كلينيكالىق ءولىمدى باستان وتكەرگەندەردىڭ وقيعالارى

/uploads/thumbnail/20170709200720837_small.jpg

سانكت-پەتەربۋرگتىڭ پراۆوسلاۆتى دارىگەرلەر قوعامى كلينيكالىق ءولىم تۋرالى وقيعالاردى جيناستىرىپ جاتىر. كلينيكالىق ءولىم كەزىندە ادامنىڭ جۇرەك سوعىسى توقتاپ، ادام تىنىس المايدى. وسىعان قاراماستان ادام اعزاسىندا ەش وزگەرىس بولمايدى. ەگەر ادامنىڭ جۇرەگىن قايتا ىسكە قوسا السا، ول ءتىرى قالادى. كلينيكالىق ءولىم 6 مينۋتتان اسپايدى دەپ جازادى life.ru
كلينيكالىق ءولىمدى باستان وتكەرىپ، ءتىرى قالعان ادامداردىڭ وقيعاسىن كوپتەگەن ۇيىمدار 23 تىلدە جيناستىرىپ جاتىر. بارلىق وقيعانىڭ سيۋجەتى ءبىر. توسەك ماڭىنا قارا بۇلت ۇيىرىلەدى. ودان تۋنەلدى كورۋگە بولادى. ول ادامدى وزىنە تارتىپ، جارىققا جەتەلەيدى. جارىققا جەتكەندە ءوزىن وتە جاقسى، جەڭىل سەزىنەدى ەكەن. 
ال كەيبىر وقيعالار قىسقامەتراجدى ەمەس، بەيمالىم پەندەلەرى بار فيلم ىسپەتتەس. ادام ەسىن جيعاندا، اتالمىش فيلم ونىڭ ءومىرىن ەكىگە بولگەنىن تۇسىنەدى. 

توزاق تابالدىرىعىندا
    
امەريكاندىق دجون اتالمىش قورعا باستان وتكەرگەن وقيعاسىن جازىپ جىبەردى. 1948 جىلى ول ەليس ەسىمدى سۇلۋعا ۇيلەنەدى. ەليسكە عاشىق جىگىتتەر كوپ ەدى. قىزدىڭ كوپ جىگىتتەردىڭ ىشىنەن دجوندى تاڭداعانىن ول ماقتان تۇتتى.  الايدا قۋانىشى ۇزاققا بارمادى. ايەلى كوزىنە ءشوپ سالىپ جۇرگەنى تۋرالى سىبىستاردى ەستي باستادى. ول كەزدە ەليس پەن دجوننىڭ ءۇش بالاسى بار ەدى. دجون باسىنداعى ماسەلەسىن ىشىمدىك ارقىلى ۇمىتۋعا تىرىستى. 
ءبىر كۇنى ەليس ۇيگە تۇنەۋگە كەلمەدى. دجوننىڭ جانى اۋىرعانى سونشالىق، وزىنە قول جۇمساۋدى ويلادى. ارى قاراي ستاندارتتى تۋننەلدى سيپاتتاۋ، كلينيكالىق ءولىم. دجون جوعارى جىلدامدىقپەن جارىققا قاراي بەتتەدى. جارىقتا ماحاببات، جاناشىرلىق سەزىمدەرىن ساۋلەدەي شاشىپ تۇرعان بەلگىسىز پەندە تۇردى. ول دجوننىڭ ويىن وقىپ وتىردى. «جوق، بۇل ءولىم ەمەس» دەپ ءتۇسىندىردى پەندە. 
ودان كەيىن دجونعا ۇلكەن شۇڭقىردى كورسەتتى. وندا ءوزىن جوعالتىپ العان جاندار ارلى بەرلى ءجۇردى. پەندە ونىڭ توزاق ەكەنىن جانە وزىنە قول جۇمساۋ ماسەلەنى شەشپەيتىنىن ءتۇسىندىردى. ەر ادامنىڭ كوز الدىندا ءومىرى فيلم سەكىلدى ءوتىپ جاتتى. ونىڭ ماس كۇيىندە وتكىزگەن بەس جىلى بالالارىنا قالاي كەرى اسەرىن بەرگەنىن كوردى. ولار اتا-انانىڭ قاراۋىنسىز قالىپ، وزدەرىن باقىتسىز سەزىنگەن ساتتەرىن باقىلادى. 
ول ومىرگە قايتىپ ورالماسا، ولاردىڭ جاعدايى قالاي بولماق؟ دجون بۇل سۇراققا جاۋاپ الدى. اناسىنىڭ ولارعا قامقور بولۋعا قاۋقارى جوق. سوندىقتان ولاردى جەتىمدەر ۇيىنە وتكىزەدى. ەگەر دجون ءتىرى قالىپ، ارى قاراي ىشىمدىككە سالىنۋىن توقتاتپاسا، بالالارى ناشاقور بولىپ، قىزى ماسكۇنەمگە تۇرمىسقا شىعادى. 
دجون ۇلگىلى اكە بولسا جاعداي قالاي وزگەرەتىنىن دە كوردى. بۇل جاعدايدا بالالارى باقىتقا بولەنىپ، زور جەتىستىكتەرگە جەتەدى. بەلگىسىز داۋىس ارى قاراي سولەي باستادى. ءبىراق بۇل جولى قاتال تۇردە ەمەس. «سەن ءوز مىندەتىڭدى تولىق اتقارمادىڭ. سوندىقتان قايتىپ بار دا، ءوز پارىزىڭدى وتە» دەدى ول 
دجون ومىرگە قايتىپ ورالدى. ونىڭ ءومىرى بىردەن كەرەمەت بولىپ كەتپەدى. ول اجىراسۋدى وتە اۋىر قابىلدادى. بالالار دجونمەن قالدى. ولاردىڭ تاربيەسىمەن اينالىسۋ ءۇشىن دجونعا جۇمىسىن اۋىستىرۋعا تۋرا كەلدى.  كوپ ۋاقىت وتپەي ول جاقسى ايەلدى كەزدەستىردى. ونى ءسۇيىپ قالىپ، وتباسىن قۇردى. جۇبايى ومىرلىك سىناقتار مەن قيىندىقتاردى جەڭۋگە كومەكتەستى. 
«مەن توزاق تابالدىرىعىندا كورگەنىم مەن باستان وتكەرگەنىمدى ەشقاشان ۇمىتپايمىن. ءقازىر پاستەرلىك كەڭەس بەرۋمەن اينالىسامىن. سونىمەن قاتار كىشىگىرىم فيرمادا بۋحگالتەرلىك جۇمىستاردى جۇرگىزەمىن. بالالارىم ءوسىپ، اياعىنان تىك تۇردى. جەتىستىكتەرگە جەتىپ، باقىتىنا قول جەتكىزدى. مەن ەندى ولار ءۇشىن الاڭدامايمىن» دەپ جازادى دجون. 

عىلىمي جۇمىس

كلينيكالىق ءولىم تۋرالى وقيعالاردى عالىمدار دا ساراپتاپ كوردى. يۋريي سەرديۋكوۆتىڭ «ولىمگە جاقىن تاجىريبە زەرتتەۋسىز جانە ەزوتەريالىق ساراپتاماسىز» اتتى عىلىمي جۇمىستاردىڭ ءبىرى «تاريحي پسيحولوگيا جانە الەۋمەتتىك تاريح» جۋرنالىندا جارىق كوردى. 
يۋريي سەرديۋكوۆتىڭ ايتۋىنشا، كلينيكالىق ءولىمدى باستان وتكەرگەن ادامدار ءولىم الدىنداعى جاعدايدا بولدى. ياعني ولار ءالى دە ءتىرى. 
«كلينيكالىق ءولىم – ءولىم بولىپ ەسەپتەلمەيدى. بۇل ءومىر قالىبى. ادام اعزاسى مەن تۇسىنىگىنىڭ ءجانتاسىلىم ءساتى...ميدىڭ جۇمىسى ناشارلاپ، باياۋ تۇردە دەگراداسياعا ۇشىرايدى. سونىمەن قاتار پسيحيكانىڭ دەزينتەگراسياعا ۇشىراۋىنا الىپ سوعادى. سونىڭ سالدارىنان ەلەستەر كورىنەدى» دەپ جازادى اۆتور.

 
    نەلىكتەن كلينيكالىق ءولىمدى باستان وتكەرگەندەر بىردەي سيۋجەتتەر كورەدى؟ بالكىم، شۆەدتىك پسيحياتر كارل يۋنگ ايتقانداي توپتىق ەسىن جوعالتىپ العان قالىپتاعى ارحەتيپ اسەر ەتەتىن بولار. سونىمەن قاتار، قاتتى سترەسس كەزىندەگى ناقتى گەنەتيكالىق قۇرىلىم اسەر ەتەدى دەپ بولجاۋعا بولادى. 
«ادام ءولىم اۋزىندا جاتقاندا بولاتىن اففەكت ادامنىڭ ءومىر بويى «ۇيىقتاپ» كەلگەن گەندەرىن جۇمىس ىستەۋگە ءماجبۇر ەتەدى. بۇل گەندەر قانداي اقپاراتتى ساقتايتىنى ازىرشە بەلگىسىز» دەپ جازىلعان عىلىمي جۇمىستا. 

قاتىستى ماقالالار