Fızıka - kóptegen mektep oqýshylary qıyndyqtarmen jáne kúrdeli formýlalarmen baılanystyratyn pán. Biraq Qazaqstannan kelgen jas pedagog Meıirbek Bazarov bul pánniń túsinikti ǵana emes, shyn máninde qyzyqty bolatynyn dáleldedi.
Alty jyl boıy ol mektepte fızıkadan sabaq berip, kúrdeli teorıalardy tiri jáne túsinikti eksperımentterge aınaldyrdy.
27 jastaǵy Meıirbek Bazarov Batys Qazaqstan oblysynyń Kaztalov aýdanynda týyp-ósken. Oral qalasynda joǵary bilim jáne magıstr dárejesin aldy. Qazir ol elordalyq mektepte jumys isteıdi. Bala kezinen ol muǵalim bolatynyn bildi. Ár jyldary ol dombyra, tarıh páninen sabaq berýdi armandady, al orta mektepte ol fızıkaǵa – álemniń qalaı jumys isteıtinin túsindiretin ǵylymǵa qyzyǵýshylyq tanytty.
"Fızıka-tabıǵat zańdaryna esik ashatyn tańǵajaıyp taqyryp. Meniń alǵashqy muǵalimim bir kezderi: "fızıka zańdaryn bilmeý – aınalada bolyp jatqannyń bárin ǵajaıyp dep qabyldaý", - deıdi muǵalim.
Meıirbektiń barlyq oqýshylary materıaldy ońaı ıgeredi, al olardyń kópshiligi UBT tapsyrý úshin fızıkany tańdap, bedeldi joǵary oqý oryndaryna túsedi. Muǵalimniń ózi senimdi: sáttiliktiń qupıasy-ony jattaýǵa májbúrleý emes, fızıkanyń naqty ómirde qalaı jumys isteıtinin kórsetý. Ol fızıka zańdarynyń qalaı jumys isteıtinin naqty kórsete otyryp, stýdentterine jıi eksperımentter júrgizedi.
"Formýlalar-bul tabıǵat sóıleıtin til. Oqýshylar bul tildiń tájirıbede "ómirge kelgenin" kórgende, olar taqyrypty túsinip, súıe bastaıdy", – dedi ol.
Eń este qalarlyq eksperımentterdiń biri – atmosferalyq qysym tájirıbesi.
"Men 20 lıtrlik plasıkalyq bótelkeni alyp, oǵan qysqa ýaqyt ot jaǵyp, tez qaqpaqpen japtym. Birneshe sekýndtan keıin bótelke kórinbeıtin kúshpen qysylǵandaı myjyla bastady. Jigitter qatty qýandy!",- muǵalim jymıdy.
Meıirbek qazirgi zamanǵy balalardy bir nársege baýlý jáne tań qaldyrý óte qıyn ekenin moıyndaıdy. Internet pen smartfondar áser etedi deıdi. Olarǵa bir nársege shoǵyrlaný qıyn. Youtube jáne TikTok-taǵy jyldam beıneler adamdardy shoǵyrlandyrýdan aıyrady. Sondyqtan oqytýdyń eski ádisteri endi jumys istemeıdi jáne qazirgi muǵalimder oqytýdyń jańa ádisterin oılap tabýy kerek. Tájirıbeler, eksperımentter, zamanaýı oqytý platformalary jáne logıkalyq tapsyrmalar óz jemisin beredi. Sonymen qatar, Meıirbek joǵary synyp oqýshylaryn UBT-ǵa belsendi daıyndaıdy. Onyń aıtýynsha, onyń túlekteriniń 98% tańdalǵan ýnıversıtetterge túsedi.
"Muǵalim árqashan jańasyn izdep, óz daǵdylary men bilimderin únemi jetildirip otyrýy kerek. Pedagogıkalyq mansabymnyń basynda maǵan da qıyn boldy. Oqýshyǵa jetkizý qıyn taqyryptar bar. Biraq men úmitimdi úzbedim, ártúrli ádisterdi qoldanyp kórdim, tájirıbeli muǵalimderden úırendim, beıne sabaqtar aldym. Ýaqyt óte kele men jetistikke jete bastadym. Sondyqtan men árdaıym muǵalim tek sabaq berip qana qoımaı, ózi úırenip, óz pánin jaqsy kórýi kerek jáne birdeńe bolmaǵan kezde úmitin úzbeýi kerek dep aıtamyn",-dep atap ótti Meıirbek.
Muǵalimniń esinde bir oqýshy qaldy-qyzyq, mazasyz jáne máńgilik suraqtar. Meıirbek onyń suraqtaryn jaýapsyz qaldyrmaýǵa tyrysty. Dál osyndaı balalar, muǵalimniń pikirinshe, muǵalimderdi bir taqyryppen shektelip qana qoımaı, ár sabaqqa jan-jaqty daıyndalýǵa yntalandyrady. Qazir, aıtpaqshy, sol oqýshy Qazaqstannyń bedeldi JOO-da grantta oqıdy.
Osy jyldan bastap jas muǵalim áleýmettik jelide Paraq júrgize bastady. Ol muny óz tájirıbesimen jáne ıdeıalarymen bólisý úshin jasaıdy. Meıirbek sabaqtardaǵy epızodtardy, eksperımentter men tájirıbelerdi taratady. Aıtpaqshy, onyń izbasarlarynyń sany kún saıyn artyp keledi. Qazaqstandyqtar onyń shyǵarmashylyǵy men taqyrypty jetkize bilýin atap ótedi.
Qazir Meıirbek aǵylshyn tilin belsendi oqytýda. Ol damyǵan elderdiń sheteldik pedagogtarynyń tájirıbesin qabyldaýdy, olardyń ádistemesin meńgerýdi jáne qazaqstandyq bilim berý salasyna engizýdi maqsat etip qoıdy. Jas pedagogtarǵa Meıirbek tilderdi úırenýge jáne óz pánimen shektelmeýge keńes beredi. Sonda qazaqstandyq muǵalimderdiń aldynda eshqandaı kedergi bolmaıdy.