بىرنەشە حالىقارالىق ۇيىمدار كەلەر جىلى قازاقستان ەكونوميكاسىنىڭ جەتىستىككە تولى بولاتىنىن ايتىپ وتىر. ماسەلەن، حالىقارالىق ۆاليۋتا قورىنىڭ قازاقستانداعى ميسسيا جەتەكشىسى مارك حورتون ەلىمىزدىڭ اۋىلشارۋاشىلىعى، قۇرىلىس جانە كولىك سالالارىندا ىلگەرىلەۋشىلىك بولاتىنىن ايتادى. مامان بۇل بولجامىن مەملەكەتتىك مەكەمەلەردىڭ ەكونوميكانى قولداۋعا باعىتتالعان جۇمىسىمەن تۇسىندىرەدى. ءسويتىپ، حۆق ەسەبىنە ساي، 2017 جىلى ەكونوميكا ءوسىمى 1 پايىزدى قۇراپ، ينفلياسيا 9،3 پايىز كولەمىندە بولماق.

ال، ەل ۇكىمەتى بولسا، كەلەر جىلعى ءىجو ءوسىمى 1،9 پايىز كولەمىندە بولادى دەپ وتىر. ەۋروپا قايتا قۇرۋ جانە دامۋ بانكى قازاقستانداعى ءىجو ءوسىمى 2،4 پايىزدى قۇرايدى دەپ تاعى قۋانتىپ وتىر. ەكونوميكاعا قاتىستى بولجامدار مەن زەرتتەۋلەر ناتيجەلەرى كوپ جاعدايدى كوڭىل كونشىتپەي، كەرىسىنشە، پەسسيميزمگە تولى بولاتىن. ءبىراق، بۇل جولعى بولجامدار نەگىزسىز ەمەس ەكەنىن ايتادى ماماندار.

«ۇلتتىق ەكونوميكا مينيسترلىگى ستاتيستيكا كوميتەتىنىڭ دەرەكتەرىنە ساي، 2016 جىلدىڭ 9 ايىنداعى ءىجو كولەمى 31 355 126،1 ملن تەڭگەنى قۇرادى. بۇل 0،4 پايىز ءوسىم بارىن اڭعارتادى. سوندىقتان، ۇكىمەتتىڭ بولجامدارى شىندىققا جاناسادى. ودان بولەك، 2017-2019 جىلدارى مۇناي باعاسى باررەلىنە 35 دوللار بولادى دەپ جوسپارلاعانبىز. بيۋدجەت تە سول باعامعا نەگىزدەلدى. ال، ءقازىردىڭ وزىندە مۇناي باعاسى 57 دوللار بولىپ وتىر. سوندىقتان، ەدققب – نىڭ ەسەبى دە نەگىزسىز ەمەس. قازاقستان ەكونوميكالىق قۇلدىراۋدى، ينفلياسيانىڭ شارىقتاۋ شەگىن ارتقا تاستاپ وتىر»، - دەيدى ەكونوميكا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى تۇرسىنبەك ءومىرزاقوۆ.

مۇناي دەگەندە ۆاليۋتا باعامى تۋرالى ايتپاي كەتۋگە بولمايدى. دوللار باعامىنا قاتىستى بولجامدار بىركەلكى بولماي وتىر. ەكونوميكالىق شولۋشى د. كريۆوشەيەۆ الداعى جىلى تەڭگە تاعى دا قۇنسىزدانىپ، 1 اقش دوللارىنىڭ باڭامى 420 تەڭگەگە دەيىن وسەدى دەسە، ەكونوميست ءبىرجان چۋيكين دوللار باعامىنىڭ ەكونوميكالىق نەگىزدەلگەن ءدالىزى 330-350 تەڭگە شاماسىندا بولادى دەپ سانايدى. قالاي بولعاندا دا ۆاليۋتا باعامى حالىقارالىق قور نارىعىنداعى مۇناي باعاسىنا تاۋەلدى ەكەنىن بىلەمىز. سوعان ساي، «فريدوم فينانس» تالداۋ دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى ەرلان اۋباكىروۆ قاشاعاننىڭ ىسكە قوسىلۋى، مۇناي باعاسىنىڭ قىمباتتاۋى تەڭگەنىڭ نىعايۋىنا سەبەپ بولادى دەپ وتىر.

«ەگەر مۇناي باعاسى 62-65 دوللارعا دەيىن وسسە، دوللار باعامى 280 تەڭگەگە دەيىن تۇسەدى»، - دەيدى ە. اۋباكىروۆ.