ءتاڭىرى اركىمگە ءارتۇرلى تاعدىر بەرەدى. جاراتۋشىنىڭ امىرىمەن ءبىر ۋىس توپىراق پەن ءبىر تامشى سۋدان جارالعان ادام بالاسى ويلاۋ قابىلەتى دامىعان، سويلەي الاتىن، تىلدىك قارىم-قاتىناسقا ەمىن-ەركىن تۇسە الاتىن جاراتىلىس ەمەس پە؟ ءاربىر ادام – جەكە فيزيلوگيالىق تۇلعا. سول سانالى ادامعا جاراتۋشىنىڭ تاراپىنان بەرىلەتىن توسىن سىيدى ەشكىم دە بولجاي المايدى.

ماسەلەن، قوستاناي وبلىسى سارىكول اۋدانى نوۆو-ۋريسك ستانسياسىندا گۇلسىم امرەنوۆا اتتى كوپ بالالى انا، «التىن القا» يەگەرى تۇرادى. قارت انانىڭ تاعدىرىنداعى اۋىر ازاپتى كوتەرە ءبىلۋ كەز كەلگەننىڭ قولىنان كەلمەيتىنى انىق. ارداقتى انانىڭ ازاپتى كۇندەرىن وقىرمانعا جەتكىزۋدى ءجون كوردىك، دەپ حابارلايدى Baq.kz ءتىلشىسى.

تار قۇرساعىن جارىپ شىققان گۇلسىم امرەنوۆانىڭ 5 بىردەي ۇل-قىزى – مۇگەدەك. قازىرگى تاڭدا تۋا ساپ تاعدىر تاۋقىمەتىن تارتقان جانداردىڭ كوز جاسىن اناسى گۇلسىم اجە مەن قىزى جۇماگۇل ءسۇرتىپ، جۇرەك جىلۋىن بەرىپ، باعىپ-قاعىپ وتىر. مۇگەدەك جانداردىڭ الدىڭعىسىنىڭ جاسى 50 اسىپ، ارتى 40-قا تاياعان. ولارعا قويىلعان دياگنوز دا بىردەي. اقىل-ەستەرى دامىماي قالعان. ەكەۋى بالاشا ەڭبەكتەپ جۇرسە، ەندى بىرەۋى قول ارباعا تاڭىلعان. ال، قالعانى مۇلدەم سويلەي المايدى.

(امرەنوۆتار وتباسى)

وسىنداي جانداردى كورىپ، بۇل دا ءبىر اللانىڭ سىناعى ەكەندىگىنە ءشۇباسىز يلاناسىڭ.

مىناۋ قىمباتشىلىق زاماندا ساۋ ادامنىڭ ءوزى نانىن ارەڭ تاۋىپ جۇرگەندە، ءبىر ۇيدە مۇمكىندىگى شەكتەۋلى 5 ادامدى باعىپ-قاعۋ وڭاي ەمەستىگى ايتپاسا دا تۇسىنىكتى. جارىمجان جاندارعا مەملەكەت تاراپىنان بەرىلەتىن زەينەتاقىمەن جىرتىعىن جامامايتىنى بەلگىلى عوي.

«وسى بالالارىم ءۇشىن ومىردەگى بارلىق قيىندىقتارمەن كۇرەسىپ كەلەمىن. ءوزىمنىڭ زەينەتاقىم مەن ولارعا الاتىن مۇگەدەكتىك جاردەماقىسىن كەلەسى ايعا زورعا جەتكىزەمىن. ءقازىر ءبارى قىمباتتاپ كەتتى. ءارى بالالارىمنىڭ بارلىعى ۇلكەن ادامدار عوي، كۇنىنە ءۇش-تورت مەزگىل اس-سۋلارى، پامپەرسى بار. قۇلىنشاقتارىمنىڭ قىزىعىن كورەتىن شاقتا كۇنىمىز وسىلاردى باعۋمەن ءوتىپ جاتىر. بالالارىمنىڭ دەنى ساۋ بولىپ، جۇمىس ىستەسە، ءارقايسىسى ايىنا ءجۇز مىڭنان تابىس تاۋىپ، وتباسىلى بولىپ وتىراتىن جاندار عوي. وكىنىشكە قاراي، ولار مەنىڭ كومەگىمە ءزارۋ بولىپ وتىر»، – دەپ كوز جاسىن توكتى كەيۋانا.

(وت-سۋىن ايىراتىن قارا پەش...)

شىندىعىندا، مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جانداردى باعىپ-قاققاندا كادىمگى جەر ۇيدە تۇرۋ اسا قيىندىق تۋدىرادى. سەبەبى، ارنايى جۋىناتىن بولمەسى مەن دارەتحاناسى جوق. ونىڭ ۇستىنە قىستىڭ كۇندەرى وتىن مەن كومىر تاسۋ، پەش جاعۋ سەكىلدى ماشاقاتى تاعى بار. تاعدىر تاۋقىمەتىنە توتەپ بەرىپ وتىرعان انا بىزبەن اڭگىمە بارىسىندا قالادان ارنايى پاتەر اۋاداي قاجەت ەكەندىگىن ايتىپ قالدى. بۇل ونىڭ باستى ارمانىنا اينالعانىن دا جاسىرمادى.

«وسىدان 5 جىل بۇرىن بۇرىنعى وبلىس اكىمى نۇرالى ءسادۋاقاسوۆتىڭ قابىلداۋىندا بولىپ، ءبىر بولمەلى پاتەر بەرىلدى. وكىنىشكە قاراي، ول ءۇي ءبىر-اق بولمە، ءارى 4 قاباتتا ورنالاسقاندىقتان، باس تارتۋعا تۋرا كەلدى. سەبەبى، 6 بالامەن ءبىر بولمەگە سىيىپ، 4-قاباتتان قاتىناۋ قيىنعا سوعاتىن ەدى. ونىڭ ۇستىنە ول ۇيدە مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جاندارعا جاعداي قاراستىرىلماعان بولىپ شىقتى»، – دەپ اعىنان اقتارىلدى ارداقتى انا.

جىعىلعانعا جۇدىرىق دەگەندەي ءبىر ءۇيلى مۇگەدەك جان تۇرىپ جاتقان قازىرگى باسپانا دا وزدەرىنىكى ەمەس ەكەن. ولار قالاعا كوشكەن الىس تۋىستارىنىڭ ۇيىندە قاراۋىل بولىپ وتىر. ونىڭ ۇستىنە يەسى باسپاناسىن ساتۋعا قويعان. الاتىن ادام تابىلعان كۇنى ءبىر قورا مۇگەدەك بالاسىمەن قايدا باراتىنىن بىلمەي وتىرعان گۇلسىم اجە بىزدەن كومەكتەسۋدى كوپ ءوتىندى.

(ۇلى تەمىرتاس)

ەرەكشە توقتالا كەتەرلىك ءجايت، اۋداندا كوپ بالالى انانىڭ جاعدايىنا بەي-جاي قارامايتىندار دا بار. ياعني، سارىكولدىڭ جومارت جاندارى مەن مەشىت جاماعاتى كومەك قولىن سوزىپ تۇرادى ەكەن.

«مەرەكە كۇندەرى ىلعي جاقسى ادامدار كەلىپ، كومەگىن بەرىپ كەتەدى. وسىنداي ەرەسەك مۇگەدەكتەرگە قاراپ وتىرعان سوڭ مەنى ايايتىن دا شىعار. قيىنشىلىق كەزدە بىزگە جومارتتىق جاساپ، قول ۇشىن بەرەتىندەرگە اق باتامدى ايتىپ وتىرامىن»، – دەپ ءوز-وزىن جىگەرلەندىرەدى اناسى.

جالپى، گۇلسىم اپا جارىق دۇنيەگە 14 ءسابي اكەلگەن التىن قۇرساقتى انا. ونىڭ 7ء-ى مۇگەدەك بولدى (بىرەۋى كىشكەنتاي كەزىندە، بىرەۋى وسكەندە كوز جۇمدى)، قالعان 7ء-ۋى ءدىن امان.

انانىڭ ايتۋىنشا، مۇگەدەك بالالارىنىڭ تۋعاندا ءبارىنىڭ دە دەنى ساپ-ساۋ بولعان. 4-5-سىنىپتى وتە جاقسى باعامەن بىتىرگەن. سودان كەيىن بىرىنەن سوڭ ءبىرى وسىنداي ايىقپاس دەرتكە شالدىققان.

«اكەمىز باعىتجان بالالارىنىڭ اۋىر جاعدايىن كوتەرە الماي دەنساۋلىعى سىر بەرىپ، وسىدان جەتى جىل بۇرىن ومىردەن وزدى. ءبىزدى انامىز ەكەۋى باعىپ-قاقتى عوي. ول كەتكەننەن كەيىن بالالاردى مىناداي جاعدايدا باعۋ كارى انامىزعا وتە قيىن بولدى. سوندىقتان، ءوزىم سولاردىڭ قاسىنا كەلدىم. ءبىر كۇندە 5 ادامنىڭ تاماعىن ازىرلەپ-ىشكىزۋ، كيىم-كەشەكتەرىن جۋىپ-كيگىزۋ جانە دالاعا شىعارىپ، قايتا كىرگىزۋ – ۇلكەن ماسەلە. ولاردى مونشاعا اپارۋ دا قيىن. بەلىم اۋىرادى. مۇگەدەك باۋىرلارىمنىڭ ۇلكەنى ەلۋدەن اسىپ، كىشىسى قىرىققا قادام باسقانمەن، ولاردى بالا سەكىلدى كۇتۋىڭ كەرەك. ول ءۇشىن مەملەكەتتەن ەشتەڭە تولەنبەيدى. ازعانتاي عانا پەنسيالارى بار. ايتەۋىر، سولاردان قولىم تيگەندە اراسىندا جالدامالى جۇمىسقا شىعىپ تۇرامىن. قالادان ءجايلى پاتەرگە قولىمىز تەزىرەك جەتسە ەكەن. سوندا كىشكەنە بولسا دا، كومەك بولىپ قالار ەدى»، – دەيدى باۋىرلارىن باعۋعا اناسىنا كومەكشى بولىپ جۇرگەن جۇماگۇل امرەنوۆا.

(وڭ جاعىندا ۇلكەن قىزى - جۇماگۇل گۇلسىم)

وسى ورايدا قالالىق اكىمدىك ارقىلى امرەنوۆتار وتباسىنىڭ وبلىس ورتالىعىندا ءۇي كەزەگىنە تۇرعانىنا 12 جىل بولعانىن بىلدىك. بۇگىندە كوپ بالالى انا ستاتۋسى بويىنشا 580ء-ىنشى، ال، مۇگەدەك بالالار ەسەبى بويىنشا 2040-ىنشى كەزەكتە تۇر. ال، سول كەزەگى قۇرعىردىڭ تاسباقاداي جىلجيتىن تۇرىنە قاراعاندا جارىمجان جاندار مەن قامكوڭىل انانىڭ جاقىن ارادا ارمانداعان باسپاناسىندا قونىس تويىن تويلايتىن كۇن ءالى الىستا ەكەنى ايتپاسا دا تۇسىنىكتى.

(گۇلسىم امرەنوۆا)

ءبىراق، ءومىر بويى باۋىر ەتى – بالالارىنىڭ ساۋىعىپ كەتۋىن تىلەپ كەلگەن باتىر انانىڭ ەندىگى باستى ارمانى – قالادان مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جاندارعا ارنالعان ارنايى باسپاناعا قول جەتكىزۋ. ولاي بولسا، انا تىلەگى قابىل بولادى دەگەن ۇمىتتەمىز...

مەشىت عازيز

فوتو اۆتوردىكى