1991 jyly AQSH zertteýshileri Nıl Gov pen Ýılám Shtraýs alǵash ret jas aıyrmashylyqtarynyń erekshelikteri týraly aıtty. Olar adamdardyń jas aıyrmashylyqtaryna qarap, ártúrli ýaqyttaǵy urpaqtardyń qundylyqtaryna negizdelgen teorıany qurdy. Qazirgi tańda X, Y jáne Z urpaqtary týraly jıi estımiz dep jazady Qamshy.kz aqparat agenttigi.
Jas teorıasynyń úsh negizgi komponenti (X, Y jáne Z urpaqtary) jáne bir qosymsha komponent (Baby boomers) bar.
Baby boomers
Bala býmerleriniń sanatyna 1943 jáne 1963 jyldar aralyǵynda týylǵan adamdar jatady. Ádette, olar ózin-ózi damytýǵa, ujymdyq jumysqa jáne komandalyq oıyndarda belsendi. Olar "ózin-ózi damytý - ujymdyq maqsattarǵa, jetistikterge jetý qabiletiniń ósýi" dep túsinedi. Qazirgi ýaqytta "bala býmerleriniń" kóbi zeınetke shyqqan, biraq áli de jumys isteıtinderi bar. Osy sanattaǵy adamdardyń ereksheligi - jaqsy densaýlyq pen tózimdilik.
X urpaqtary
H urpaqtary - 1963 jyldan 1983 jylǵa deıin týǵan adamdar. Olardyń erekshelikteri – ózine ǵana senim arta alady, balama oılaıdy, álemde bolyp jatqan nárseler týraly habardar bolady, tańdaý jasaýǵa jáne ózin ózgertýge daıyn adamdar. Osy jas sanatyndaǵy adamdardyń kóbi jalǵyz bolady. Olardyń jumystary qıyn jáne jetistikke ózi jetýdi maqsat etedi. Olar úzaq jyldar boıy bir salada qyzmet atqaryp, birte-birte mansap jolynda bıik dárejege jetedi.
Y urpaǵy
1983 jyldan 2003 jylǵa deıingi aralyqta týǵan adamdar Y urpaǵyna jatady. Olardyń maqsatqa jetý men jetistik týraly túsinigi ózgeshe: kóp jaǵdaıda kásibı ósýin tómengi deńgeıden bastaýdy unatpaıdy. Olar dereý ósýdi maqsat etedi jáne bul olardyń bir kemshiligi. Degenmen bul jetispeýshilikti aqtap alýǵa bolady. Bul sanattaǵy adamdar birden birneshe sala boıynsha jumys atqaryp, barynsha kóp aqparat bilýge jáne kásibılikke umtylady. Olar úshin tek bir salada qyzmet isteý múmkin emes. Y urpaǵy - qazirgi zamanǵy bıznestiń úmiti. Olar tehnıkalyq jaǵynan eń saýatty jáne jumys ýaqytynan tys ýaqytta da jumys isteýge degen umtylysymen, bilimge degen yntasymen erekshelendi.
Keıbir sarapshylardyń, mysaly, Komersıalyq emes áriptestiktiń eńbek naryǵynyń atqarýshy dırektory Mıhaıl Semkın jáne «MDM Bank» AAQ-nyń kadr jónindegi mamany Olga Pavlovanyń aıtýynsha, kelesi onjyldyqta Y urpaǵy negizgi jumys kúshine aınalady.
Z urpaǵy
2003 jyldan keıin týylǵandar Z urpaǵyna jatady. Bul adamdardyń eseıgende qandaı tulǵa bolatynyn kásibılik turǵysynan baǵalaýǵa áli erte. Alaıda olardy naǵyz "sıfrly balalar" dep ataýǵa bolady.
