ماحاببات جايلى 638 بەت

/uploads/thumbnail/20170709103001516_small.jpg

مەكتەپ قابىرعاسىندا جۇرگەندە كىتاپ كوپ وقيتىنمىن. بالالار كىتاپحاناسىنىڭ «شەتەل ادەبيەتى» سورەسىندەگى بارلىق كىتاپتى تاۋىسىپ تاستاعانىمدى كۇنى بۇگىنگە شەيىن ماقتانىشپەن ەسكە الامىن. ۋاقىت وتە كەلە كىتاپقا دەگەن ماحابباتىڭ سونبەسە دە وعان ۋاقىت تاپپايتىن بولادى ەكەنسىڭ. سوڭعى كەزدە ىشتەي سوعان قىنجىلىپ جۇرگەن ەدىم. جولداسىم وسىنى سەزدى مە، بىلمەدىم، مەنى ءبىر كۇنى كىتاپ دۇكەنىنە اپارىپ، «ۇناعان كىتاپتى تاڭدا، مىندەتتى تۇردە وقيتىن بول» دەپ ءتىل قاتتى. اۆستراليالىق جازۋشى كولين ماككولاۋدىڭ «تىكەنەكتە ءان سالۋشىلار» رومانى كوزىمە ەرەكشە ءتۇستى. «مىنە، وسى كىتاپ» دەدىم.

«ماحابباتتان باسقا ويلايتىندارىڭ جوق پا؟» دەگەن سىندى قۇلاعىم شالعان. ماحاببات دەپ اھ ۇرىپ، زار جىلاپ ءان ايتىپ، ۇزىن-سونار شيەلىنىسكەن وقيعانى بايانداپ جۇرگەنىمىز راس. بۇل ماڭگىلىك تاقىرىپتى جىرلاۋ، جازۋ وڭاي شارۋا دەپ كىم ايتتى؟! ءبىر ودا جازۋ ءۇشىن كەيدە ءبىر عۇمىردىڭ ءوزى از. مەن بۇگىن وقىرمان نازارىنا ايگىلى ماحاببات رومانىن ۇسىنباقشىمىن. ءوز كەزەگىمدە ماحاببات رومانى دەگەندى تەك ەكى عاشىقتىڭ قارىم-قاتىناسى دەپ ءتۇسىنۋ، اتالمىش ادەبيەت جانرىن جەڭىل-جەلپى دۇنيە دەڭگەيىندە قاراستىرۋ ورەسكەل قاتە ەكەندىگىن اتاپ وتكىم كەلەدى.   

«تىكەنەكتە ءان سالۋشىلاردىڭ» باستى كەيىپكەرلەرى مەگگي مەن رالف. بۇل قاراپايىم وتباسىنان شىققان قىز بەن ودان ون سەگىز جاسقا ۇلكەن ءدىن قىزمەتشىسى اراسىنداعى سەزىم ارپالىسى. جارتى عاسىرلىق ۋاقىت شەڭبەرىن قامتيتىن رومان ماحاببات پەن مانساپ ياعني نەدەن باس تارتىپ، نەگە ۇمتىلۋ كەرەك، كىمبىز جانە نە ءۇشىن جاراتىلعانبىز دەگەن سۇراقتارعا جاۋاپ ىزدەيدى. ءوزىنىڭ امبيسياسىن بارلىعىنان جوعارى قوياتىن، كوڭىل ەمەس كارەرا قۋانىشىن اڭسايتىن، پايدا كوزدەپ باس قوساتىن جاڭا زاماندا اتالمىش تۋىندى بۇرىنعىدان الدەقايدا وزەكتىرەك. جوعارىدا باستى كەيىپكەردىڭ ءبىرى دەپ رالف ەسىمدى ءدىن قىزمەتشىسى ەكەندىگىن اتاپ وتكەن بولاتىنمىن. ماقسات-مۇددە مەن قۇدايعا قۇلشىلىق ەتۋدىڭ قانداي بايلانىسى بار دەگەن سۇراقتى وقىرمان وز-وزىنە قويىپ ۇلگەرگەن بولار. ماسەلە سول ءرالفتىڭ ۇيلەنبەي، جار قۇشاعىن سەزىنبەي، بالا كۇلكىسىن ەستىمەي، كاتوليك سۆياششەننيگى جولىن تاڭداۋىندا ەمەس، سول جولدا قاراپايىم ءدىن قىزمەتشىسى اتانۋ ازدىق ەتىپ، جوعارى لاۋازىمدى قىزمەتكە تاعايىندالعىسى كەلگەندىگى، سوعان ۇمتىلۋى. ارحيەپيسكوپ بولىپ سايلانعان ول اڭساعان ارمانىنا قول جەتكىزگەنمەن ءومىرباقي مۇڭ مەن نالاعا تولى ازاپتى ويلاردان ارىلا الماي قويدى (بۇل رەتتە مەن كاتوليك ءدىنىن سىنعا الماعاندىعىمدى ءتۇسىندىرىپ وتەيىن).   

لوندون ۋنيۆەرسيتەتتەرىنىڭ بىرىندە جۇرگىزىلگەن زەرتتەۋ كەزىندە مينۋت سايىن الەمدە «تىكەنەكتە ءان سالۋشىلار» رومانىنىڭ ەكى داناسى ساتىلاتىندىعى انىقتالىپتى. جيىرمادان اسقان تىلگە اۋدارىلىپ، سەگىز بولىمنەن تۇراتىن حيكايا رەتىندە كوگىلدىر ەكراننان كورسەتىلگەن رومان مەنى ەڭ بىرىنشىدەن اتاۋىمەن قىزىقتىردى. اۆتوردىڭ سوزىنە سەنسەك، كادىمگى اعاش بۇتاعىنا ەمەس اياۋسىز تىكەنەككە قانا قوناتىن قۇس جايلى اڭىز بار. ول قۇس تىكەنەككە كەۋدەسىمەن جانشىلعاندا، شىرىلداپ، ەڭ سوڭعى، ەڭ كەرەمەت ءانىن قۇيقىلجىتا ورىندايدى ەكەن. ونىڭ شىرقاعان ءانىن بۇلبۇل دا، بوزتورعاي دا تاڭداي قاعىپ تىڭدايدى دەسەدى. مەگگي اڭىزداعى قۇستاي تىيىم سالىنعان ماحابباتتىڭ قۇنى تىم قىمبات بولاتىندىعىن بىلە تۇرا سۇيۋدەن باس تارتا المادى.  ءبىز ءبارىمىز مەگگيدەي، رالفتەي الدەكىمگە، الدەنەگە ىنتىق بولامىز، «بولمايدى» دەسە دە باس تارتپايمىز. ادامي بولمىسىمىز، تابيعاتىمىز سونداي شىعار، بالكىم. بالكىم، بۇل تەك اقتالۋ. 638 بەتتەن تۇراتىن كىتاپ ءسىزدىڭ وقۋىڭىزعا تۇرارلىق. 

اۆتورى: جازيرا بايدالى.

قاتىستى ماقالالار