جەتىسۋدىڭ سۋلى دا نۋلى جەرىنەن ورىن تەپكەن بالقاش اۋدانى باي تابيعاتىمەن ەرەكشەلەنەدى. اۋىلشارۋاشىلىعىمەن اينالىسۋعا قولايلى ايماقتا نەگىزىنەن ەگىن ەگىلىپ، ءتورت تۇلىك مال باعىلادى. وعان ءوڭىر ەڭبەككەرلەرى ابدەن ماشىقتانعان. جايقالعان اق كۇرىش تە وسى ولكەدە وسىرىلەدى جانە ول نارىقتا جوعارى سۇرانىسقا يە. بۇعان ارنايى ىسساپارمەن بارعاندا كوز جەتكىزدىك.

اۋداندىق اۋىلشارۋاشىلىعى ءبولىمىنىڭ باسشىسى باۋىرجان دارىبايەۆتىڭ بەرگەن مالىمەتىنە جۇگىنسەك، بيىلعى ەگىس كولەمى 29809 گەكتاردى قۇراعان. ونىڭ ىشىندە ارپا، بيداي جانە داندىك جۇگەرى مەن كۇرىش سياقتى ءداندى داقىلدار بار. مۇنىڭ سىرتىندا باقشالىق، مايلى جانە مال ازىعى داقىلدارى مەن كارتوپ، كوكونىس وسىرىلەدى. اۋا رايىنىڭ قولايلى ءساتىن ءتيىمدى پايدالانا بىلگەن دي­قاندار جازدىق ءداندى داقىل­دار­دى جيناۋ جۇمىسىن ۋاقىتىلى تا­مامداعان، ال ونىڭ ورتاشا ءونىم­ءدى­لىگى گەكتارىنا 19،1 سەنت­نەر­دەن اي­­نالىپتى. قىسقى مال ازى­عىن دايىنداۋ ماقساتىندا جو­ڭىش­قا القابىنىڭ ەكىنشى ورى­لىمى اياق­تالىپ، 40210 توننا ءشوپ ءازىر­لەن­گەن. سونداي-اق، 21 مىڭ توننا ءپى­شەندەمە، 4800 توننا سۇرلەم دايىندالعان. قىتىمىر قىستان قى­­سىلىپ قالماۋدى ويلا­عان شار­ۋا­­لار ءتورت تۇلىكتىڭ جەم­ءشوبىن ءازىر­­لەۋدى ءالى دە جال­عاس­تى­رۋ­دا.

ال كۇزگى ەگىن جيناۋ ناۋقانىنا قاجەت مەملەكەت تاراپىنان ارزان­داتىلعان 738 توننا جانارماي پەرۆوماي كەنتىندەگى «قاراماي پروداكتس» جاۋاپكەرشىلىگى شەك­تەۋلى سەرىكتەستىگى ارقىلى ءليترى 92،0 تەڭگەدەن بوساتىلىپ جاتقان كورىنەدى. سالا ماماندارىنىڭ ايتۋىنشا، ءداندى داقىلداردى جيناۋ ىسىندە «بىرلىك» اگرو­فير­ماسى» جاۋاپكەرشىلىگى شەكتەۋلى سەرىكتەستىگى جوعارى كورسەت­كىش­تەرگە قول جەتكىزىپ، گەكتارىنان 22،4 سەنتنەردەن ءونىم الىپ، بەرە­كەنى تاسىتقان. ءوڭىر بويىنشا بار­لىعى 8325 گەكتارعا كۇرىش ەگىلىپ، باسىم بولىگى اتالعان سەرىك­تەس­تىك­ءتىڭ القابىندا ورنا­لاس­تى­رىل­عان. شارۋا جايىمەن جاقىن تانىسۋ ءۇشىن بىرلىك اۋىلىنا كەلدىك. ەلدى مەكەن باقاناستان شەتكەرىرەك اۋماقتا ورنالاسىپتى.

ءبىزدى اۋىل وكرۋگىنىڭ اكىمى بولات ايتىمبەتوۆ قارسى الىپ، تىنىس-تىرشىلىكتەرىن كورسەتتى. اۋىلدىڭ كەشەگىسىن ءسوز ەتىپ، بۇگىنگى كۇندەرىن اڭگىمەلەدى. ەلدى مەكەن جاڭا زامان تالابىنا ساي كورىكتەنىپ، ساۋلەت­تە­نە تۇسكەن. جاسىل جەلەكپەن كوم­كە­ءرىلىپ، تازا­لى­ققا دا باسا ءمان بە­رىلگەن. جان سارايىڭدى اشىپ، بوي سەرگىتەتىن تازا اۋاسى دا تاماشا. ءبىر سوزبەن ايتقاندا، اۋىل-اي­ماق­تىڭ قازىرگى جاعدايى جامان ەمەس. اۋىل وك­رۋگىن­دە ءتورت جۇزگە جۋىق وتباسى، ەكى مىڭنان اسا تۇرعىن بار. ءتورت تۇلىك سانى دا جەتكىلىكتى، مال تۇ­قى­مىن اسىلداندىرۋ ىسىنە دەن قويىل­عان. مەملەكەتتىك باع­دار­لا­ما­لار­دىڭ جۇزەگە اسىرىلۋ بارىسى دا جامان ەمەس. اتقارىلىپ جاتقان باسقا دا ىرگەلى ىستەر جەتەرلىك. ءبارى ويداعىداي ءجۇرىپ جاتىر.

بولات تاڭىربەرگەن ۇلىنىڭ ءاڭ­گىمەسىنەن ۇققانىمىز – كەزىندە وسى كەڭشاردىڭ تالان-تاراجعا ءتۇس­پەي ساقتالىپ قالۋىنا جوعا­رىدا اتال­عان سەرىكتەستىكتىڭ باس­شىسى ءابدى­جاپ­پار قىستاۋ­بايەۆتىڭ قوسقان ۇلە­ءسى زور بولىپتى. ءابدى­جاپپار وگىز­باي ۇلى اۋىل بەرەكەسىن ۇستاپ قالۋ ءۇشىن كەڭشاردى «بىرلىك» اگ­رو­فيرماسى ەتىپ قايتا ۇيىم­داس­تى­رىپ، تۇرعىنداردى جۇمىس­پەن قام­تىعان. كەزدەسكەن قيىن­دىقتارعا دا مويىماي، ونى جەڭە بىلگەن. سو­دان بەرى كوپتەگەن جەمىستى ءىستىڭ با­سىن قايىرىپ ۇلگەرگەن قوجا­لىق اي­تارلىقتاي جەتىس­تىك­تەر­گە جەتىپ، اق مارجان كۇرىشتەرىمەن تانىمال بولۋدا. ونىمدەرى اي­ماق­تىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىندە ساۋدا­لانا­دى. بۇگىندە اۋدان كولەمىندە وتەتىن ءارتۇرلى شاراعا بەلسەنە قاتىسىپ، الەۋ­مەتتىك، مادەني، سپورتتىق ءىس-شارا­لارعا دا ارالاسادى. قاجەت بولعان جاعدايدا قينالعاندارعا كومەك قولىن سوزىپ، دەمەۋ كورسە­تۋدەن دە ەش جالىققان ەمەس.

قۋانىشپەن ءبولىسىپ، قايعىعا ورتاقتاسا بىلەتىن قوجالىق يەسىن تۇرعىندار قۇرمەتتەپ قانا قويماي، ونى ماقتان تۇتادى. وسىنداي ىرگەلى شارۋاشىلىقتىڭ جۇمىس ىستەپ كەلە جاتقانىنا ون جەتى جىلداي ۋاقىت بولىپتى. ايتا كەتەيىك، وكرۋگ بويىن­شا وتىزعا جۋىق شارۋا قو­جا­لىعى ەڭبەك ەتەدى. سونىڭ ىشىندە اتالعان اگروفيرما ەگىن شارۋا­شىلىعىمەن اينالىسۋدى قولعا العان. قوجالىقتا نەگىزىنەن جۇزدەن استام ادام جۇمىسپەن قامتىلعان. ناۋقان ۋاقىتىسىندا ولاردىڭ سانى ءوسىپ، ءۇش جۇزگە دەيىن جەتەدى. مول ءونىم الۋ باعىتىندا اۋىسپالى ەگىستىك جۇيەسىن ساقتاۋعا باسا ءمان بەرىلگەن. باس اگرونوم جانات ايماقوۆتىڭ ايتۋىنشا، اگروفير­مانىڭ قاراماعىندا 5 447 گەكتار سۋارمالى جەر بار، سونىڭ 1469 گەكتارىنا بيداي، 1542 گەكتارىنا كۇرىش، 2300 گەكتارىنا جوڭىشقا ەگىلەدى. قالعانى باقشالىق داقىل­دار­عا ارنالىپتى.

بيدايدىڭ ءار گەكتارىنان 21 سەنتنەردەن ءونىم جينالعان. اۋىل­شارۋاشىلىعى جۇمىسىن جۇرگىزەتىن تەحنيكالاردان دا تارشىلىق كورىپ وتىرعان جوق. بۇعان دەيىن سەرىك­تەس­تىكتە كۇرىشتىڭ «باقاناس»، «ءما­دي­نا»، «التىناي» اتتى سورتتارى ەگى­ءلىپ­ءتى، ال ءقازىر القاپتا نەگىزىنەن ءوزى­ءمىزدىڭ «باقاناس» جانە رەسەي­لىك «رەگۋل» دەپ اتالاتىن سورت­تا­رى وسىرىلۋدە. بۇلار ساپا جا­عىنان دا ماقتاۋلى. مىسالى، بۇل كۇرىش تۇقىمى پىسىرىلگەن كەزدە بىر-بىرىنە جابىسپاي، تال-تال بولىپ تۇسەدى. پىسىرىلگەن كۇيى بىر-ەكى كۇن تۇرسا دا ءدامىن جوعالت­پايتىن­دىعىمەن ەرەكشەلەنەتىن اق مار­جانعا دەگەن سۇرانىس جامان ەمەس. جالپى، بۇل داقىل سۋدى مولىنان ىشكەندى ۇناتادى. بيىل بۇل جا­عىنان ەش قيىندىق بولماعان.

راس، بيىلعى اۋا رايىنىڭ قو­لاي­­سىزدىعى مەن ءجيى جاۋعان جاڭ­بىردىڭ كەرى اسەرى بولعان. كۇ­ءرىش­كە كۇننىڭ قىزۋى قاجەت. ال سوڭعى اپتالارداعى ىستىق ونىڭ تولىق پىسىپ-جەتىلۋىنە جاقسى جاع­داي تۋعىزىپ تۇرعان كورىنەدى.

كۇرىششىلەر جاقسى ءونىم الۋ باعىتىندا بار كۇش-جىگەرلەرىن سالىپ ەڭبەكتەنۋدە. وسى رەتتە ماماندار ءتۇسىمنىڭ جامان بول­ماي­تىنىن جانە ونىڭ ءار گەكتارىنا 45-46 سەنتنەردەن اينالاتىنىن اي­تا­دى.

قازىرگى كەزدە كۇرىش ورۋ ناۋ­قا­نىنا دايىندىق جۇمىستارى ءجۇر­گى­ءزىلىپ جاتىر. بىرەر كۇننەن سوڭ جاي­قالعان كۇرىشكە كومباين ءتۇسىپ، ءدان­ءدى داقىلدار قىرمانعا اتتان­دى­­رىلادى. وسى ماقساتتا ءداندى اق­­تاپ، قاپتايتىن سەحتار ىسكە كى­ءرى­ءسىپ، كۇرىش ساقتايتىن ورىندار ءازىر­­لەنۋدە. تەحنيكا دا ساقاداي-ساي تۇر.

ايگۇل بايبوسىنوۆا، "جەتىسۋ" گازەتى