بيىل سەمەيدەگى تاتار ەتنومادەني بىرلەستىگىنىڭ قۇرىلعانىنا 25 جىل تولىپ وتىر. دوستىق ۇيىندە ۇيىمداستىرىلعان شارادا تەك تاتار قىزدارى ەمەس، قازاق، ورىس ارۋلارى دا ونەر كورسەتىپ، سان عاسىرلىق تاريحى بار تاتار حالقىنىڭ ۇلتتىق ەرەكشەلىكتەرى مەن داستۇرلەرىن دارىپتەدى. جانە ءارتۇرلى ۇلت پەن ۇلىس وكىلدەرى اراسىنداعى دوستىقتى نىعايتۋعا دا كوپ ءمان بەرىلدى.

وسىعان وراي ۇيىمداستى­رىل­عان ارۋلار سايىسىندا قىزدار باي­­قاۋ شارتى بويىنشا الدىمەن وزدەرىن تانىستىرىپ، كەيىن تاتاردىڭ ۇلتتىق تاعامى – «سالما» دايىنداۋدان جارىستى. قازىلار القاسى الدىن الا دايىندالعان اس­پازدىق دامدەردىڭ دە قايسىسى ۇزدىك ەكەنىن تاڭدادى. ءداستۇرلى كيىم ۇلگىسىن تانىستىرۋ دا باي­قاۋ شارتتارىنىڭ ءبىرى بولدى. قا­تىسۋشىلار زياتكەرلىك بولىمدە تا­­تار ماقالدارىنىڭ ءمانىن اشۋعا كۇش سالسا، شىعارماشىلىق سايىس­تا ءان ايتىپ، بي بيلەدى. 3 سا­عات­­قا سوزىلعان بايقاۋدىڭ باس جۇلدەسى سەمەي مەديسينالىق ۋني­­ۆەر­سيتەتىنىڭ ستۋدەنتى گۇليليا نا­سىروۆاعا بۇيىردى. باسقالارى دا سىي-سياپاتتان قۇر قالعان جوق.

«مەن قازاقستاندا ءتۋىپ-وستىم. قازاقستان – مەنىڭ وتانىم. ءبىراق، ءوزىم تاتار بولعاندىقتان، وسى باي­­­قاۋلار ارقىلى ءوزىمنىڭ تاتار ەكەنىمدى دالەلدەگىم كەلدى. تاتار قى­زىنىڭ قولىنان ءبارى كەلۋى كەرەك. ياعني، ول بولاشاقتا كەلىن بولادى. قوناق كۇتۋدى، تاعام ءپىسىرۋدى ءبىلۋى ءتيىس. بولاشاقتا ءبارى جاقسى بولسىن!» – دەدى بايقاۋدىڭ باس ءجۇل­دەگەرى گۇليليا ناسىروۆا.

سەمەيدە، سونداي-اق، قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى جىلىنا وراي­لاستىرىلعان تاتار ونەرىنىڭ حالىقارالىق فەستيۆالى ءوتتى. وسىمەن 16-رەت ۇيىمداستىرىلعان مادەني شاراعا قازاقستان مەن رەسەي­ءدىڭ 400-دەن استام ونەر ۇجى­مى قاتىستى. 3 كۇنگە سوزىلعان ونەر بايگەسىندە ءتۇرلى تاتار ءان­دەرى مەن بيلەرى عانا ەمەس، مۋزىكالىق اس­پاپتاردىڭ سيقىرلى ءۇنى دە كو­رەر­­مەن كوڭىلىن جاۋلاپ العانى انىق.

قازاقستان حالقى اسسام­بلەياسىنىڭ 20 جىلدىعىنا وراي «تاتار حالقىنىڭ تاريحي-مادەني مۇرالارى جانە قازىرگى زامان» اتتى تاقىرىپتا حالىقارالىق عى­­لىمي-تاجىريبەلىك كونفەرەنسيا بولىپ ءوتتى. بۇل شارانى «تا­تار» قوعامدىق ورتالىعى مەن تاتارلاردىڭ الەمدىك كونگرەسى جانە سەمەي قالاسىنىڭ اكىمدىگى ۇيىمداستىردى. قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ 20 جىلدىعىنا جانە شىعىس قازاقستان وبلىستىق تاتار قوعامدىق ورتالىعىنىڭ 25 جىلدىعىنا وراي وتكىزىلگەن شا­راعا عالىمدار، ولكەتانۋشىلار، قو­عام قايراتكەرلەرى قاتىستى.

– اتالعان شارانى وتكىزۋدەگى ماقسات الەمنىڭ ءار تۇكپىرىنە تا­رى­­داي شاشىراعان تاتار ۇل­­تى­نىڭ ەتنوستىق مادەنيەتىنە قو­عام­­­­نىڭ، زيالى قاۋىمنىڭ نازارىن اۋدارۋ، ونىڭ باي مۇراسىن ساق­تاۋ بولاتىن، – دەيدى شارا­نى ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ ءبى­ءرى كاماليا يسمايلوۆا. حالىق­ارالىق عىلىمي كونفەرەن­سيا­عا ماسكەۋ، قازان، الماتى، ءوس­­­كە­­­مەن قالالارىنان 40-تان اسا قۇرمەتتى مەيمان كەلدى. سونداي-اق، ىرگەلى باسقوسۋعا سەمەي قالا­سىن­داعى شاكارىم اتىنداعى مەم­­لە­كەتتىك ۋنيۆەرسيتەتتىڭ عا­لىم­دارى، اتاپ ايتقاندا، تاريح عىلىمدارىنىڭ كانديداتى م.كارىموۆ، بەلگىلى عالىم، تاريحي مۇرالاردى زەرتتەۋشى امانتاي يسين كەلدى. باسقوسۋعا وڭىرىمىزدەگى مۇراجايلار مەن كىتاپحانالار قىزمەتكەرلەرى، جوعارى وقۋ ورىن­دارىنىڭ ۇستازدارى مەن ستۋدەنتتەر قاۋىمى دا قاتىستى.

شاراعا قاتىسۋشىلار­دى ەڭ الدىمەن سەمەي قالاسىنىڭ اكىمى ەرماك ءسالىموۆ ارنايى قۇت­تىقتادى. ءسوز العاندار قا­تا­رىندا، سونىمەن قاتار، حالىق­ارالىق تاتارلار كونگرەسى ءتور­اعا­سىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى د.شاكيروۆ، تاتارستاننىڭ قازاقستانداعى وكىلى ر.ۆاليۋللوۆ، ەڭبەك ارداگەرى، تاتار قوعامدىق قورى ءتورالقاسىنىڭ مۇشەسى ر.حاسانوۆا بولدى.

شارادان سوڭ كۇردەلى ءجون­دەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ، كور­كەيىپ كەلە جاتقان ەرتىس جاعا­لا­ۋىندا تاتار اقىنى، پۋبلي­سيست عابدوللا توقايدىڭ ەس­كەرت­­­كىشىنە گۇل قويۋ ءراسىمى ءوتتى. با­ۋىر­­لاس تاتار حالقىنىڭ ۇلى پەر­زەن­ءتى­نە ارنالعان شاراعا سەمەي قالاسىنىڭ اكىمى ەرماك ءسالىموۆ، حالىقارالىق تاتارلار كونگرەسى ءتوراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى دانيس شاكيروۆ، سونىمەن قاتار، دەپۋتاتتار مەن شاھارىمىزدىڭ زيالى قاۋىم وكىلدەرى قاتىستى.

سەمەي وڭىرىندە جۇزدەن استام ۇلت پەن ۇلىس وكىلدەرى ءومىر سۇرەدى. ولار ءتىلى مەن ءسالت-داستۇرىن ساق­­­تاپ، مادەنيەتىن بايىتۋدا. سولاردىڭ قاتارىندا تاتارلار دا بار. قالادا 12 مىڭنان اسا تاتار تۇرادى. ولار ءتىلى مەن داستۇرىنەن ەشقاشان اجىراعان ەمەس. ءوز اراسىنان شىققان تالانتتاردى دا اسپەتتەپ وتىرادى.

دەرەككوز: "ەگەمەن قازاقستان"