، الدىڭدا ماڭگى كىشىمىن، قازاقستانىم!تۋعان ەلدىڭ جەرى دە، تاۋى دا بيىك. سول جەردە وسكەن ۇرپاقتىڭ رۋحى دا بيىك بولۋى ءلازىم.ۇلتتىق بولمىس، سانا، ءتىل، ءداستۇر ەشقاشان الاسارماۋى قاجەت.ءتاۋ-ارقاشان بيىك.اسقاق. زاڭعار. تاۋ بالاسى تاۋعا قاراپ وسەدى.بيىككە ۇمتىلادى.
مەن تاۋلىقپىن. تاۋ – تۇعىرىم. ۇلى تاۋدىڭ ۇلىمىن. ۇلى تاۋدان ۇققانمىن ۇلىلاردىڭ ۇعىمىن. كەكىلىننەن سامال سيپاپ ۇلىنىڭ، جەل تەربەگەن قىزدارىنىڭ بۇرىمىن. و، كيەلىم قورعانىم، ساياباعىم، ورمانىم. تاستارىڭنان جاتتاپ بابا تاريحىن، سامالىڭنان دارقاندىعىڭ داريتىن. جاس جانىمدى قايسارلىققا جانيتىن،- دەي كەلىپ ءار نارسەنىڭ ءوز بيىگى، شەگى بار دەگەندى دە ەستەن شىعارمايدى.
كوز ساپ سەنىڭ دارا تۇلعا توسىڭە، قايتقاندايمىن اتا اقىلىن تۇسىنە. «تاۋعا قارا، اسقاقتاما »-، دەيتۇعىن اتام بۇگىن ورالادى ەسىمە.تىم تاكاپپار بولۋ، اسىرە اسقاقتاۋدىڭ «ايعا شاپقان ارىستاننىڭ» كەبىن كەلتىرەتىنىن تەرەڭ تۇيسىنەدى. ولەڭدەردىڭ مازمۇنىنا ايشىقتى ورنەكتەر، ادەمى ۇيقاستار ەرەكشە كورىك بەرىپ تۇر. جالىندى جاستاردىڭ جاۋقازىن جىرلارىنا ساتتىلىك تىلەيمىز.

ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى جوو-عا دەيىنگى ءبىلىم بەرۋ فاكۋلتەتىنىڭ دوسەنتى، ف.ع.ك.، الدابەك نۇرگۇل ءابدىرازاق قىزى
ايات جانىبەك ۇلى
ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ
جوو-عا دەيىنگى ءبىلىم بەرۋ فاكۋلتەتىنىڭ تىڭداۋشىسى
اتامەكەنگە ساعىنىشءومىر ءسۇردىم جات ەلدە مەن بۇيىعى، جانىمنىڭ ءبىر جازىلماي شەر-كۇيىگى. جەر بەتىندە شىڭدار كوپ، ءبىراق ،ءبىراق مەن ءۇشىن الاتاۋ عوي ەڭ بيىگى. الاشتىڭ اسىپ تۋعان ەر تۇرىگى، ساردالانى اڭساپتى-اۋ مەن تۇگىلى. جەر بەتىندە وزەن كوپ، ءبىراق، ءبىراق ەدىل مەنەن جايىق قوي ەڭ تۇنىعى. ەرتىپ كەتشى اعاتاي ەلگە مەنى، ساعىنىشىم تارقاماس كەۋدەدەگى. بۇل جاقتادا اقىن كوپ، ءبىراق ،ءبىراق ءوزىم قۇساپ ساعىنۋ ەڭ كەرەگى.
ماحاببات مۇڭىجىلاتتىڭ عوي سەن مەنى، مەن بىرەۋدى جىلاتتىم. كۇلىپ جۇرگەن جانداردىڭ كۇلكىسى دە ءبىر-اق كۇن. قالعانىڭا قايعىرما، سۇيگەنىڭە قوسىلماي. ماحابباتتىڭ مايدانى ادىلەتسىز وسىنداي. قولدان يلەپ باقىتتى، جاساپ السا ادامدار. ايتىڭدارشى، ايتىڭدار، وندا ومىردە نە ءمان بار؟! ايحاي، مەنىڭ تىرلىگىم ! اينالايىن كيەڭنەن. كۇلىپ كەلگەن شاتتىقتى، جىلىتتىرىپ جىبەرگەن.
نۇربول مۇراتبەك ۇلى
ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ
جوو-عا دەيىنگى ءبىلىم بەرۋ فاكۋلتەتىنىڭ تىڭداۋشىسى
ۇمىت دەمەۇمىت دەمە،ۇمىتامىن بارىندە، جۇرەگىڭنىڭ جولى بولسا سان تارام، ايتشى ساۋلەم سەنى ويلاۋدىڭ ءمانى نە؟! ماحاببات – ول، وتاسپايتىن باسقاعا، جۇرەگىڭدى ەتكەن جالعىز – استانا، جالعىز تارام جول عانا. ماحابباتتىڭ قۇدىرەتىن تۇسىنبەي، بولاشاقتىڭ جاسادىڭ با ءىسىن كەي؟ جۇرەگىڭە تۇتقىن بولدىم ءبىراز كۇن، ءبىراق مەنى كورمە ساۋلەم مۇسىركەي. ءبارى ءبىتتى، جوق-اۋ ەندى ايتارى، جۇرەگىمدى ۇيالاما! ءوز ورتاڭا قايت ءارى. مەنىڭ كەۋدەم پاك ماحاببات ورداسى. ەمەس ەلدىڭ اسىر سالعان بايتاعى، قۋ سەزىممەن وتاسپايتىن قايداعى. مەن ءبىر جانمىن ىزگىلىكتى سۇيەتىن. اقيقاتقا باسىن ەركىن يەتىن. ارامدىقتا تاۋداي پايدا جاتسادا، بۇزباي كەلگەن، بۇزباي كەلگەن نيەتىن. اق پەن قارا وتاسپايدى ءارقاشان، باقىتتى بول، باقىتتى بول ومىردە وسى مەنىڭ ادال، جارقىن نيەتىم. ماحابباتقا بۇرعان جاندار ات باسىن، مەيلى مەندە جالعىز دەگەن اتقالسىن. ۇلى سەزىم قۇدىرەتىن تۇسىنبەي، قاعا كورمە جۇرەگىمنىڭ قاقپاسىن.
مەن تاۋلىقپىنمەن تاۋلىقپىن. تاۋ – تۇعىرىم. ۇلى تاۋدىڭ ۇلىمىن. ۇلى تاۋدان ۇققانمىن ۇلىلاردىڭ ۇعىمىن. كەكىلىننەن سامال سيپاپ ۇلىنىڭ، جەل تەربەگەن قىزدارىنىڭ بۇرىمىن. و، كيەلىم قورعانىم، ساياباعىم، ورمانىم. تاستارىڭنان جاتتاپ بابا تاريحىن، سامالىڭنان دارقاندىعىڭ داريتىن. جاس جانىمدى قايسارلىققا جانيتىن. جاپالاقتى جارتى جولدا قالدىرعان، قىرانىڭ دا قاناتتارىن تالدىرعان. كوز جەتكىسىز سەنىڭ اسقار شىڭدارىڭ، ءاز بويىما ءورشىل مىنەز تۋدىرعان، ۇلى ارماننىڭ كوبەلەگىن قۋدىرعان. كوز ساپ سەنىڭ دارا تۇلعا توسىڭە، قايتقاندايمىن اتا اقىلىن تۇسىنە. «تاۋعا قارا، اسقاقتاما »-، دەيتۇعىن اتام بۇگىن ورالادى ەسىمە. تاۋ –تۇعىرىم، ىزگىلىكتىڭ ءجىر-انى، قاسيەتتىم شومىلدىرعان شۋاعى. «تاۋداي بول»- دەپ باتا بەرسە ءبىر قارتىم، توبەم كوككە جەتكەندەي بوپ تۇرادى.
جولاۋشى قىزالماتى كەشى. شىلدە ايى. بارمايتىن مەن دە ۇدايى. اۋىلعا تۋعان جول العام ساعىنتىپ مايسا قۋرايى. پەندە ەدىم سەزىم تونالعان قاۋىشتى ماعان ءبىر ارمان. ايداي سۇلۋ كەلبەتتى بىزبەن بىرگە ءبىر ارۋ. ءبىر ساپارعا جول العان. ۇرلانا قاراپ سىرتىنان جۇرەككە عاجاپ سىر تۇنعان سۇلۋعا تەڭەۋ تابا الماي ءجىبىدى مەنىڭ ءور تۇلعام. جارقىراپ جاتتى قارا جول. جەتسە عوي شىركىن ساعان قول كوركىنە ماس بوپ وتىر ەم جىميىپ عانا قارادى ول. ءبىر سەزىم بيلەپ اقىندى سىرلاستىم بارىپ باتىمدى سەزبەيسىڭ ءبىراق مۇلدە سەن جۇرەككە جازدىم اتىڭدى. از كۇندىك مىناۋ تۇرمىستا سۇلۋدى ءسۇيۋ قىلمىسپا ؟! سىرلاسقان شاقتا سول قىزبەن سەزىلدى ماعان جول قىسقا. كەلبەتى-ەرەن، مىنەزى ونىڭ باي دالا كۇلكىسىنەن نۇرلاناتىن اينالا. قالدىردى دا ماحابباتتىڭ شىجىمىن قوشتاساردا قول بۇلعادى جاي عانا. ەش دارمەنسىز قاراپ تۇرمىن سوڭىنان كۇزەتەمىن ەلگە قايتار جولىڭنان ءبىزدى بولسە ءۇرىمجىنىڭ كوشەسى وقاسى جوق الماتىدا جولىعام.
ۇلبوسىن نۇرعازى قىزى
ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ
جوو-عا دەيىنگى ءبىلىم بەرۋ فاكۋلتەتىنىڭ تىڭداۋشىسى
مەن سەنەن ءبىر جاس كىشىمىنسەن تۋىلعاندا، بار ەلىڭ شاتتانىپ قۋانعان شىعار. ايىعىپ مۇڭنان جۇبانعان شىعار. اللادان سەنى سۇرانعان شىعار. مەن سەنەن ءبىر جاس كىشىمىن. بالالىعىم عوي، بار ەكەنىڭدى بىلمەدىم سەنىڭ، «ءوزى تاپسىن»،- دەپ ءجۇر مە ەدىڭ تەگىن. كۇن بولىپ كۇلەر سەن بە ەدىڭ كوگىم، مەن سەنەن ءبىر جاس كىشىمىن. ەرجەتتىم مەن دە. ىزدەدىم سەنى تاڭىردەن سۇراپ. كوكەيدە قالدى جاۋاپسىز سۇراق. الىسقا كەتتىڭ قالدىرىپ جىراق مەن سەنەن ءبىر جاس كىشىمىن. جەتەم دەپ ساعان. سارعايىپ سانام،كۇز بوپ بارامىن. ءۇمىتىمدى دەمە، «ءۇز»،-دەپ قاراعىم. كەشىكپەي سەنى ىزدەپ تابامىن، مەن سەنەن ءبىر جاس كىشىمىن. سەزەمىن مەن دە. مەنىڭ ءجان-تانىم بارلىعى سەندە. تارالعان مەنىڭ تامىرىم سەندە. اللانىڭ بەرگەن جارىعى سەن بە؟ مەن سەنەن ءبىر جاس كىشىمىن. وتكەن كۇندەردە كورسەم دە تالاي تاعدىر قىسپاعىن. كوڭىلدە سەنى بيىك ۇستادىم. جەتسەم دە قانشا بيىككە ەرتەڭ، الدىڭدا ماڭگى كىشىمىن، قازاقستانىم!
تولقىندار مۇڭىمەن تۇرمىن ءۇنسىز جاعاسىندا تەڭىزدىڭ كەلمەيدى مەنىڭ ءۇمىتىمدى كوپ ۇزگىم. تولقىنمەن بىرگە تولقيدى مەنىڭ كوڭىلىم، ويلاۋشى ەدىم مەن تەڭىزبەن عانا ەگىزبىن. شەتسىز دە شەكسىز جارقىراپ جاتقان ايدىنى جاسىرىپ جاتىر،جان بىلمەس ءتۇپسىز قايعىنى. سان عاسىر تولقىپ شىقپاعان شەرى جۇرەكتىڭ ۇنسىزدىك – ونىڭ بىردەن ء-بىر عانا بايلىعى. مۇڭ-زارى ونىڭ بار الەمگە جەتسە يگى ايتا الماي سىرىن جيەگى عانا كوپشيدى. كومەيدەن شىقپاي،كوڭىلدە زارى كومىلگەن جاعانى ۇرىپ،جارالى ۇنمەن وكسيدى. سىلقىم ارۋداي سىلقىلداپ جاسىن بۇلايدى. الدىما كەلىپ، ەتپەتتەن ءتۇسىپ قۇلايدى. تۇسىنەر كىم بار، شىن سىرىن الىپ تەڭىزدىڭ كىم جاۋاپ بەرەر، تولقىندار نەگە جىلايدى؟! مۇڭداسقىم كەلىپ،سىرلاسقىم كەلىپ وقتالام، جاناردان اققان جاسىمدى جان جوق جوقتاعان. مۇڭلىقتاي بولىپ، ىشىمدە كەتەر مۇڭ-زارى سول تولقىنداردى وزىمبە ەكەن دەپ قالام. تەڭىزدە كەتتى تالاي جىرلارىم جاتتالماي تولقىندار بەينە ادامداي قالعان اقتالماي. توبىمەن كەلىپ جابىسادى جاعاعا، «قۇتقارشى»،- دەپ جالىنىپ ماعان جاتقانداي. زارلى ءبىر ۇنمەن شىقپايدى-اۋ ەشبىر قورىتىندى اساۋ اعىستار بار كۇشىن سالىپ بۇلقىندى. اياقتان سۇيرەپ تارتادى تەڭىز تاعىدا، بەيشارا مىناۋ قۇتقارعىم كەلەد تولقىندى. جەتىم تولقىندار كۇندىز-تۇن استە تىنبايدى. كۇن باتسا بولدى،تۋلايدى تىپتەن شۋلايدى. تالپىنىپ كەلىپ، تالىقسىپ قايتا قايتادى، قايعىسىن ونىڭ كىمدەر كەپ ەندى تىڭدايدى؟
ەرزات ءارىن ۇلى
ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ
جوو-عا دەيىنگى ءبىلىم بەرۋ فاكۋلتەتىنىڭ تىڭداۋشىسى
عاشىق جۇرەكجۇرەگىم مەنىڭ قالقا قىز سەن دەپ جىلاپ تۇر كوزىمدە سەن دەپ جاناردى جاسقا شىلاپ تۇر. كىرپىگىم مەنىڭ كوزىمنەن اققان جاستاردى تۇسىرمەي جەرگە ءىلىپ اپ ءحالىن سۇراپ تۇر. ادامنىڭ جاسى اللانىڭ نۇرى ەمەس پە! پەرىشتە تامشى جۇزىمە تامىپ قۇلاپ تۇر. الماداي بەتىم اپ-ساتتە قالدى قۋارىپ ءاجىم دە ءتۇستى ىزىندەي كوشتىڭ شۇبالىپ. سۇيكىمىم كەتىپ،سىيقىم دا قاشتى وسىعان قاتپار بوپ تۇرعان قاباعىم ەتەر كۋالىك. بۇلدىرگەن ەرنىم شۇجىقتاي بولىپ تارتىلدى. جوعالتتىم ەندى شىبىقتاي شىرىن قالپىمدى. جالعىزدىق دەگەن جەل كەلىپ الىپ ەسىمدى توزاڭ عىپ جاتىر تابيعاتىمدى تارتىمدى. شىجىعان ىستىق. ماڭدايىم شالىپ ءار كۇندى. قۋاڭشىلىق كوڭىل جاڭبىرى جوق سارقىلدى. بايلىعىن ءبىراق تونالتىپ العان باي قۇساپ، جاقتىرماي ءجۇرمىن جەكسۇرىن بولىپ اركىمدى. جۇرەگىم مەنىڭ! ەڭلىگىن سۇيگەن كەبەك ەت، حانشاسى جوق حانزادا عۇمىر نە كەرەك. سۇيسە دە ءتىپتى بولاتىن جانىم جارالى، كۇيسە دە وتتى اينالىپ جۇرگەن كوبەلەك. جۇرەگىم مەنىڭ قالقا قىز سەندەپ جىلاپ تۇر. جاقىنسىڭ ءوزىڭ، جۇرەگىڭ ءالى جىراق تۇر. تۇسىنەم دەسەڭ مەندەگى عاشىق جۇرەكتى جىلاۋدىڭ ءحالىن ەندەشە سەندە جىلاپ ءبىل.
سابىر ۇلى قۋانتاي
ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ
جوو-عا دەيىنگى ءبىلىم بەرۋ فاكۋلتەتىنىڭ تىڭداۋشىسى
ساعىندىم انا
ساعىندىم انا ، ءوزىڭدى عانا، سۇم تاعدىر سالدى جۇرەككە جارا. ەلۋگە جەتپەي ايىردى ءبىزدى جوق ەكەن امال، تاعدىرعا شارا. تاعدىرعا مىناۋ ناليمىن جىلاپ ، بۇل قالاي دەگەن جاندارعا سۇراپ. كەتتىڭ عوي انا، تاستاپ سەن ءبىزدى، بارىنەن الىس، بارىنەن جىراق. اق ەدىل ، جارقىن جان ەدىڭ انا، تاعدىرعا مىناۋ نە جازدىم اللا؟! ەركەلەپ ىلعي ءجۇرۋشى ەم انا ، ايتۋشى ەم سىردى وزىڭە عانا. ەسىمە تۇسسەڭ اۋىرىپ جۇرەك ، ساعىنىش كەتەر ءتىپتى دە ۇدەپ. اق ەدىل انا ، ساعىنىپ ءسىزدى، جابىعىپ جانىم ،ءجۇرمىن مەن جۇدەپ. وتسەدە جىلدار، زۋلاۋمەن ايلار، ساعىنىپ ۇلىڭ ءوزىڭدى ويلار. اناشىم اسقار تاۋدان دا بيىك، تاۋسىلماس ماڭگى ساعىنىش جىلدار. قۇلازىپ دالام، ساعىندىم انام، وزىڭە ارناپ جىرىمدى جازام. جۇرەكتە جاتقان ساعىنىش جىرىن وسىلاي عانا جەتكىزدى بالاڭ.
ەسقات تولقىن ۇلى ءال–فارابي اتىنداعى قازۇۋ جوو-عا دەيىن ءبىلىم بەرۋ فاكۋلتەتىنىڭ تىڭداۋشىسى ساعىندىم الاقانىڭدىكوكتەمنىڭ سامالى سيپاپ، قۇشاعىن اشقاندا كۇلىپ. مەن بەيعام جاتامىن ۇيىقتاپ، ءسىز ەرتە كەتكەندە تۇرىپ. سىرتتاعى تىرشىلىك سوندا، قىزىپ ءبىر تۇرۋشى ەدى كۇندە. ءسۇت تولى شەلەگىڭ قولدا، اياڭداپ كەلۋشى ەڭ ۇيگە. سونداعى ەركەلىك بۇگىن ۇدايى ەسىمە كەلەدى. ۋايىمسىز بال – بالا كۇنىم، تۇسىمە تۇڭلىگىن كەرەدى. كوك جايلاۋ، كوكوراي شالعىن، قۇستاردىڭ ءۇنى دە تۇردى. اق بۇلاق بالاۋسا بالعىن، سونى ءشوپ گۇلدەر بار ءتۇرلى. بال قىمىز،اق ايران ۇرتتاپ، تومپاڭداپ ءجۇرۋشى ەك كۇلىپ. قالتاعا تولتىرا قۇرت ساپ، كەتۋشى ەك كوبەلەك قۋىپ. ارقالاپ ارقاڭا مەنى، جوتاعا شىعاتىن شىركىن. جايلاۋدىڭ قارقارا بەلى، قىرقاسى قيال عوي بۇل كۇن. قىران قۇس ءجۇر مەكەن ءالى، ساعىنىپ ءسىز بەنەن مەنى. قاراعاي تۇر مەكەن ءالى، تەڭسەلتىپ ۇرلەگەن جەلى. بالدىرعان بالا تاڭىمدى، اجەتاي جىر ەتەم كىمگە؟ ساعىندىم الاقانىڭدى، باسىمنان سيپايتىن كۇندە.