ەكونوميكالىق دامۋدىڭ جازىلماعان ءوز زاڭدىلىقتارى بار، ولاردى ەشكىم جوققا شىعارا المايدى. عاسىرلار بويى ولاردىڭ دۇرىستىعىن ءومىردىڭ ءوزى دالەلدەگەن. سونداي زاڭدىلىقتىڭ ءبىرى – بانكتەردىڭ زاڭدى تۇلعالارعا نەسيە بەرۋى جەكە تۇلعانى نەسيەلەندىرۋدەن ۇنەمى ارتىق، ءوسىمى دە جوعارى بولۋ كەرەكتىگى. سوندا دامۋ قالىپتى جاعدايدا دەپ باعالانادى.

ال بىزدەگى جاعداي كەرىسىنشە بولىپ وتىر. اتاپ ايتقاندا، 2017 جىلدىڭ قورىتىندىسىنا قاراعاندا زاڭدى تۇلعالارعا بەرىلگەن نەسيەلەر 5،8 پايىزعا قىسقارعان. كەرىسىنشە، جەكە ادامدارعا بەرىلگەن نەسيەلەر 12،4 پايىزعا ارتقان. ءابسوليۋتتى كولەمىن ايتساق، كومپانيالارعا بەرىلگەن نەسيەلەر 500 ملرد. تەڭگەگە تومەندەگەن دە، ال حالىققا بەرىلگەن نەسيەلەر سونشا كولەمگە ارتقان.   

بۇل نەنىڭ بەلگىسى؟ بۇل – ءوندىرۋ ەمەس، تۇتىنۋ سالاسىنىڭ نەسيەلەندىرىلۋى ءوسىپ وتىر دەگەن ءسوز. ياعني، ەكونوميكانىڭ دامۋى توقىراعان، ال الىنعان نەسيەلەر وتاندىق ەمەس، نەگىزىنەن شەتەلدىك بۇيىمداردى ساتىپ الۋعا جۇمسالاتىنىن ەسكەرسەك، بۇل باعانىڭ وسىمىنە جانە ءوندىرىستىڭ دامۋ مۇمكىندىگىنىڭ تومەندەۋىنە سوقتىراتىن تەندەنسيا. 

ەكىنشىدەن، جەكە تۇلعالاردى نەسيەلەندىرۋدىڭ ءوسىم قارقىنى ىشكى جالپى ءونىمنىڭ (ءىجو) نەبارى 4 پايىزعا عانا ارتۋى مەن ازاماتتاردىڭ شىنايى تابىسىنىڭ 2،5 پايىزعا تومەندەۋى جاعدايىندا ورىن الىپ وتىر. الەمدىك تاجىريبەدە مۇندايدا كەرىسىنشە بولادى. نەسيەلەندىرۋدىڭ دۇرىس ءوسىمى حالىقتىڭ قارجىلاي  تابىسىنىڭ جانە جالپى ەكونوميكانىڭ وسىمىنە سايكەس بولۋى كەرەك ەدى. ال قازاقستانداعى حالىقتى نەسيەلەندىرۋدىڭ 12 پايىزعا ۇلعايۋى - ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيىن قالىپتى جاعدايدا ۇستاپ تۇرۋ ءۇشىن حالىق تۇتىنۋشىلىق نەسيەگە جۇگىنۋگە ءماجبۇر دەگەندى كورسەتىپ تۇر. ياعني حالىق وزدەرىنىڭ تومەن تابىستارىن نەسيە الۋ ارقىلى تولتىرۋدا...

2017 جىلدىڭ سوڭىندا جەكە تۇلعالاردى نەسيەلەندىرۋ بويىنشا ورتاشا سىياقى مولشەرلەمەسى 21 پايىزعا جەتتى. بۇل بانكتەردىڭ تۇتىنۋشىلىق نەسيەلەندىرۋدى جوعارى تابىس تابۋدىڭ  كوزىنە اينالدىرىپ العانىن دا كورسەتىپ تۇر. تاجىريبە كورسەتىپ وتىرعانداي، مۇندايدىڭ زاردابىن نەگىزىنەن قوعامنىڭ تابىسى تومەن بولىگى تارتادى. 

ەلىمىزدە بانكتىك نەسيەلەندىرۋدەن باسقا ونلاين-نەسيەلەندىرۋ دە قارقىندى ءجۇرىپ جاتىر. ول 350 پايىزعا وسكەن جانە ونى  ەشكىم رەتتەمەيدى. بۇل زايمدار بويىنشا سىياقى وتە جوعارى، جىلدىق ۇستەماقى شامامەن 700 پايىزدى قۇرايدى. 

وسى ماسەلەلەردى ءماجىلىستىڭ پلەنارلىق وتىرىسىندا بايانداعان دەپۋتات ايقىن قوڭىروۆ باستاعان دەپۋتاتتار پرەمەر-مينيستردىڭ اتىنا ساۋال جولداپ، مۇنداي ماسەلەنىڭ ۇزاققا كەتپەۋى ءتيىس ەكەنىن جەتكىزدى. بورىشتى قايتارۋ بۇقارالىق ماسەلەگە سوقتىرىپ، الەۋمەتتىك شيەلەنىسكە سوقتىرۋى مۇمكىندىگى كورسەتىلىپ، ۇكىمەتكە ۋاقىت وزدىرماي نەسيەلەندىرۋ نارىعىندا ازاماتتارىمىزدىڭ قۇقىعىن قورعاۋ بويىنشا كەشەندى شارا قابىلداۋ قاجەتتىگى ۇسىنىلدى.  

س.ەلەۋ، ساراپشى